Δύο εικοσιτετράωρα μετά το φονικό τρομοκρατικό χτύπημα στο Στρασβούργο, το ανθρωποκυνηγητό που είχαν εξαπολύσει οι Αρχές για τη σύλληψη του δράστη απέδωσε καρπούς: ο 29χρονος Σερίφ Σεκάτ έπεσε λίγο μετά τις 21.00 τοπική ώρα χθες νεκρός από πυρά αστυνομικών στη συνοικία Μεϊνό, κοντά στο Νεντόρφ, την περιοχή όπου είχαν χαθεί τα ίχνη του το βράδυ της Τρίτης. «Ο τρομοκράτης θα συλληφθεί» είχε διαβεβαιώσει μόλις λίγα λεπτά νωρίτερα, από το Στρασβούργο, ο γάλλος υπουργός Εσωτερικών Κριστόφ Καστανέρ, προαναγγέλλοντας επαναλειτουργία της χριστουγεννιάτικης αγοράς της πόλης σήμερα, αν και με αυξημένα μέτρα ασφαλείας. «Είμαι υπερήφανος», θα έλεγε αργότερα.

Συνολικά 720 αστυνομικοί και χωροφύλακες είχαν ριχτεί στο κατόπι του Σεκάτ, ενός εγκληματία του κοινού ποινικού δικαίου με συνολικά 27 καταδίκες που ριζοσπαστικοποιήθηκε στη φυλακή και βρισκόταν εδώ και δύο χρόνια στα ραντάρ της Γενικής Διεύθυνσης Εσωτερικής Ασφάλειας – χωρίς όμως, σύμφωνα με τις Αρχές, να έχει δώσει δείγματα ότι σχεδίαζε κάποια επίθεση. Μια μεγάλη αστυνομική επιχείρηση είχε πραγματοποιηθεί και νωρίτερα χθες στο Νεντόρφ, ακόμη ένα μέλος του στενού του περιβάλλοντος, πέραν των γονιών του και δύο αδελφών του, είχε τεθεί υπό κράτηση.

Οι Αρχές φοβούνταν πως ο 29χρονος «τζιχαντιστής γκάνγκστερ» που σκότωσε, σύμφωνα με νεότερο απολογισμό, τρεις ανθρώπους, άφησε εγκεφαλικά νεκρό ακόμα έναν και τραυμάτισε άλλους δώδεκα, τους πέντε σοβαρά, προκειμένου να «εκδικηθεί τους απίστους», όπως είπε στον οδηγό ταξί που τον μετέφερε το βράδυ της επίθεσης στο Νεντόρφ, ενδεχομένως να είχε διαφύγει στη Γερμανία ή και την Ελβετία. Οπως αποδείχθηκε, όμως, κρυβόταν τραυματισμένος στο Στρασβούργο, σε μια αποθήκη της οδού Ντε Λαζαρέτ, στο Μεϊνό. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, πυροβόλησε πρώτος εναντίον περιπόλου της αστυνομίας, χωρίς να προκαλέσει νέα θύματα.

Η επιστροφή του τρόμου έφερε τη Γαλλία αντιμέτωπη με μια διπλή κρίση, παραμονή της «Πέμπτης Πράξης» της διαμαρτυρίας τους, στην οποία επιμένουν τα Κίτρινα Γιλέκα. Από τον εκπρόσωπο της κυβέρνησης Μπενζαμέν Γκριβό μέχρι πολλά συνδικάτα της αστυνομίας, οι φωνές που ζητούσαν χθες από τα Κίτρινα Γιλέκα να μη διαδηλώσουν αύριο υπό αυτές τις συνθήκες πολλαπλασιάστηκαν. Τα Κίτρινα Γιλέκα «θα διαδηλώσουν το Σάββατο», ξεκαθάρισαν αρκετοί εκπρόσωποι του κινήματος, κρίνοντας εκ νέου «ανεπαρκή» τα μέτρα κατευνασμού που ανακοίνωσε τη Δευτέρα ο Εμανουέλ Μακρόν. Την ίδια ώρα, στη γαλλική Εθνοσυνέλευση διεξαγόταν συζήτηση για την (καταδικασμένη, όπως αποδείχθηκε) πρόταση μομφής που κατέθεσαν Σοσιαλιστές, Ανυπότακτη Γαλλία και Κομμουνιστές εις βάρος της κυβέρνησης του Εντουάρ Φιλίπ για τον χειρισμό αυτής της κρίσης. Επειτα από την επίθεση στο Στρασβούργο, με έγνοια την εθνική ενότητα, οι Σοσιαλιστές είχαν ταχθεί υπέρ της αναβολής της ψηφοφορίας. Ο Φιλίπ ωστόσο συμφώνησε, σε μια σπάνια σκηνή, με τον Ζαν – Λικ Μελανσόν πως «ο καλύτερος τρόπος να πολεμήσουμε συλλογικά την τρομοκρατία είναι να […] συνεχίσουμε να συζητούμε, να διαφωνούμε σε αυτό το ημικύκλιο». Ο ακροαριστερός Μελανσόν είναι, στην πραγματικότητα, ένας από τους ελάχιστους πολιτικούς που τάσσονται υπέρ της συνέχισης των διαδηλώσεων των Κίτρινων Γιλέκων.

