Ο Αλέξανδρος Τσαμούρης είναι του Συνδέσμου Πειραιά. Δεν πρόκειται για κάποιο ταλέντο. Δεν είναι και για πέταμα. Και το κυριότερο. Στα δύο χρόνια που είναι στον πίνακα της Σούπερ Λίγκας δεν έχει δώσει δικαιώματα. Για ποιον λόγο έβαλε το κεφάλι του στον ντορβά; Για ποιον λόγο αρνήθηκε να δώσει το πεντακάθαρο πέναλτι στο υψωμένο χέρι του Βιεϊρίνια και διαμόρφωσε το αποτέλεσμα στο Λαμία – ΠΑΟΚ; Η απάντηση είναι απλή και εύκολη. Επειδή φοβήθηκε. Ο διαιτητής θεωρητικά είναι πανίσχυρος. Μπαίνει στο γήπεδο και κάνει ό,τι γουστάρει. Στη θεωρία. Στην πράξη, ο διαιτητής είναι εξαρτημένος. Είναι κατά κάποιον τρόπο αιχμάλωτος. Αυτού που τον ορίζει. Αυτού που καθορίζει την καριέρα του. Αυτού που αποφασίζει, αν θα ανέβει κατηγορία, αν θα μείνει στην κατηγορία, αν θα γίνει διεθνής. Ο διαιτητής εν ονόματι της καριέρας θα κάνει τα πάντα. Θα παρακαλέσει, θα υποχρεωθεί, θα κάνει χάρες.

Ράτσα

Οι διαιτητές είναι έξυπνη ράτσα. Καταλαβαίνουν τι γίνεται. Ο διαιτητής ξέρει ποιος κάνει κουμάντο στην ΕΠΟ. Βλέπει ποιοι συνάδελφοί του προστατεύονται και ποιοι είναι στην απέξω. Ξέρει αν ο Σύνδεσμός του είναι της κατάστασης ή της αντιπολίτευσης. Ο διαιτητής ψάχνει να βρει στηρίγματα. Και εκτός ποδοσφαίρου. Στον βουλευτή της περιοχής, στον δήμαρχο, στον υπουργό. Στους δημοσιογράφους. Θυμάμαι τη δεκαετία του ’80. Αθηναίος διαιτητής, κορυφαίος στις δημόσιες σχέσεις. Ανεβαίνει στον πίνακα της Α’ Εθνικής. Πρώτο παιχνίδι Δόξα Δράμας – Εθνικός. Τηλέφωνο στους φίλους του διευθυντές αθλητικών και πολιτικών εφημερίδων. Να έχουν τον νου τους ποιος θα γράψει το ματς. Τα παιχνίδια δεν μεταδίδονταν τηλεοπτικά κι όταν δεν κέρδιζε ο γηπεδούχος, ο ανταποκριτής έστελνε ότι ο διαιτητής ήταν κακός. Οι εποχές έχουν αλλάξει. Στο ποδόσφαιρο έχει μπει η τεχνολογία. Η διαιτησία με την ενδοσυνεννόηση και τον τέταρτο έχει αναβαθμιστεί.

Τρένα

Η διαδικασία ωστόσο είναι αναλλοίωτη. Για να εξελιχθεί και να κάνει καριέρα ο διαιτητής κάπου πρέπει να ακουμπήσει. Νόμος. Δεν είναι απαραίτητο να πιάσει κάποιος τον διαιτητή. Ο διαιτητής καταλαβαίνει από μόνος του. Ο διαιτητής βλέπει και ακούει. Βλέπει «διοικητικούς ηγέτες» να παρίστανται και να είναι τιμώμενα πρόσωπα σε εκδηλώσεις των ποδοσφαιρικών Ενώσεων. Να φτάνουν μέχρι τα Γρεβενά. Ο διαιτητής ακούει ότι ο πρόεδρος της ΕΠΟ «είναι δικός μας». Βλέπει σε ποιο ξενοδοχείο της Θεσσαλονίκης συνεδριάζει το ΔΣ της ΕΠΟ. Ακούει για συναδέλφους του ότι θα σφυρίζουν στα τρένα. Βλέπει την εθνική ομάδα να μεταφέρεται από το Γεώργιος Καραϊσκάκης στην Τούμπα. Τον Αγγελο Αναστασιάδη ομοσπονδιακό προπονητή. Βλέπει ποιοι συνάδελφοί του και με ποια συμπεριφορά έγιναν διεθνείς. Ποιοι παίρνουν συνεχόμενα παιχνίδια. Ολα αυτά είναι επίδειξη δύναμης. Για το ποιος έχει το πάνω χέρι.

