Νέα δεδομένα στο δημοσιονομικό πλάνο της κυβέρνησης έρχεται να δημιουργήσει το αίτημα σωματείων συνταξιούχων, οι οποίοι διά της δικαστικής οδού διεκδικούν την εφαρμογή παλαιότερων αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας, που αν και έχουν εκδοθεί από το 2015, εντούτοις τρία χρόνια μετά παραμένουν για τους δικαιούχους κενό γράμμα.
Η υπόθεση αυτή, που προστίθεται σε μια σειρά προσφυγών που εκκρεμούν ενώπιον του ΣτΕ, με πρόσημο κοινωνικό και αντίκτυπο οικονομικό, αφορά συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα που επικαλούνται αποφάσεις του 2015 που τους είχαν δικαιώσει, καθώς είχαν κρίνει αντισυνταγματικές της περικοπές κύριων και επικουρικών συντάξεων του ιδιωτικού τομέα που έγιναν το 2012.
Ετσι, ουσιαστικά βλέποντας ότι επί τρία χρόνια η κυβέρνηση δεν έχει εκτελέσει τις αποφάσεις του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου, τα σωματεία των συνταξιούχων κατέφυγαν εκ νέου στο ΣτΕ και συγκεκριμένα στην Επιτροπή Συμμόρφωσης κατά της μη εφαρμογής των επίμαχων αποφάσεων.
Η πρόεδρος του ΣτΕ Αικατερίνη Σακελλαροπούλου προσδιόρισε να συζητηθούν οι αιτήσεις στις 23 Ιανουαρίου 2019 και όρισε εισηγήτρια τη σύμβουλο Επικρατείας Σοφία Βιτάλη. Συγκεκριμένα, στην Ολομέλεια του Ανώτατου Δικαστηρίου θα συζητηθούν στις 23 Ιανουαρίου 2019 οι αιτήσεις σωματείων συνταξιούχων [του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, του ΕΤΑΤ (ήδη ΕΤΕΑ) κ.λπ.] που αφορά την μη εφαρμογή εκ μέρους της κυβέρνησης μιας σειράς αποφάσεων της Ολομέλειας του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου του έτους 2015, με τις οποίες κρίθηκε ότι είναι αντισυνταγματικές και αντίθετες στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) οι περικοπές των συντάξεων, κύριων και επικουρικών, του ιδιωτικού τομέα που έγιναν το 2012. Οι επίμαχες περικοπές των συντάξεων έγιναν κατ’ επιταγή μνημονιακών νόμων (3845/2010, 3863/2010, 4024/2011, 4038/2012 κ.λπ.) για την αντιμετώπιση του δημοσιονομικού προβλήματος της χώρας και του μεσοπρόθεσμου πλαισίου δημοσιονομικής στρατηγικής 2012-2015 (νόμος 3985/2011).
Η Ολομέλεια του ΣτΕ το 2015, υπό τον τότε πρόεδρό της Σωτήριο Ρίζο, με τις υπ’ αριθμ. 2287-2290/2015 αποφάσεις της είχε κρίνει ότι οι περικοπές των συντάξεων που έγιναν το 2012 προσκρούουν σε συνταγματικές αρχές. Επιπλέον, οι ανώτατοι δικαστές είχαν κρίνει με τις ίδιες αποφάσεις τους ότι όλες οι συντάξεις του ιδιωτικού τομέα πρέπει να επανέλθουν στα επίπεδα του 2012 και ότι το κράτος πρέπει να συνδράμει στα Ταμεία για την καταβολή των επικουρικών συντάξεων, εάν αυτά δεν έχουν κεφάλαια, παρά τη ρήτρα μηδενικού ελλείμματος που νομοθετήθηκε το 2010.
Σύμφωνα με το σκεπτικό της δικαστικής απόφασης, θα έπρεπε πριν οι αρμόδιοι προχωρήσουν στις περικοπές που έγιναν το 2012 να είχε προηγηθεί η κατάρτιση επιστημονικής μελέτης για τις επιπτώσεις που θα επέρχονταν στο βιοτικό επίπεδο των συνταξιούχων από τις περικοπές των συντάξεων, αλλά και την αναγκαιότητα των περικοπών αυτών. Προσέθεταν δε πως ούτε η κυβέρνηση, πριν προβεί στις μειώσεις των συντάξεων του 2012, εξέτασε εναλλακτικές επιλογές.
Αντίθετα, η Ολομέλεια του ΣτΕ έκρινε το 2015 ότι με τις περικοπές των συντάξεων των ετών 2010 και 2011 δεν παραβιάστηκαν οι συνταγματικοί κανόνες και η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Και αυτό γιατί οι περικοπές έγιναν κάτω από την πίεση «όλως εξαιρετικών περιστάσεων» και ήταν επιβαλλόμενες κατά την εκτίμηση της τότε κυβέρνησης για «άμεση αντιμετώπιση της κρίσεως».
Υπό το πρίσμα των νέων δεδομένων, το Συμβούλιο της Επικρατείας καλεί τους αρμόδιους μέσα σε έναν μήνα να διαβιβάσουν τα έγγραφα με τις απόψεις τους εκθέτοντας και τους λόγους που οδήγησαν στη μη συμμόρφωση με τις αποφάσεις του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου.