Πρώτα τα δυσάρεστα. Η «μεγάλη προοδευτική συμμαχία» που ο Πρωθυπουργός είχε υποσχεθεί ότι θα σώσει την Ευρώπη από την Ακροδεξιά εξέπνευσε πριν αναπνεύσει.

Οι Σοσιαλιστές – Δημοκράτες επέλεξαν υποψήφιο για την προεδρία της Κομισιόν τον Ολλανδό Φρανς Τίμερμανς που ακούει «Τσίπρας» και τρέχει μακριά.

Οι Πράσινοι τη Σκα Κέλερ που συμπαθεί τον Τσίπρα. Κι οι Αριστεροί του ίδιου του Τσίπρα δεν έχουν ακόμη συμφωνήσει μεταξύ τους.

Υστερα τα ευχάριστα. Ο «Παππάς του Μανώλη» δήλωσε ότι «το Προοδευτικό Φόρουμ θα πυροδοτήσει εξελίξεις σε Ευρώπη και Ελλάδα» (2/12) ενώ ο Βαρουφάκης έφτιαξε κοτζάμ «Προοδευτική Διεθνή» με τον γερουσιαστή Μπέρνι Σάντερς, τη Σοφία Σακοράφα και δυο – τρεις ακόμη.

Προς το παρόν δεν διευκρινίζεται αν η «Προοδευτική Συμμαχία», το «Προοδευτικό Φόρουμ» και η «Προοδευτική Διεθνής» έχουν κάτι κοινό μεταξύ τους.

Το πιθανότερο είναι ότι μοιράζονται την ίδια ανυπαρξία. Δεν είναι ότι τους λείπουν οι προοδευτικές ιδέες, είναι που σπανίζουν οι ψηφοφόροι.

Προ ημερών, έπεσε στη Γαλλία η ιδέα ενός κοινού ψηφοδελτίου «Ενωσης της Αριστεράς» για τις ευρωεκλογές – στα πρότυπα της «Ενωσης της Αριστεράς» της δεκαετίας του ’70 με τον Φρανσουά Μιτεράν και τον Ζορζ Μαρσέ.

Συγκεντρώθηκαν λοιπόν το Σοσιαλιστικό Κόμμα, το Κομμουνιστικό Κόμμα, οι Οικολόγοι – Πράσινοι, κάτι μικρότερες οργανώσεις κ.λπ.

Και μετά μετρήθηκαν. Το κοινό ψηφοδέλτιό τους θα έπαιρνε οριακά 14%. Δεν το λες και ρεύμα.

Οι εταιρείες δημοσκοπήσεων υπολογίζουν ότι στις ευρωεκλογές όλες οι παραπάνω δυνάμεις (σοσιαλιστές, κομμουνιστές, πράσινοι, ριζοσπάστες αριστεροί κ.ά.) θα εκλέξουν οριακά το 20% των εδρών του νέου Κοινοβουλίου και μάλλον λιγότερες.

Την ίδια στιγμή οι Λαϊκοί, οι Φιλελεύθεροι και οι διάφορες κεντροδεξιές ή συντηρητικές ομάδες θα πάρουν πάνω από τις διπλάσιες – χωρίς να προσμετρήσουμε τη λαϊκιστική ή εθνικιστική Δεξιά…

Δεν νομίζω ότι χρειάζονται περισσότερες λεπτομέρειες: η Ευρώπη τουμπάρει δεξιά, μια τάση που καταγράφεται ενισχυμένη και σε όλες σχεδόν τις εθνικές εκλογές.

Εχει πραγματική εξήγηση το φαινόμενο;

Στις 11/12 η «Monde» δημοσίευσε με τυμπανοκρουσίες ένα «Μανιφέστο για τον Εκδημοκρατισμό της Ευρώπης». Το υπογράφουν περισσότεροι από 120 αριστεροί (ή περίπου) διανοούμενοι και πολιτικοί, μεταξύ των οποίων ο Τομά Πικετί, ο Μάσιμο ντ’ Αλέμα, ο Μισέλ Αλιετά και η κόρη του Μιτεράν, Μαζαρίν Πανζό.

Το Μανιφέστο παρουσιάζει πολλές ιδέες για τη μεταρρύθμιση της ευρωπαϊκής οικονομικής διακυβέρνησης και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, την καταπολέμηση των ανισοτήτων, καθώς και τέσσερις (!) νέους ευρωπαϊκούς φόρους.

Αντιθέτως στις 2.500 (περίπου) λέξεις του Μανιφέστου εμφανίζεται μόνο μία φορά η λέξη «ανάπτυξη» (και μάλιστα ως «κοινωνική ανάπτυξη»…) ενώ γίνεται όλη κι όλη μία αναφορά στο Μεταναστευτικό/Προσφυγικό.

