Η Ελλάδα χρειάζεται πολιτικές που να επιτρέπουν περισσότερες ιδιωτικές επενδύσεις, ώστε να καλυφθεί το τεράστιο επενδυτικό κενό που υπάρχει στη χώρα, διαμηνύει ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής Γίρκι Κατάινεν, αρμόδιος για την απασχόληση, την ανάπτυξη, τις επενδύσεις και την ανταγωνιστικότητα. Παρότι δηλώνει «ιδιαίτερα ικανοποιημένος» γιατί η χώρα βρίσκεται στην πρώτη θέση σε επενδύσεις από το επονομαζόμενο πακέτο Γιούνκερ (EFSI) μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ) σε σύγκριση με το μέγεθος της οικονομίας της, θεωρεί ότι η χώρα έχει ανάγκη από «εξωστρεφή» έργα με διαρθρωτικό αντίκτυπο, με στόχο τη διαφοροποίηση της ελληνικής οικονομίας.

«Στο ξεκίνημα του επενδυτικού πλάνου EFSI είχαμε προβλήματα να προωθήσουμε ιδιωτικές επενδύσεις στην Ελλάδα. Η κοινωνία ή οι Αρχές δεν έδειχναν τόσο ενδιαφέρον για τις ιδιωτικές επενδύσεις. Το ενδιαφέρον επικεντρωνόταν περισσότερο στις δημόσιες επενδύσεις, αλλά η νοοτροπία αλλάζει. Είναι ευρέως αποδεκτό ότι υπάρχουν αναπτυξιακές ευκαιρίες στην Ελλάδα. Θα πρέπει να επιτραπεί όσο γίνεται περισσότερο στον ιδιωτικό τομέα να προωθήσει την ανάπτυξη μέσω επενδύσεων» δήλωσε ο Κατάινεν στην κοινή συνέντευξη που έδωσε στα «ΝΕΑ» και σε δύο ακόμη εφημερίδες από άλλα κράτη – μέλη της ΕΕ.

Ο πιο πρόσφατος απολογισμός του EFSI δείχνει ότι έχουν διατεθεί στην Ελλάδα κονδύλια ύψους 2,7 δισ. ευρώ, τα οποία αναμένεται να ενεργοποιήσουν συνολικά 11 δισ. ευρώ επενδύσεων σε σύνολο 360 δισ. ευρώ σε όλη την ΕΕ. «Η βασική ιδέα για το επενδυτικό πλάνο EFSI είναι να αντιμετωπίσει τις αδυναμίες της αγοράς και για αυτόν τον λόγο είμαι ιδιαίτερα ικανοποιημένος με την Ελλάδα. Αν δεν ήταν πρώτη σε χρηματοδότηση, τότε θα έπρεπε να αναρωτηθούμε αν λειτουργεί σωστά το EFSI».

Σημαντικό μέρος των κεφαλαίων, ύψους 404 εκατ. ευρώ, έχει δοθεί προς χρηματοδότηση μικρομεσαίων επιχειρήσεων, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να βρίσκεται στην έκτη θέση όσον αφορά τη χρηματοδότηση μικρομεσαίων επιχειρήσεων από το πακέτο Γιούνκερ. «Στην Ελλάδα ο υψηλός όγκος των μη εξυπηρετούμενων δανείων ασκεί πίεση στις τράπεζες, οι οποίες δεν μπορούν να επεκτείνουν την παροχή δανείων σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, και εδώ το EFSI έχει συμβάλει σημαντικά, μειώνοντας το ρίσκο για τις τράπεζες» επεξηγεί ο αρμόδιος αντιπρόεδρος της Κομισιόν. Πάντως, ορισμένες χώρες, όπως η Γαλλία και η Ιταλία, έχουν επιδείξει ιδιαίτερη κινητικότητα στη χρηματοδότηση μικρομεσαίων επιχειρήσεων μέσω του EFSI και βρίσκονται στην πρώτη και δεύτερη θέση αντίστοιχα όσον αφορά τον αριθμό των ΜΜΕ που έχουν χρηματοδοτηθεί με τη συμβολή του πακέτου Γιούνκερ.

