Ηταν ημέρα Πέμπτη. Το ημερολόγιο έδειχνε 26 Μαΐου 2016. Η γνωστή φιγούρα του Ζοζέ Μουρίνιο μέσα στο γκρι εφαρμοστό κοστούμι και το λευκό πουκάμισο που έσφιγγε στο κολάρο η γραβάτα κατευθυνόταν προς το πολυτελές σπίτι του στο Λονδίνο κρατώντας ένα ακριβό μπουκάλι κρασί. Ηταν αυτό που θα γέμιζε τα ποτήρια για την πρόποση μπροστά στη νέα πρόκληση: τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Στη 12η επέτειο από την κατάκτηση του πρώτου Τσάμπιονς Λιγκ της καριέρας του, ως προπονητής της Πόρτο πραγματοποίησε το όνειρο της ζωής του: να καθίσει στον πάγκο της Κόκκινων Διαβόλων και να ξεκινήσει την απομυθοποίηση του σερ Αλεξ Φέργκιουσον.
«Απλά ο καλύτερος προπονητής. Οι επιτυχίες του είναι το καλύτερο εχέγγυο για το μέλλον της ομάδας» είπε ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Γιουνάιτεντ Εντ Γούντγουορντ, σε μια αποστροφή του λόγου του κατά την παρουσίαση του Πορτογάλου. Ο ισχυρός άνδρας του συλλόγου πίστευε πως εξασφάλισε τον κρυπτονίτη για τη Μάντσεστερ Σίτι του Γκουαρντιόλα.
Στην άλλη άκρη του Ατλαντικού η μετοχή της Γιουνάιτεντ ενισχυόταν κατά 1,3% στα 17,20 δολάρια, λόγω της συμφωνίας με τον Μουρίνιο και τις προσδοκίες που καλλιέργησε η άφιξή του. Τι ειρωνεία. Κατά την αποχώρησή του, αφήνοντας κληρονομιά ένα χάος, η μετοχή ενισχύθηκε κατά 6%, στα 18,39 δολάρια!
Τι πήγε λάθος; Τι συνέβη και οι προσδοκίες πνίγηκαν σε ρηχά νερά; Οσοι γνωρίζουν τον Μουρίνιο θα απαντήσουν κυνικά πως «τίποτε δεν πήγε λάθος. Αυτός είναι ο Μουρίνιο. Φίλερις, αλαζονικός, εγωιστής».
Ο νέος χαρακτηρισμός είναι «δεινόσαυρος». Ο άλλοτε Special One που μετεξελίχθηκε σε Happy One για να καταντήσει Lonely One, θεωρείται ξεπερασμένος προπονητικά και κοινωνικά. Οι εξελίξεις τον έχουν ισοπεδώσει, ίσως γιατί καβαλάρης σ’ αυτές είναι το αντίπαλο δέος, ο Πεπ Γκουαρντιόλα.
Ο Μουρίνιο μοιάζει να χρησιμοποιεί ακόμα μαυροπίνακα, όταν οι υπόλοιποι έχουν ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Εκφράζεται και αντιπαρατίθεται με δημοσιογράφους και φιλάθλους με έναν τρόπο που δείχνει ότι ζει στο παρελθόν, σαν να αναγνωρίζει ο ίδιος πως είναι ένας «τελειωμένος» προπονητής. Τον Αύγουστο, όταν η Τότεναμ ισοπέδωσε τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ στο Ολντ Τράφορντ ως επιχείρημα προέταξε τρία δάκτυλα του χεριού του στους δημοσιογράφους, όσα και οι τίτλοι του στην Πρέμιερ Λιγκ με την Τσέλσι απαιτώντας σεβασμό γιατί έχει κατακτήσει περισσότερους από τους υπόλοιπους 19 προπονητές μαζί.
Τρία δάκτυλα προέταξε και στους οπαδούς της Γιουβέντους όταν τον αποδοκίμαζαν μετά τη νίκη της Γιουνάιτεντ στο Τορίνο για το Τσάμπιονς Λιγκ. Ηθελε να τους θυμίσει το τρεμπλ που κατέκτησε με την Ιντερ το 2010.
Παρελθοντολάγνος ή και κάτι παραπάνω; Οι πράξεις του Μουρίνιο τους τελευταίους μήνες, οι συγκρούσεις του, η αδιαφορία του, ο υπερθεματισμός, η απόρριψη, η ηττοπάθεια, η τοξικότητά του συνδέονται με έναν αόρατο τρόπο με το ένδοξο παρελθόν του.