«Για τους ισλαμιστές, η γιορτή των Χριστουγέννων είναι βλάσφημη»

Ο γνωστός γάλλος ισλαμολόγος Ζιλ Κεπέλ εξηγεί γιατί ο τόπος και ο χρόνος της επίθεσης είχαν ιδιαίτερο συμβολισμό

Καθόλου τυχαία δεν θεωρεί την επίθεση στη χριστουγεννιάτικη αγορά του Στρασβούργου, η οποία έχει άλλωστε μπει στο στόχαστρο ακόμα μία φορά, το 2000, ο γνωστός γάλλος ισλαμολόγος Ζιλ Κεπέλ. Πρόκειται όπως λέει σε συνέντευξή του στη «Figaro» για έναν στόχο ιδιαίτερα συμβολικό, ικανό να λειτουργήσει ως καταλύτης για τους τζιχαντιστές, καθώς βρίσκεται στην καρδιά μιας πόλης με σημαντικό αριθμό κατοίκων που συμπεριλαμβάνονται στο «αρχείο S» ως εν δυνάμει απειλές για την ασφάλεια του κράτους. Τα χρόνια που το ISIS λυσσομανούσε στο Ιράκ και τη Συρία, ολόκληρες οικογένειες και ολόκληρες ζώνες «ευαίσθητων» συνοικιών της αλσατικής πρωτεύουσας έσπευσαν εκεί να ενταχθούν στις τάξεις του, έχουν ήδη υπάρξει πολλές καταδίκες σε πρόσφατες δίκες. Και για τους ισλαμιστές, η επικείμενη γιορτή των Χριστουγέννων είναι βλάσφημη: μία χριστουγεννιάτικη αγορά είχε βάλει στο στόχαστρο και στο Βερολίνο πριν από δύο χρόνια ο τρομοκράτης Ανίς Αμρί.

Η πτώση της Ράκκας, πριν από έναν και πλέον χρόνο, επέδρασε σύμφωνα με τον Κεπέλ αποσταθεροποιητικά στο κίνημα των τζιχαντιστών, που είχε συνηθίσει σε έναν συντονισμό των επιθέσεων από το ISIS. Τόσο όμως στα φόρουμ τους όσο και από συνομιλίες με κρατούμενους τζιχαντιστές, ήταν σαφές πως δεν υπήρξε καμία υποχώρηση στο ιδεολογικό επίπεδο, το αντίθετο. Από την αρχή του κινήματος των Κίτρινων Γιλέκων, οι ειδικοί είδαν πως οι τζιχαντιστικοί ιστότοποι που εκπέμπουν από τη Συρία, όπου παραμένουν πολλοί εκατοντάδες Γάλλοι, πολλαπλασίασαν τις φωτογραφίες και τα σχόλια για τις διαδηλώσεις στη Γαλλία. Φαίνεται πως τα γεγονότα αυτά τους έδωσαν μια μορφή θάρρους μετά την κατήφεια στην οποία τους είχε βυθίσει η πτώση της Ράκκας. Για αυτούς, είναι το σημάδι πως η γαλλική κοινωνία έχει βαθιές αδυναμίες και ρήγματα μέσα στα οποία μπορούν να γλιστρήσουν.

Οσο για το προφίλ του δράστη της επίθεσης στο Στρασβούργο, ο γάλλος ισλαμολόγος θεωρεί πως παρουσιάζει χαρακτηριστικά αρκετά κοινά σε αυτόν τον κύκλο: τη διασταύρωση ανάμεσα στον τζιχαντισμό και την εγκληματικότητα. Το ίδιο ίσχυε για πολλούς Γάλλους στη Συρία, καθώς και για πολλούς από τους τρομοκράτες που χτύπησαν τη Γαλλία τα τελευταία χρόνια. Οι συνθήκες φυλάκισης κάνουν αρκετούς εγκληματίες του κοινού ποινικού δικαίου που προέρχονται από «ευαίσθητες» συνοικίες να προσηλυτίζονται εύκολα στον τζιχαντισμό, όταν ξαναβρίσκουν πίσω από τα κάγκελα φίλους που έχουν περάσει από τη Συρία.

Ο Ζιλ Κεπέλ όμως διαφωνεί κάθετα με τη θεωρία που βλέπει πίσω από τα προγράμματα αποριζοσπαστικοποίησης των σωφρονιστικών αρχών, ότι ο τζιχαντισμός είναι κάτι επιφανειακό και παροδικό και ότι υπάρχει απλώς μια ισλαμοποίηση της ριζοσπαστικότητας: βρισκόμασταν, επιμένει, μέσα στην απόλυτη άρνηση της ιδεολογικής σημασίας της τζιχαντιστικής προπαγάνδας. «Και πληρώνουμε σήμερα τις συνέπειες».