Φωνήεντα

Ο διαιτητής για να φτάσει στον πίνακα της Σούπερ Λίγκας, ανεξάρτητα από τις όποιες ικανότητές του, έχει κάνει τους συμβιβασμούς του. Κι όταν πλέον μπαίνει στην τελική ευθεία της καριέρας του, είναι έτοιμος για όλα. Κι εδώ είναι που φτάνουμε στο διά ταύτα. Στον γνωστό και μη εξαιρετέο Μέλο Περέιρα (φωτογραφία πάνω). Η παρέμβαση των διεθνών Ομοσπονδιών ήταν πράγματι μία χρυσή ευκαιρία. Για να πάνε όλα τα παραπάνω στην άκρη. Αν πράγματι ο ρόλος και η βούληση του ευρωπαίου αρχιδιαιτητή ήταν η αναβάθμιση της διαιτησίας. Εύκολη θα ήταν η δουλειά του. Η διαιτητής δεν μπορεί να κρυφτεί. Καθρέφτης είναι το γήπεδο. Τους φωνάζεις και τους λες δύο φωνήεντα. Δεν χρειάζονται παραπάνω. «Με εμένα έχετε να κάνετε. Με κανέναν άλλον. Κανείς δεν μπορεί να σας βγάλει από τον πίνακα, κανείς δεν μπορεί να σας σώσει. Μόνο εγώ». Σε 25 λέξεις τα έχεις πει όλα. Κι αν αυτά που λες τα κάνεις πράξη, τελείωσε το πανηγύρι.

Κουμάντο

Σε πέντε, το πολύ δέκα αγωνιστικές ο διαιτητής θα δει και θα καταλάβει. Κι όταν καταλάβει ότι οι νταραβεριτζήδες είναι εκτός παιχνιδιού, θα κανονίσει την πορεία του. Και θα σχολάσει μία και καλή ο γάμος. Τα όποια λάθη θα είναι πράγματι ανθρώπινα. Ακουσε κανείς τον Μέλο Περέιρα να μιλήσει σ’ αυτή τη γλώσσα; Τον είδε κανείς να κάνει κάτι διαφορετικό από διαχείριση; Κι αυτή της κακιάς ώρας. Ο διαιτητής βλέπει. Και καταλαβαίνει. Καταλαβαίνει, ότι αλλού έχει να δώσει αναφορά. Οχι στον Πορτογάλο. Αλλοι είναι στο κουμάντο. Αλλους πρέπει να υπολογίζει και να φοβάται. Εξού κι αυτά που βλέπουμε στα γήπεδα κάθε εβδομάδα. Κι εκεί ακριβώς είναι οι ευθύνες της FIFA και της UEFA. Ο αδιάφθορος που έστειλαν, ο Ελιοτ Νες (φωτογραφία κάτω) που θα έφτιαχνε την ελληνική διαιτησία, λες και κρατάει τσίλιες. Το ότι το ελληνικό ποδόσφαιρο γύρισε στη δεκαετία του ’70 και στους ξένους διαιτητές τα λέει όλα. Και μόνο γι’ αυτό, αυτοί που τον έστειλαν όφειλαν να τον διώξουν κακήν κακώς.

Σκοπιμότητα

Παρά ταύτα τον κρατάνε και τον καμαρώνουν. Από αδιαφορία; Από σκοπιμότητα; Δεν έχει σημασία. Το αποτέλεσμα είναι το ίδιο. Δεύτερο πρωτάθλημα υπό την υψηλή εποπτεία της FIFA που τσαλακώνεται. Πέρυσι ήταν ο Νότιος πόλος της εξυγίανσης, εφέτος ο Βόρειος. Κι ο Μέλο Περέιρα στη μέση να κρατάει το φανάρι.