«Είναι δύσκολο να προβλεφθεί αν θα συνεχίσει η Ελλάδα να βρίσκεται στην πρώτη θέση, διότι εξαρτάται από τα προτεινόμενα έργα και από την ποιότητά τους» απαντά ο Γίρκι Κατάινεν στην ερώτηση αν η Ελλάδα θα καταφέρει να διατηρήσει τις υψηλές επιδόσεις «απορρόφησης» κονδυλίων μέχρι την ολοκλήρωση του τρέχοντος πακέτου το 2020, αλλά και από το νέο πακέτο Γιούνκερ, το επονομαζόμενο InvestEU, το οποίο προγραμματίζεται να αντικαταστήσει το υπάρχον στην περίοδο μετά το 2021, ενεργοποιώντας συνολικά κεφάλαια ύψους 650 δισ. ευρώ.

Θεωρεί, πάντως, ότι τόσο το τρέχον επενδυτικό πλαίσιο όσο και το InvestEU θα συνεχίσουν να «παίζουν κρίσιμο ρόλο στην Ελλάδα». Οπως επεξηγεί, «παρότι τα πράγματα κινούνται προς μια καλύτερη κατεύθυνση στην Ελλάδα, υπάρχει τεράστιο επενδυτικό κενό, ενώ τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια θα συνεχίσουν να εμποδίζουν τις τράπεζες να επεκτείνουν τη χρηματοδότησή τους. Ενθαρρύνουμε τις ελληνικές Αρχές και τον ιδιωτικό τομέα συστηματικά να εξετάζουν τις επενδυτικές ευκαιρίες που υπάρχουν».

Με το InvestEU ενδέχεται να δυσκολέψει η πρόσβαση σε χρηματοδότηση διότι, όπως λέει, ο αρμόδιος αντιπρόεδρος της Κομισιόν, το χρηματοδοτικό εργαλείο, θα επικεντρωθεί περισσότερο στην προώθηση συγκεκριμένων πολιτικών που αφορούν τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, την έρευνα και καινοτομία, τις κοινωνικές υποδομές, την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Χώρες που δεν είναι προηγμένες στους τομείς αυτούς θα έχουν μικρότερη πρόσβαση σε κονδύλια, με δεδομένο, άλλωστε, ότι η χρηματοδότηση βασίζεται στη ζήτηση από συγκεκριμένα έργα και δεν υπόκειται σε ρήτρες γεωγραφικής κατανομής. «Μελλοντικά η Ελλάδα πιθανότατα θα επωφεληθεί από τη χρηματοδότηση προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις, κοινωνικές υποδομές και ευκαιρίες σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας» υποστηρίζει ο Κατάινεν.

Εκτιμά ότι στο πλαίσιο της χρηματοδότησης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων θα μπορούσε ο τουρισμός να αυξήσει την «πρόσβασή» του στα κονδύλια του EFSI και εν συνεχεία του InvestEU. Ομως θεωρεί ότι η χώρα θα πρέπει να αξιοποιήσει καλύτερα τη χρηματοδότηση για να αναπτύξει νέους παραγωγικούς και εξωστρεφείς τομείς, ώστε «να μην εξαρτάται τόσο από τον τουρισμό και τους κύκλους του» και να αξιοποιήσει τα επενδυτικά αυτά εργαλεία για να πετύχει «διαρθρωτικές αλλαγές».

Ως παραδείγματα προς την κατεύθυνση αυτή αναφέρει τη χρηματοδότηση προς την Creta Farms εξαιτίας του εξαγωνικού της χαρακτήρα, αλλά και τις συμφωνίες της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) με Ταμεία Επιχειρηματικών Συμμετοχών που υποστηρίζουν καινοτόμες νεοφυείς επιχειρήσεις.

Θεωρεί απαραίτητη, άλλωστε, τη διαφοροποίηση της ελληνικής οικονομίας, ώστε η χώρα να μπορέσει να επωφεληθεί περισσότερο από την ενιαία αγορά, για την οποία η Κομισιόν προωθεί 65 νέες προτάσεις, από τις οποίες όμως 47 «σκοντάφτουν» ακόμη στο ότι τα κράτη – μέλη δεν έχουν συμφωνήσει σε κοινή θέση. «Μελλοντικά η Ευρώπη θα πρέπει να επικεντρωθεί στην κυκλική οικονομία και την τεχνητή νοημοσύνη» δηλώνει. «Οσο περισσότερο διαφοροποιημένη είναι η οικονομία μιας χώρας τόσο περισσότερο μπορεί να επωφεληθεί».