Κάθε σύγκρουση με ποδοσφαιριστή της Γιουνάιτεντ προκαλείτο από τις σπίθες της αμφισβήτησης προς το πρόσωπό του. Αυτό ήταν που τον ενοχλούσε περισσότερο. Και αυτό είναι που προσπάθησε να αντιμετωπίσει με τους φανφαρονισμούς, βάζοντας πολύ πίσω στο μυαλό του το σχεδόν μισό δισ. ευρώ που δαπάνησε σε αποτυχημένες μεταγραφές και τη μετατροπή του Ολντ Τράφορντ από Θέατρο των Ονείρων σε Ποδοσφαιρικό Εφιάλτη.
Εχει ημερομηνία λήξης ένας προπονητής; Από τον ίδιο εξαρτάται. Ο Γιουπ Χάινκες αν και συνταξιούχος απέδειξε, όταν κλήθηκε από την Μπάγερν, πως οι ιδέες του δεν παρασύρθηκαν από τα νερά του παρελθόντος. Δεν είχε τίποτε να αποδείξει σε κανέναν, όμως απέδειξε πολλά και σε όλους.
Ο Μουρίνιο είναι 18 χρόνια νεότερος του συνταξιούχου Γερμανού. Μόνο όμως στην ταυτότητα. Στα 56 του οσονούπω, ο κάποτε κορυφαίος προπονητής είναι ένας γερασμένος συναισθηματικά άνθρωπος, που δείχνει να υποφέρει από σύνδρομο καταδίωξης. Το τελευταίο φαίνεται πως το απέκτησε στη διάρκεια της θητείας του στη Ρεάλ Μαδρίτης όταν αποκαλούσε «σκουπίδια» τους δημοσιογράφους και αναζητούσε το Βαθύ Λαρύγγι που πίστευε πως υπήρχε στα αποδυτήρια. Εφτασε στο σημείο να συγκρουστεί με το τοτέμ της Βασίλισσας, τον Ικερ Κασίγιας, τον οποίον κατηγόρησε εμμέσως ως τον άνθρωπο που μιλούσε στον Τύπο και έγινε η αιτία να φύγει τελικά από το Σαντιάγο Μπερναμπέου. Μια κόντρα που δεν έχει κοπάσει ακόμα και μόλις τη Δευτέρα, μετά την ήττα της Γιουνάιτεντ από τη Λίβερπουλ, ο ισπανός πορτιέρο αναρωτήθηκε πότε παραιτούνται οι προπονητές, μια σαφής αιχμή προς τον Μουρίνιο.
Ο μύθος λέει πως ο πρόεδρος της Ρεάλ Φλορεντίνο Πέρεθ είχε ρωτήσει τα μέλη της ομάδας αν θέλουν να παραμείνει ο Μουρίνιο. Οι 15 από τους 22 ποδοσφαιριστές απάντησαν αρνητικά, ενώ έξι φέρεται να είπαν «ή εμείς ή αυτός».
Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί σύμπτωση της ιστορίας αν ο ίδιος μύθος δεν έπαιρνε σάρκα και οστά και στο Ολντ Τράφορντ. Σε σφυγμομέτρηση ταμπλόιντ μεταξύ των παικτών της Γιουνάιτεντ για το ποιοι επιθυμούν να συνεχίσει ο Μουρίνιο φέρεται να απάντησε αρνητικά το 90%. Η συνέχεια της ιστορίας βγάζει γέλιο, γιατί οι παίκτες των Κόκκινων Διαβόλων, μεταξύ αστείου και σοβαρού έκαναν δημόσια συστάσεις στο 10% που απάντησε θετικά.
Οταν σταμάτησαν τα γέλια και ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος Εντ Γούντγουορντ θέλησε να διαπραγματευτεί με τους αθλητές τις ανανεώσεις των συμβολαίων τους, τότε αντελήφθη πως ο μύθος της Ρεάλ είχε πάρει μεταγραφή στο Ολντ Τράφορντ. Ηταν η στιγμή που ο δημοσιογράφος του AP, Στιβ Ντάγκλας, έπαιρνε την απάντηση στο ερώτημα που έθεσε στο άρθρο του: Πογκμπά ή Μουρίνιο: Ποιος θα παραμείνει περισσότερο στη Γιουνάιτεντ;