Ικανοποίηση εκπέμπει η Αθήνα για την διατύπωση των τροπολογιών του Συντάγματος της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας. Μεταξύ αυτών και η τροπολογία ΧΧΧΙΙΙ περί ενσωμάτωσης της ονομασίας «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας» (REPUBLIKA SEVERNA MAKEDONIJA) σε αντικατάσταση της καθιερωμένης από το Σύνταγμα του 1991 «Δημοκρατίας της Μακεδονίας». Λίγοι – λιγότεροι κάθε μέρα που περνάει – αναγνωρίζουν την σημασία της.

Οπως σημειώνω στο βιβλίο μου «Ελλάδα και Βόρεια Μακεδονία – Αυτοψία της Δύσκολης Συμφωνίας των Πρεσπών» (Εκδόσεις Ι. ΣΙΔΕΡΗΣ), πρόκειται για όνομα που ανταποκρίνεται στις προδιαγραφές που η Ελλάδα είχε σταθερά θέσει στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων με την άλλη πλευρά από το 1995. Ηδη από τον Μάιο του 1993, οι προτάσεις ή αντιπροτάσεις των Αθηνών – δημόσιες και έγγραφες – αφορούσαν ονομασία που περιείχε το συνθετικό (MACEDONIA ή MAKEDONIJA).

Εάν η κυβέρνησή μας είχε φροντίσει να διαμορφώσει συνθήκες συνεννόησης, σήμερα θα επικρατούσε διαφορετική ατμόσφαιρα. Επέλεξε την πόλωση. Η συνειδητή προσπάθεια απαξίωσης στο Μακεδονικό των πολιτικών της αντιπάλων με άστοχους και οξείς χαρακτηρισμούς πυροδότησε και ενισχύει την αντίδραση. Εντός και εκτός Βουλής.

Το προβληματικό Σύνταγμα του 1991 έχει ήδη υποστεί τριάντα τροπολογίες μέσα σε μία δεκαπενταετία. Με τις υπό ψήφιση θα φθάσει αισίως τις 36. Εχει μια ασυνήθιστη για τα διεθνή δεδομένα ελαστικότητα. Το Αρθρο 49 τροποποιείται/ερμηνεύεται για τρίτη φορά σε 27 χρόνια. Δύσκολα συνεπώς μπορεί κάποιος να ισχυρισθεί ότι θα είναι σε βάθος χρόνου οι τελικές. Ακόμη λιγότερο οι τελευταίες.

Η Συμφωνία των Πρεσπών αφήνει ένα κενό. Η τροπολογία ΧΧΧΙΙΙ ρητώς εξαιρεί το Αρθρο 36 του Συντάγματος από την ενσωμάτωση της νέας ονομασίας «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας» (REPUBLIKA SEVERNA ΜΑΚΕDONIJA). Ειδικότερα γράφει ότι «στο Σύνταγμα οι λέξεις “Δημοκρατία της Μακεδονίας” αντικαθίστανται από τις λέξεις “Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας” και η λέξη “Μακεδονία” αντικαθίσταται από τις λέξεις “Βόρεια Μακεδονία”, εκτός από το Αρθρο 36 του Συντάγματος της Δημοκρατίας της Μακεδονίας». Το άρθρο αφορά σε όσους έλαβαν μέρος στους εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες της Μακεδονίας (χωρίς προσδιορισμό κράτους) και «όλους εκείνους που εκδιώχθηκαν και φυλακίστηκαν λόγω της υποστήριξης των ιδεών για μία ξεχωριστή ταυτότητα του Μακεδονικού λαού (separate identity of the Macedonian people) και της Μακεδονικής κρατικής οντότητας (Macedonian statehood)». Αφορά και σε όσους ακολούθησαν και στην Ελλάδα τις αποσχιστικές Αποφάσεις/Διακήρυξη του ΑΣΝΟΜ (Αύγουστος1944).

Ακούω ότι «πρόκειται για ιστορικό γεγονός» το οποίο δεν μπορεί τώρα να τροποποιηθεί. Ομως, το Σύνταγμα του 1991 στηρίζεται σε δήθεν ιστορικά γεγονότα τα οποία εν συνεχεία αμφισβητούνται και τροποποιούνται. Γιατί εξαιρείται ρητώς το Αρθρο 36; Ας φροντίσουμε τώρα έστω να περιορισθεί στα όρια του κράτους της «Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας» και όχι γενικώς της Μακεδονίας; Η σημερινή ιστορία και ο εθνικός μύθος των γειτόνων μας αναφέρεται στην «Αιγαιατική Μακεδονία». Μας ενοχλεί;

Ο Αλέξανδρος Π. Μαλλιάς είναι πρέσβης ε.τ.