Η ομιλία του Αλέξη Τσίπρα στο κλείσιμο της συζήτησης για τον προϋπολογισμό με άφησε άφωνο. Δεν μπορούσα να το διανοηθώ ότι θα μπορούσε έλληνας Πρωθυπουργός να παραθέσει τόσες στρεψοδικίες (κορυφαία των οποίων ότι ένας ακροδεξιός της ΝΔ έλεγε «τρομοκράτη» τον Ανδρέα Παπανδρέου!) ανάκατα με αναμασήματα δήθεν ανώτατων οικονομικών (όταν παρέδιδε το μάθημα περί «μεσοσταθμικού επιτοκίου δανεισμού», ανησύχησα πραγματικά φοβούμενος ότι είχε μπει ο Βαρουφάκης μέσα του) και τόσα πολλά κλισέ επιπέδου ελληνικών μελοδραμάτων της δεκαετίας του 1950. Και κυρίως, δεν μπορούσα να διανοηθώ ότι από όλη αυτή τη φλυαρία θα απουσίαζε τόσο εμφατικά το συλλογικό συμφέρον, το οποίο είχε αντικαταστήσει η εργαλειοποίηση μιας, υποτίθεται, γενικής και αόριστης συζήτησης υπέρ αδυνάτων.

Το πιο εντυπωσιακό μοτίβο σε αυτή την ομιλία, πάντως, δεν αφορούσε την οικονομία, αλλά την προσπάθεια του Αλέξη Τσίπρα να θέτει τον εαυτό του πάντα απέναντι στον Κυριάκο Μητσοτάκη. Ετσι παρουσίασε τον εαυτό του σαν το παιδί του λαού, το φτωχό και το κατατρεγμένο, που δεν έχει σπουδάσει στα κολέγια και στα μεγάλα πανεπιστήμια, αλλά παρ’ όλα αυτά γνωρίζει περισσότερα και ουσιαστικότερα από τον αντίπαλό του, επειδή είναι και του σαλονιού και του λιμανιού. Αφού λοιπόν παρουσίασε αυτάρεσκα τον εαυτό του ως πρωτίστως σπουδαγμένο στο πεζοδρόμιο της ζωής (είναι το είδος της αυτομόρφωσης που προτείνουν συχνά όσοι δεν μετέχουν κανενός συστήματος συγκροτημένης σκέψης), κατακεραύνωσε τον Κυριάκο Μητσοτάκη ως κολεγιόπαιδο, δηλαδή ως βουτυρόπαιδο, που τα βρήκε όλα έτοιμα, ακόμα και την εξουσία.

Απαξιώνοντας τον αντίπαλό του, ουσιαστικά ο Πρωθυπουργός απαξιώνει τις καλές σπουδές, υπονοώντας ότι όποιος σπουδάζει σε καλά πανεπιστήμια είναι απαραιτήτως καλοζωισμένο παιδί του μπαμπά του, προορισμένο κληρονομικώ δικαιώματι να διαπρέψει κοινωνικά. Ούτε μπορεί να διανοηθεί ο Πρωθυπουργός ότι οι σπουδές απαιτούν σύστημα, μέθοδο, επιμέλεια, διάβασμα, δουλειά – και ότι ο κόσμος γίνεται καλύτερος χάρη στην εργασία προσωπικοτήτων με καλές σπουδές. Και ούτε λόγος φυσικά για την άνοδο, μέσω της γνώσης, πλήθους λαϊκών παιδιών, που αποδεικνύουν ότι παγκοσμίως η παιδεία είναι ένας από τους ουσιώδεις μηχανισμούς της κοινωνικής κινητικότητας.

Αν θέλει κανείς να καταλάβει τι είναι πραγματικά ο Πρωθυπουργός, ας ακούσει την προχθεσινή ομιλία του στη Βουλή σε συνάρτηση με τις παρέες του: τον Νίκο Παππά, τον Μανόλο, τον Καρανίκα, τον Θανάση Καρτερό. Τους συνεργάτες και συμβούλους του που του επιβεβαιώνουν το οργουελικό ότι «η άγνοια είναι δύναμη».