Οι τελευταίες αράδες μιας ιστορίας δύο αιώνων θα γραφτούν σήμερα στην Κοιλάδα του Ρουρ. Το τελευταίο εν λειτουργία ορυχείο άνθρακα της Γερμανίας, το Prospel-Haniel κοντά στην πόλη Μπότροπ, θα βάλει λουκέτο και μαζί του θα κλείσει ένα τεράστιο κεφάλαιο της σύγχρονης ιστορίας της Γερμανίας. Στα ορυχεία άνθρακα της Κοιλάδας του Ρουρ, στα δυτικά του κρατιδίου της Βόρειας Ρηνανίας – Βεστφαλίας, χτυπούσε η καρδιά της γερμανικής οικονομίας από τον 19ο αιώνα. Για 150 χρόνια ο άνθρακας αποτελούσε την κύρια πηγή ενέργειας και την πιο σημαντική πρώτη ύλη. Στα ανθρακωρυχεία στηρίχτηκε η ανασυγκρότηση της Γερμανίας μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ενώ χιλιάδες μετανάστες, κυρίως Τούρκοι και Ελληνες, εργάστηκαν στις στοές τους.

Η ζωή της πλειονότητας των πέντε εκατομμυρίων κατοίκων της περιοχής είχε διαμορφωθεί γύρω από τον «μαύρο χρυσό». Τα τραγούδια, οι διάλεκτοι, οι εκκλησίες αφιερωμένες στην Αγία Βαρβάρα, προστάτιδα των ανθρακωρύχων, και οι ποδοσφαιρικές ομάδες. Σάλκε, Ντόρτμουντ, Μπόχουμ, Ντούισμπουργκ, όλες ποτισμένες με την κουλτούρα των ανθρώπων που ζούσαν για χρόνια στις στοές και έβγαιναν τα Σαββατοκύριακα για να τις υποστηρίξουν στους αγώνες τους, να πιουν μπίρες και να ανταλλάξουν απόψεις.

«Ο άνθρακας, το ατσάλι και η μπίρα είναι αναπόσπαστα κομμάτια, διαπερνούν την κουλτούρα μας και την κοινότητά μας» λέει ο διευθύνων σύμβουλος της Ντόρτμουντ Χανς – Γιόαχιμ Βάτσκε.

«Χωρίς την ιστορία των ανθρακωρυχείων δεν θα είχαμε τους συλλόγους που έχουμε σήμερα, οι οποίοι έρχονται απευθείας απ’ αυτόν τον κόσμο» υπογραμμίζει ο διευθυντής του μουσείου του γερμανικού συλλόγου Μάνουελ Νόικιρχνερ.

Οι βασικοί πυλώνες

Η Ντόρτμουντ μαζί με τη Σάλκε αποτελούν τους βασικούς πυλώνες της κουλτούρας των ανθρακωρύχων της περιοχής.

Το ορυχείο του Μπότροπ απέχει μόλις 10,5 χιλιόμετρα από τη Βέλτινς Αρένα της Σάλκε. Ως ένδειξη σεβασμού για τις ρίζες της η Σάλκε προσκάλεσε την Τετάρτη στο γήπεδό της 2.000 ανθρακωρύχους για τον αγώνα με τη Λεβερκούζεν και το όνομα ενός εκ των ανθρακωρυχείων ήταν τυπωμένο στις φανέλες των παικτών της. «Αυτές οι τιμές σε έναν απρόσωπο κόσμο ακουμπούν απευθείας τις καρδιές των φιλάθλων» λέει ο φίλος της Σάλκε Χάρτμουτ Χέρινγκ. «Για τους συλλόγους είναι 80% μάρκετινγκ και 20% συναίσθημα, αλλά στο τέλος όλοι είναι νικητές. Οι σύλλογοι ξέρουν πως ο σεβασμός στην παράδοση είναι ένα σοβαρό ζήτημα για τους φιλάθλους που τους υποστηρίζουν».

