Νέα έρευνα αποτυπώνει τη σκοτεινή πλευρά του κέντρου της Αθήνας, εκεί όπου το 50% των χρηστών αναζητά τη δόση του και καταλήγει να περιπλανιέται στους δρόμους των παραισθήσεων ακόμη και πάνω από δέκα ώρες! Η εξαθλίωση, η επαφή της βελόνας με τη σάρκα και ο πόνος βρίσκονται σε κοινή θέα, πίσω όμως από αυτές τις ανθρώπινες σκιές ξεδιπλώνεται ένα σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα που ζητά επιτακτικά λύση.

Πιο συγκεκριμένα, η έρευνα «Χαρτογράφηση των χρηστών ναρκωτικών στο κέντρο της Αθήνας» καταγράφει ποσοστό αστεγίας 45,5%. Σε ό,τι αφορά την ανθρωπογραφία των χρηστών, καταγράφεται μια αύξηση στη μέση ηλικία, το 2010 ήταν τα 33,7 έτη, ενώ το 2018 είναι τα 38,01 έτη. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η διαφοροποίηση αυτή οφείλεται κατά κύριο λόγο στη φυσική γήρανση του συγκεκριμένου πληθυσμού, καταδεικνύοντας παράλληλα ότι η εισαγωγή νέων χρηστών γίνεται με χαμηλούς ρυθμούς. Ομως, τα 130 άτομα από τα 200 που δέχτηκαν να απαντήσουν στις ερωτήσεις των ερευνητών παραδέχτηκαν ότι δεν είναι σε πρόγραμμα υποκατάστασης, αλλά ούτε ενδιαφέρονται να εισαχθούν.

ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ. Παράλληλα, εντοπίζεται διαφοροποίηση στη σύνθεση του πληθυσμού – ενώ το 2012 επί του συνόλου των χρηστών μόλις το 13% ήταν αλλοδαποί, φέτος το αντίστοιχο ποσοστό έφτασε το 34,5%. Από αυτούς, οι τέσσερις στους δέκα προέρχονται από τη Μέση Ανατολή (Αφγανιστάν, Ιράν, Ιράκ, Τουρκία κ.λπ.), το 15,9% από τη Βόρεια Αφρική, το 14,4% από την Ανατολική Ευρώπη (π.χ. Γεωργία, Ρωσία, Μολδαβία), το 11,59% από τη Νότια Ασία (Πακιστάν, Μπανγκλαντές, Ινδία), το 8,7% από τα Βαλκάνια (Αλβανία, Ρουμανία) και το 2,9% από την Κεντρική Ασία.

«Αυτός είναι και ο λόγος που κρίνεται αναγκαία η δημιουργία ειδικών προγραμμάτων που θα στοχεύουν στις ομάδες αυτές» σημειώνει στα «ΝΕΑ» ο πρόεδρος του Συλλόγου Ασθενών Ηπατος Ελλάδας «Προμηθέας» Γιώργος Καλαμίτσης, που συνυπογράφει την έρευνα.

Επιπλέον, οι επιστήμονες της έρευνας (χρηματοδοτήθηκε από τον Εμπορικό Σύλλογο Αθηνών και εκπονήθηκε σε συνεργασία με τον Σύλλογο Ασθενών Ηπατος Ελλάδας «Προμηθέας», τον Σύλλογο Οροθετικών Ελλάδας «Θετική Φωνή» και το Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών) διαπιστώνουν ότι οι χρήστες που συγκεντρώνονται στο κέντρο της Αθήνας έχουν χαμηλό εκπαιδευτικό επίπεδο.

Είναι ενδεικτικό ότι ένας στους δύο χρήστες έχει ολοκληρώσει μόνο την Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, με αποτέλεσμα να συρρικνώνονται οι όποιες πιθανότητες ένταξής τους στην αγορά εργασίας. Μοιραία χαμένοι στην εξάρτησή τους, οι χρήστες συναθροίζονταν τον Σεπτέμβριο του 2018 (την εποχή που διεξαγόταν η ίδια έρευνα) στις Πλατείες Βάθη, Καραϊσκάκη, Θεάτρου και στον χώρο του Πανεπιστημίου. «Οι περιοχές όμως όπου γίνεται χρήση δεν είναι στάσιμες. Αλλάζουν μέρα με τη μέρα, ανάλογα με τις εφόδους που πραγματοποιεί η Αστυνομία, τις διαμαρτυρίες των κατοίκων αλλά και των επαγγελματιών που δραστηριοποιούνται στην περιοχή» σημειώνει ο Γιώργος Καλαμίτσης.

ΟΙ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ. Υπό τα δεδομένα αυτά, οι συγγραφείς της έρευνας (η καθηγήτρια Ψυχιατρικής ΕΚΠΑ Μινέρβα – Μελπομένη Μαλλιώρη και η επίκουρη καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής στο Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής του ΕΚΠΑ Βάνα Σύψα) καταλήγουν στο ότι είναι αναγκαία η εφαρμογή παρεμβάσεων πρόληψης και μείωσης της βλάβης των χρηστών και αντιμετώπισης του προβλήματος της αστεγίας. Συνεπώς, η επαναλειτουργία χώρων επιτηρούμενης χρήσης, η ίδρυση υπνωτηρίων για τους χρήστες και η απρόσκοπτη πρόσβασή τους στις υπηρεσίες περίθαλψης και θεραπείας αποτελούν το ζητούμενο, πέρα από τη διανομή επαρκούς αριθμού συρίγγων ώστε να μπει φρένο στη μετάδοση νοσημάτων όπως είναι ο ιός HIV και ο ιός της ηπατίτιδας C.