Οι φοιτητές ψηφίζουν αμφιθέατρα! Σε περίοδο διεθνούς προβληματισμού για την τύχη της παραδοσιακής διάλεξης στα πανεπιστήμια και με τα προγράμματα τεχνητής νοημοσύνης και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης να κατακλύζουν τα πάντα, οι φοιτητές των ελληνικών ΑΕΙ έχουν άποψη: στα αμφιθέατρα των σχολών τους «βλέπουν» έναν από τους λόγους της επιτυχίας στις σπουδές τους.

Αυτό σε περίοδο κατά την οποία βρίσκεται σε εξέλιξη ένα διεθνές debate για τη σύνδεση της γνώσης με τη φυσική παρουσία σε ένα χώρο, όταν το ίδιο «προϊόν» μπορεί να προσφέρεται διαδικτυακά σε online πανεπιστημιακά μαθήματα.

Ετσι, με την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση να αποτελεί πλέον μια διεθνή αγορά που αναμένεται το 2020 να ξεπεράσει τα 70 δισ. δολάρια και τα «μπουκέτα» σπουδών που προσφέρονται να αυξάνονται διαρκώς, οι έλληνες φοιτητές φαίνεται ότι ακολουθούν πιο παραδοσιακούς δρόμους, που όπως κρίνουν οδηγούν σε γνώσεις με γερά θεμέλια.

Η έρευνα του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών έγινε σε 1.418 φοιτήτριες και φοιτητές όλων των ελληνικών πανεπιστημίων από το εργαστήριο «Αγορά» του καθηγητή Ι. Σμπώκου, με επιστημονική συνεργάτρια το μέλος εργαστηριακού και διδακτικού προσωπικού του Ιδρύματος Μαρίνα Ψιλοπούλου.

Οπως έδειξαν τα ευρήματα της έρευνας, η παραδοσιακή διδασκαλία στα αμφιθέατρα συνδέεται με θετικότερη συνολικά εμπειρία, συχνότερη παρακολούθηση και υψηλότερες επιδόσεις. Οι ερευνητές του Ιδρύματος μάλιστα αναφέρουν ότι παρά τη δυσμενή περιρρέουσα ατμόσφαιρα και τις φωνές απαξίωσης, πολύ λίγοι αμφιβάλλουν για τη χρησιμότητα του πτυχίου τους (17%) και ακόμα λιγότεροι για τις ικανότητές τους (8,7%).

ΣΥΝΕΙΔΗΤΟΠΟΙΗΜΕΝΟΙ. Οπως έδειξε η έρευνα, οι έλληνες φοιτητές εμφανίζονται σήμερα σίγουροι για την ικανότητά τους να αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις των σπουδών τους και συνειδητοποιημένοι για τις επιλογές τους. Πιο συγκεκριμένα η επαγγελματική αποκατάσταση (83%) και το προσωπικό ενδιαφέρον για το αντικείμενο (86,6%) είναι τα βασικά τους κίνητρα. Σχεδόν ένας στους δύο (48,5%) επιλέγει αντικείμενο που θα του δώσει την ευκαιρία να προχωρήσει σε συγκεκριμένες μεταπτυχιακές σπουδές. Παράλληλα νέες γνώσεις (86,7%), όξυνση της περιέργειας για να εντρυφήσουν περαιτέρω (77,2%) και νέες γνωριμίες (77,6%) είναι οι θετικότερες διαστάσεις της εμπειρίας που έχουν οι φοιτητές μέσα στο αμφιθέατρο. Το 61,2% πέτυχαν ακριβώς αυτό που ήθελαν με τη συμμετοχή τους στο μάθημα ενώ το 67,5% χρειάστηκε να ανατρέξει και σε άλλες πηγές για να βρει πληροφορίες για τις εργασίες ή τα μαθήματα που εκπονούσε. Περισσότεροι από τους μισούς ένιωσαν μέρος μιας ομάδας (56%) και γνώρισαν ανθρώπους με παρόμοια ενδιαφέροντα (60,5%), αλλά μόλις ένας στους πέντε (21,7%) έκανε νέους φίλους. Στην πλειονότητά τους οι φοιτητές ένιωσαν ότι εκτιμήθηκαν οι ικανότητές τους κατά τη διάρκεια του μαθήματος (57,1%) και σχεδόν ένας στους δύο (43,3%) δοκίμασαν τα όριά τους.

Η ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ. Σε όλες τις διαστάσεις που μετρήθηκαν, η εμπειρία που βιώνουν οι φοιτητές είναι σαφώς πιο έντονη για τα μαθήματα που παρακολούθησαν στα αμφιθέατρά τους σε ποσοστό μεγαλύτερο από 50%. Σε περισσότερους από το 50% του δείγματος, η μέση τελική επίδοση στα μαθήματά τους ήταν κατά σχεδόν 2 βαθμούς υψηλότερη, η συνολική ικανοποίηση αυξημένη κατά 32%, τα θετικά σχόλια προς τρίτους αυξημένα κατά 25% και τα αρνητικά σχόλια μειωμένα κατά 21%.

Συμπερασματικά, παρά τις αλλαγές στη σύγχρονη εκπαίδευση, η παρουσία των φοιτητών στα αμφιθέατρα είναι καθοριστική τόσο για τους ίδιους όσο και για τα πανεπιστήμια. Ωστόσο όπως αναφέρεται στην έρευνα, η διαχείριση της συνολικής εμπειρίας μέσα στο πανεπιστήμιο είναι μια σύγχρονη πρόκληση για την πολιτεία (υποδομές και περιβάλλων χώρος), τη διοίκηση των πανεπιστημίων (οργάνωση και λειτουργία) και τους καθηγητές (σχεδιασμός μαθημάτων και αλληλεπίδραση με τους φοιτητές).

Πάντως, αναφέρουν οι ερευνητές του Ιδρύματος, η πρόσβαση στις σύγχρονες πηγές πληροφόρησης και γνώσης μαζί με την έλευση της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, επιβάλλουν στα εκπαιδευτικά ιδρύματα την αναθεώρηση του σχεδιασμού της υπηρεσίας που προσφέρουν και την υιοθέτηση μιας πιο «ανθρωποκεντρικής φιλοσοφίας». Πάντως σε κάθε περίπτωση η παρακολούθηση στα αμφιθέατρα συνδέεται με υψηλότερους βαθμούς. Αντίστοιχες έρευνες έχουν γίνει και σε διεθνές επίπεδο με τη «μετα-ανάλυση» 90 ανεξάρτητων ερευνών σε περισσότερους από 11.100 φοιτητές να δείχνουν ότι υπάρχει ισχυρή σχέση μεταξύ της παρακολούθησης διαλέξεων και του τελικού βαθμού. Είναι κρίσιμη λοιπόν τονίζεται στην έρευνα του ΟΠΑ, η διερεύνηση μιας σχέσης μεταξύ της συνολικής εμπειρίας που αποκομίζει ο φοιτητής από ένα μάθημα και της τελικής επίδοσης που επιτυγχάνει σε αυτό.