Το ποδόσφαιρο στην Κοιλάδα του Ρουρ είναι περισσότερο ένας τρόπος επικοινωνίας και ένδειξης συμπαράστασης μεταξύ των ανθρώπων που εργάζονταν κάτω από τη γη, παρά ένα Σαββατοκύριακο διασκέδασης. Δεν είναι τυχαίο πως οι φίλοι της Ντόρτμουντ έχουν υιοθετήσει τον ύμνο της Λίβερπουλ «You’ll never walk alone» για να καλωσορίζουν τους παίκτες τους πριν από κάθε παιχνίδι. «Οι κάτοικοι του Ρουρ δεν είναι ατομιστές. Δεν παίζουν απλά ποδόσφαιρο μαζί, ζουν το ποδόσφαιρο μαζί» λέει ο Νόικιρχνερ.

Απόψε, στον αγώνα της Ντόρτμουντ με την Γκλάντμπαχ οι παίκτες των Κιτρινόμαυρων θα φορούν φανέλες με το μήνυμα «Danke, Kumpel», μια λέξη που σημαίνει «ανθρακωρύχος» και «φίλος».

Διέξοδος

Μετά την καταστροφή της Γερμανίας, στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο άνθρακας του Ρουρ έγινε η κύρια πηγή ενέργειας για να πάρει ξανά μπροστά η οικονομία της χώρας και να δημιουργηθεί το «οικονομικό θαύμα» των επόμενων ετών.

Για τους χιλιάδες εργάτες το ποδόσφαιρο ήταν το μοναδικό αντικείμενο που μπορούσε να τους βγάλει από τις στοές. «Ηταν η εποχή που οι ανθρακωρύχοι υποστήριζαν τις “δικές τους” ομάδες, που χρησιμοποιούσαν τον άνθρακα για να τον ανταλλάσσουν με μπάλες, φανέλες, παπούτσια ή να φιλοξενούν ομάδες» εξηγεί ο Χέρινγκ. «Οι καλύτεροι παίκτες είχαν το προνόμιο να τους επιτρέπεται να προπονούνται. Και σ’ εκείνες τις περιόδους των ισχνών αγελάδων οι ομάδες έπαιρναν επιπλέον φαγητό. Την Κυριακή όλοι ήταν στο γήπεδο και τη Δευτέρα επέστρεφαν στις στοές και το μόνο θέμα συζήτησης ήταν ο αγώνας» είχε πει σε παλαιότερη συνέντευξή του ο Ζιλ Λέντορφ, ένας από τους σπουδαιότερους επιθετικούς που πέθανε το 2015.

Η κορυφαία ποδοσφαιρική στιγμή του Ρουρ ήρθε το 1997 όταν η Σάλκε και η Ντόρμτουντ κατέκτησαν το Κύπελλο UEFA και το Τσάμπιονς Λιγκ με μία εβδομάδα διαφορά. «Ακόμα νιώθω ένα σφίξιμο στο στομάχι όταν μιλάω γι’ αυτό. Τότε οι οπαδοί των δύο ομάδων αδελφοποιήθηκαν και φώναζαν μαζί: “Ρουρπότ! Ρουρπότ!”» λέει χαμογελώντας ο Νόικιρχνερ.

Το 2014 η Σάλκε για να τιμήσει τους ανθρακωρύχους και τις ρίζες της είχε μετατρέψει την έξοδο από τα αποδυτήρια προς τον αγωνιστικό χώρο στη Βέλτινς Αρένα έτσι ώστε να μοιάζει με στοά ανθρακωρυχείου.

Εικοσάρισε ο Εμπαπέ

Ποδοσφαιρικά ενήλικος είναι από χθες ο Κιλιάν Εμπαπέ, που γιόρτασε τα 20ά του γενέθλια. Στο μήνυμά του ο Πελέ έγραψε: «Μόνο ξεχωριστά ταλέντα ξεχωρίζουν τόσο νωρίς. Χρόνια πολλά Κιλιάν. Μόλις 20 ετών, είμαι ενθουσιασμένος με ό,τι θα ακολουθήσει».