Στην ετήσια έκδοση του Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου που συντάσσεται από την οργάνωση Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα, για το 2018 η Ουγγαρία είναι στην 73η θέση και η Ελλάδα στην 74η. Πρόκειται για τις χειρότερες επιδόσεις μεταξύ των κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με την εξαίρεση της Βουλγαρίας.

Στην Ουγγαρία πρωθυπουργός είναι ο λαϊκιστής ριζοσπάστης δεξιός Βίκτορ Ορμπαν. Στην Ελλάδα ο λαϊκιστής ριζοσπάστης αριστερός Αλέξης Τσίπρας. Οι απόψεις τους για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και η στάση τους απέναντι στα αντιπολιτευόμενα Μέσα έχουν ανατριχιαστικές ομοιότητες.

Ο Αλέξης Τσίπρας, μιλώντας στη Βουλή το 2016 για τον διαγωνισμό χορήγησης τηλεοπτικών αδειών (που κρίθηκε αντισυνταγματικός και ακυρώθηκε) αναφερόμενος στα Μέσα που επέκριναν τις κυβερνητικές μεθοδεύσεις υποστήριξε ότι πρόκειται για «μεταμοντέρνας μορφής μιντιακό πραξικόπημα, με όπλα το ψεύδος, με όπλα τη συκοφαντία, με όπλα την προπαγάνδα», ενώ στο ίδιο μήκος κύματος ήταν οι δηλώσεις υπουργών του όπως εκείνη του αναπληρωτή υπουργού Υγείας Πολάκη που μίλησε για «βοθροκάναλα».

Στην Ουγγαρία, λίγους μήνες πριν, ένας δημοσιογράφος από το Index, από τους ελάχιστους αντιπολιτευτικούς ιστότοπους που έχουν απομείνει, έθεσε ένα ερώτημα στον Βίκτορ Ορμπαν. Δημόσια, ο Ορμπαν είπε ότι «αρνείται να απαντήσει στα εργοστάσια παραγωγής ψευδών ειδήσεων (fake news)».

Ο Τσίπρας δεν έκρυψε ποτέ την απέχθειά του στα μέσα ενημέρωσης που τον αντιπολιτεύονται. Αυτό φάνηκε στην τρομοκρατική επίθεση εναντίον του Σκάι που απέφυγε επιδεικτικά να εκφράσει τη συμπαράστασή του στην ιδιοκτησία του σταθμού. Το είχε κάνει και παλαιότερα, στις διαδικασίες αδειοδότησης, χρησιμοποιώντας ένα περίεργο σκεπτικό κοινωνικής μνησικακίας λέγοντας ότι «χάρηκα πιο πολύ γιατί αυτοί οι ογκόλιθοι (σ.σ.: καναλάρχες) πήραν τη βαλιτσούλα τους και κλείστηκαν για τρία μερόνυχτα μέσα στα καμαράκια της Γενικής Γραμματείας Ενημέρωσης και δεν βγήκε κανείς. Γιατί τηρείται ο νόμος! Αυτό είναι το μήνυμα. Εδώ τηρείται ο νόμος. Το νταβατζιλίκι τελείωσε κανονικά».

Βέβαια ο Ορμπαν προχώρησε ακόμα περισσότερο και ήταν πολύ πιο αποτελεσματικός από τον Τσίπρα. Οταν είδε ότι δεν μπορούσε να ελέγξει την ιστοσελίδα Origo, την εξαγόρασε με κρατικά κεφάλαια, μέσω της οικογένειας του πρώην υπουργού του επί των Οικονομικών. Το 2015, όταν πουλήθηκε το Origo, οι σύμμαχοι του Ορμπαν έλεγχαν μόλις 31 ιδιωτικά ΜΜΕ στην Ουγγαρία. Σήμερα ελέγχουν περισσότερα από 500. Τα περισσότερα από αυτά τα Μέσα, όσο αντιπολιτεύονταν τον Ορμπαν φυτοζωούσαν. Τώρα ένας πακτωλός διαφημίσεων τα ακολουθεί. Αρκεί να είναι στη σωστή γραμμή. Να υμνούν τον Ορμπαν, να καταγγέλλουν τον Σόρος, να δαιμονοποιούν τους μετανάστες. Ολα νομιμοφανή, χωρίς επιβολή βίας.

Οπως πολύ εύστοχα παρατήρησε ο αμερικανός κοινωνιολόγος Κιμ-Λέιν Σεπελέι, ο Ορμπαν οικοδομεί ένα κράτος Φρανκεστάιν (Frankenstate). Οπως το τέρας στο ομώνυμο μυθιστόρημα της Μαίρης Σέλεϊ, έτσι και το αυταρχικό κράτος δεν παραβιάζει ευθέως τους δημοκρατικούς κανόνες, αλλά ο συνδυασμός των πρακτικών του οδηγεί στην αντιδημοκρατία.

Και να σκεφτείται ότι, παρ’ όλες τις βαρβαρότητες του Ορμπαν, η Ουγγαρία είναι μια θέση πάνω από την Ελλάδα στον Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου.

Ο Πέτρος Παπασαραντόπουλος είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας