Εκρηκτική είναι η κατάσταση που διαμορφώνεται στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, με αιχμή τις εξελίξεις στο πεδίο της ενέργειας. Αιγαίο και Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας, παραμένουν σταθερά στο στόχαστρο της Τουρκίας, η οποία επιχειρεί να γκριζάρει συγκεκριμένες περιοχές, θέλοντας να επιβάλει τις διεκδικήσεις με μοναδικό στόχο την εξασφάλιση μεριδίου και καταλυτικού ρόλου στους ενεργειακούς σχεδιασμούς. Οσο μάλιστα βλέπει ότι οι ενεργειακοί σχεδιασμοί τείνουν να την ξεπεράσουν και να μείνει στο περιθώριο, εντείνει την επιθετικότητά της, επιχειρώντας κλιμάκωση της έντασης, με αποτέλεσμα όλοι να απεύχονται ένα «ατύχημα», αλλά να μην μπορούν να το αποκλείσουν.
«Θα εξετάσουμε σύνδεση της Ελλάδας στη νότια διαδρομή για το φυσικό αέριο» είπε ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν, κατά την πρόσφατη επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα στη Μόσχα, αναφερόμενος στη δυνατότητα διέλευσης του ρωσοτουρκικού αγωγού Turkish Stream από την Ελλάδα, με τον Πρωθυπουργό να παραπέμπει το ζήτημα στις αποφάσεις της ΕΕ. Αν και το σχέδιο ο Turkish Stream να περάσει από την Ελλάδα είναι πολιτικά μάλλον «νεκρό», καθώς η Κομισιόν δεν θα επιτρέψει τη συγκεκριμένη ρωσική επέκταση προς την Ευρώπη, ενώ ούτε το Ισραήλ θα έβλεπε με καλό μάτι μια τέτοια συμμαχία, δείχνει την έντονη κινητικότητα που αναπτύσσεται στον τομέα των ενεργειακών σχεδιασμών και την προσπάθεια αναδιαμόρφωσης του χάρτη της ενέργειας, με δεδομένες τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή και τις συμμαχίες που διαμορφώνονται. Την ίδια στιγμή την Πέμπτη στην τριμερή Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ συμφωνήθηκε η υλοποίηση του σχεδίου του EastMed με τη στήριξη των ΗΠΑ. Ενας αγωγός που θα μεταφέρει το αέριο της Μεσογείου στην Ευρώπη και αφήνει εκτός σχεδιασμού την Αγκυρα, παρά το γεγονός ότι ο Ερντογάν πόνταρε στην επιλογή μιας διαδρομής μέσω Τουρκίας, η οποία, σε συνδυασμό με τους ρωσικούς αγωγούς, θα εξελισσόταν σε ενεργειακό κόμβο. Της συμφωνίας για τον EastMed άλλωστε είχε προηγηθεί η παρουσίαση από τον Χουλουσί Ακάρ στη Λιβύη χαρτών που διαγράφουν ολόκληρη την ελληνική υφαλοκρηπίδα στη Νοτιανατολική Μεσόγειο.
Εν τω μεταξύ στην Κυπριακή ΑΟΖ η Exxon Mobil πραγματοποιεί τη γεώτρηση στο τεμάχιο 10, στη Δελφύνη, ενώ γεωτρήσεις γίνονται στο κοίτασμα Ζορ για λογαριασμό της Αιγύπτου, όπως και στο Λεβιάθαν για λογαριασμό του Ισραήλ.
ΞΕΣΠΑΕΙ ΣΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ. Οι συγκεκριμένες εξελίξεις επιβάλλουν και την κινητικότητα που παρατηρείται το τελευταίο διάστημα στο Κυπριακό, καθώς η λύση – δίκαιη ή μη – θα δώσει την τελική διέξοδο στα συμφέροντα που δραστηριοποιούνται στην περιοχή.
Σε αυτό το πλαίσιο εξελίξεων, ο Ερντογάν βλέπει την ευκαιρία της ενέργειας να γλιστρά από τα χέρια του και κλιμακώνει την ένταση.
«Υπενθυμίζω σε αυτούς που ονειρεύονται μηδέν εγγυήσεις και μηδέν στρατεύματα. Ας ξυπνήσουν από αυτό το όνειρο, ας το εγκαταλείψουν, τέτοιο πράγμα δεν θα συμβεί ποτέ», ήταν το μήνυμα Τσαβούσογλου από το βήμα της τουρκικής Βουλής. Ο τούρκος ΥΠΕΞ αναφέρθηκε και στο θέμα των υδρογονανθράκων σημειώνοντας ότι η θέση της Αγκυρας είναι ξεκάθαρη, καθώς «θα ξεκινήσουν γεωτρήσεις στα πεδία που έχει προσκαλέσει η ΤΔΒΚ και στην ΑΟΖ που παλαιότερα είχε καταγραφεί στον ΟΗΕ».
Ο τούρκος υπουργός Αμυνας Χουλουσί Ακάρ διαμήνυσε ότι «στην Κύπρο, το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο δεν πρόκειται να επιτρέψουμε κανένα βήμα που δεν συμπεριλαμβάνει την Τουρκία και κανένα τετελεσμένο. Οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις θα συνεχίσουν να προστατεύουν τα δικαιώματα και τα συμφέροντα της χώρας μας και των Τ/Κ στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο».
Το γαϊτανάκι της προσπάθειας κλιμάκωσης συνεχίστηκε και τις επόμενες μέρες, με μπαράζ τουρκικών υπερπτήσεων στο Αιγαίο, και τις απειλές να επαναλαμβάνονται πάντα στο ίδιο μοτίβο, ενάντια σε Λευκωσία και Αθήνα. Επιστρατεύτηκε ακόμα και ο πρώην γραμματέας του ΥΠΕΘΑ στην κυβέρνηση Ερντογάν το 2009 – 2010 Ουμίτ Γιαλίμ, εμπνευστής της θεωρίας περί 18 νησιών «που θα έπρεπε να ανήκουν στην Τουρκία». «Θάσος, Σαμοθράκη, Χίος, Λέσβος, Σάμος, Λειψοί, Αρκοί είναι δική μας κυριαρχία, έχουμε παραχωρήσει… δικαίωμα χρήσης» δηλώνει και ισχυρίζεται ότι η Κρήτη ανήκει στην Ελλάδα κατά 25%, ενώ τα νησιά, οι νησίδες και οι βραχονησίδες γύρω από αυτή παρέμειναν υπό τουρκική κυριαρχία.
Η τουρκική προκλητικότητα αναμένεται να συνεχιστεί το επόμενο διάστημα στην περιοχή, καθώς ο Ερντογάν θα διεκδικήσει μερίδιο στους ενεργειακούς σχεδιασμούς χωρίς σε κάθε περίπτωση να ενοχλεί την αμερικανική γεώτρηση στην κυπριακή ΑΟΖ. Μένει να αποδειχθεί ο αντίκτυπος που θα έχει η κλιμακούμενη ένταση στο Κυπριακό, με τις συνομιλίες ωστόσο να μην αναμένονται πριν από τον Μάιο…
Η Αθήνα, πάντως, θα κινηθεί με στόχο να αποκλιμακωθεί η ένταση των τελευταίων ημερών, όπως διαφάνηκε και από τη χθεσινή συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής. «Δεν έχουμε κανένα λόγο να επενδύουμε σε κλιμάκωση της φραστικής ρητορικής. Η άλλη πλευρά έχει διάθεση αναθεωρητισμού και χρειάζονται οι τουρκικές προκλήσεις», ανέφερε χαρακτηριστικά ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Κατρούγκαλος, ο οποίος προήδρευσε στη συνεδρίαση, λόγω της συμμετοχής του Αλέξη Τσίπρα στην τετραμερή Ελλάδας-Σερβίας-Βουλγαρίας-Ρουμανίας, στο Βελιγράδι.