Είναι νομίζω η τυπική έκφραση μιας Ευρώπης ενδεχομένως προοδευτικής αλλά που δεν δίνει δεκάρα για τα πραγματικά προβλήματα και τις πραγματικές ανησυχίες των Ευρωπαίων. Δεν ταιριάζουν με τις δικές της.

Εναν μήνα νωρίτερα, η ίδια εφημερίδα δημοσίευε τις τελευταίες μετρήσεις του δείκτη Gini (του δείκτη που μετράει διεθνώς τις ανισότητες) σύμφωνα με τις οποίες η Ευρώπη είναι η περιοχή του πλανήτη με τις μικρότερες ανισότητες.

Ακόμη και μια τάση διεύρυνσής τους τη δεκαετία του 2000 φαίνεται ότι ανατρέπεται.

Με άλλα λόγια, οι «120 διανοούμενοι» μας καλούν να λύσουμε ένα πρόβλημα που δεν υπάρχει ή που είναι δευτερεύον (ανισότητες) και να προσπεράσουμε τα δύο προβλήματα που καίνε τον μέσο ευρωπαίο πολίτη (ανάπτυξη και Μεταναστευτικό).

Αντιστοίχως στην Ελλάδα, σε μια χώρα που πασχίζει να σταθεί στα πόδια της, να ανορθώσει την οικονομία της και να ανακτήσει την κοινωνική συνοχή της, η κυβερνητική Αριστερά προτρέπει να συγκροτήσουμε μέτωπο εναντίον της Ακροδεξιάς και του εθνικισμού. Αλλα λόγια να αγαπιόμαστε!

Αν λοιπόν η Ευρώπη τουμπάρει δεξιά, η απάντηση είναι απλή: συμβαίνει επειδή οι «προοδευτικές συμμαχίες» είναι οι λάθος απαντήσεις στα πραγματικά προβλήματά της.

Στον ανθρωπάκο που αισθάνεται φοβισμένος, αποξενωμένος, εγκαταλελειμμένος, απειλούμενος, ο Πικετί προτείνει να του βάλουμε τέσσερις φόρους και ο Τσίπρας να οργανωθεί στις Διεθνείς Ταξιαρχίες για να πολεμήσουμε τον φασισμό ή τη Μαρέβα.

Τελικά όλες αυτές οι ανακατατάξεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο οδηγούν σε ένα σκληρό αλλά αναπόφευκτο ερώτημα: Χρειάζεται ακόμη η παλαιού τύπου Αριστερά; Κι αν ναι, για ποιους;

Διότι αυτό που ζούμε στην Ελλάδα με τον αναχρονισμό, τη δυσκαμψία και τα στερεότυπα του ΣΥΡΙΖΑ το ζει με διαφορετικούς τρόπους ολόκληρη η Ευρώπη. Με τα ίδια αποτελέσματα.

Λογικό. Οταν οι παρατάξεις εγκαταλείπουν τους πολίτες, το βέβαιο είναι ότι κι οι πολίτες θα εγκαταλείψουν τις παρατάξεις.

Οχι για «δεξιούς» ή «αριστερούς» λόγους. Αλλά επειδή η ζωή τους, οι ανησυχίες τους, οι φόβοι τους δεν βρίσκουν ανταπόκριση.

Το αφιέρωμα για τις κοινωνικές ανισότητες που ανέφερα παραπάνω υποστηριζόταν από αποκαλυπτικά ρεπορτάζ του «κέντρου του Γιοχάνεσμπουργκ», της «υπαίθρου του Νότιου Σουδάν» και μιας περιφέρειας της Νότιας Ινδίας («Le Monde», 7/12).

Καμία αντίρρηση. Αλλά τα Κίτρινα Γιλέκα διέλυσαν το μισό Παρίσι, όχι το Γιοχάνεσμπουργκ.

Ολα αυτά εξηγούν γιατί οι «προοδευτικές συμμαχίες» είναι οι λάθος παλιές απαντήσεις στα πραγματικά νέα προβλήματα. Και γιατί η Ευρώπη χρειάζεται άλλους δρόμους από «Μανιφέστα Εκδημοκρατισμού».

Ξέρετε ποια μέρα θα είναι πραγματικά τραγική;

Η μέρα που ο ανθρωπάκος που περιέγραψα θα συνειδητοποιήσει ότι η «πρόοδος» δεν αποτελεί ζωτική ανάγκη του διότι η δική του ζωή ενδιαφέρει λιγότερο από τα ιδεολογικά στερεότυπα των άλλων.

Και τότε, αν το ευρωπαϊκό σύστημα δεν σκύψει πάνω από τις έγνοιες του, θα τρέξει να κρυφτεί

στην αρρενωπή αγκαλιά και τις εύκολες λύσεις κάθε Σαλβίνι.