Ποδοσφαιρική περεστρόικα στα ρωσικά γήπεδα συντελέστηκε το έτος που μας αποχαιρετά με τον ποδοσφαιρικό μακιαβελισμό να θριαμβεύει. Η αποδοχή της τεχνολογίας (VAR) ως ασπίδα προστασίας της αξιοπιστίας του αθλήματος, η ανατροπή της φιλοσοφικής δικτατορίας του Πεπ Γκουαρντιόλα και του τίκι τάκα και η κατάρρευση του μύθου του γερμανικού ποδοσφαίρου αποτελούν τα νέα κεφάλαια που προστέθηκαν το 2018 στην Ιστορία του ποδοσφαίρου. Το άμεσο και αποτελεσματικό ποδόσφαιρο, το κυνικό, χωρίς φανφάρες και όμορφα περιτυλίγματα ήρθε να αμφισβητήσει την κροϊφική φιλοσοφία που κυριάρχησε την τελευταία δεκαετία με πολιορκητικούς κριούς τις ομάδες του Γκουαρντιόλα και την Εθνική Ισπανίας. Το Παγκόσμιο Κύπελλο της Ρωσίας ανέτρεψε κάθε συνθήκη θέτοντας νέα θεμέλια στην εξέλιξη του αθλήματος. Η ανάδειξη της Γαλλίας σε παγκόσμια πρωταθλήτρια συντελέστηκε μέσα από μια κοσμογονία. Δύο ομάδες, η Ισπανία και η Γερμανία, κυριάρχησαν στη στατιστική αλλά νικητές αναδείχτηκαν οι Πετεινοί του Ντιντιέ Ντεσάν στέλνοντας στον κάλαθο των αχρήστων την αμερικανοφερμένη προσέγγιση του τι εστί καλύτερος.

Ποιότητα, όχι ποσότητα

Οι Γάλλοι θριάμβευσαν στις ρωσικές στέπες έχοντας κατοχή της μπάλας 48%, λιγότερη απ’ ό,τι είχαν η Αυστραλία, η Τυνησία και το Μαρόκο. Οι Ισπανοί με το 69% αποκλείστηκαν στη φάση των 16 από τη Ρωσία, σε ένα ματς που αντάλλαξαν 1.000 πάσες και η Γερμανία τού 67% έγραψε Ιστορία καθώς για πρώτη φορά δεν κατάφερε να βγει από τους ομίλους. Το χαμηλό ποσοστό κατοχής της μπάλας δικαιολογεί και τις λίγες πάσες των παικτών του Ντεσάν, μόλις 460 μ.ό. όταν των Ισπανών ήταν 804. Το ακόμα πιο εντυπωσιακό στοιχείο είναι πως οι Γάλλοι έτρεξαν όσο χρειαζόταν αποδεικνύοντας πως οι μαραθωνοδρόμοι είναι για άλλα αθλήματα. Ο μέσος όρος των μέτρων που κάλυπταν σε κάθε παιχνίδι ήταν 101 χιλιόμετρα. Μόλις τέσσερις ομάδες, η Αργεντινή, η Νιγηρία, το Μεξικό και ο Παναμάς έτρεξαν λιγότερο, ενώ η πρωταθλήτρια σ’ αυτό τον τομέα, Σερβία, κάλυπτε 113 χλμ. κατά μ.ό. Η αποτελεσματικότητα αποδείχτηκε κλειδί της επιτυχίας και όχι η δημιουργία φάσεων. Η γενική εικόνα δείχνει πως σημειωνόταν γκολ ανά 29 μακρινά σουτ όταν στο προηγούμενο Μουντιάλ χρειάζονταν 42 σουτ. Οι Γάλλοι για παράδειγμα είχαν 12 σουτ/αγώνα όταν οι Γερμανοί είχαν 24 σουτ/αγώνα ενώ ο μέσος όρος των ευκαιριών που δημιουργούσαν ήταν 36/αγώνα. Το φαινόμενο «Γερμανία» με τα εντυπωσιακά στατιστικά αλλά με μηδέν ουσία και η αποτυχία του εκνευριστικού τίκι τάκα της Ισπανίας στα ρωσικά γήπεδα αποδείχτηκε τους επόμενους μήνες πως δεν ήταν περιοδικό σύμπτωμα αλλά αυτοάνοσο του ποδοσφαίρου. Στο νέο παιδί της UEFA, το Nations League, η Γερμανία ακολουθώντας την ίδια τακτική δεν πέτυχε νίκη και υποβιβάστηκε στη Β’ κατηγορία, ενώ η Ισπανία, αν και ξεκίνησε καλά με τον νέο της προπονητή Λουίς Ενρίκε, στη συνέχεια ξέμεινε από ιδέες.

Ο γερμανός άλλοτε κορυφαίος ακραίος αμυντικός Χανς Πέτερ Μπρίγκελ κατηγόρησε ευθέως τον Πεπ Γκουαρντιόλα ως υπεύθυνο για το χάλι της Εθνικής Γερμανίας. Είπε μεταξύ άλλων πως «ο Γκουαρντιόλα μάς έπεισε ότι μπορούμε να νικάμε στους αγώνες με πολύ μεγάλη κατοχή μπάλας. Δεν γίνεται όμως έτσι, το αποτέλεσμα στο ποδόσφαιρο είναι πολύ πιο σημαντικό από το να ελέγχεις πώς να παίζεις. Θα ήταν καλύτερο να επιστρέψουμε σε έναν πιο παραδοσιακό τρόπο παιχνιδιού γιατί δεν σημαντικό μόνο το πόσο όμορφα παίζεις αλλά να υπάρχει ισορροπία».

Το συγκεκριμένο στυλ ποδοσφαίρου το εφάρμοσε πρώτος ο Κάρλο Αντσελότι ενόσω βρισκόταν στη Ρεάλ με την οποία κατέκτησε το Decima το 2014 και ακολούθησε την ίδια στρατηγική ο μαθητής του Ζινεντίν Ζιντάν στην ίδια ομάδα κατακτώντας ακόμα τρία σερί Τσάμπιονς Λιγκ, το τελευταίο μέσα στον χρόνο. Ο Ζιζού ασφαλώς δικαιούται ιδιαίτερης μνείας όχι μόνο γιατί έγινε ο πρώτος προπονητής που κατακτά τρία συνεχόμενα Τσάμπιονς Λιγκ, αλλά γιατί τα κατάφερε με ελάχιστες προσθήκες στο ρόστερ της ομάδας του.

Μέσα από τους αγώνες του Μουντιάλ της Ρωσίας συντελέστηκε μία ακόμα ιστορική ανατροπή. Η απουσία των καθαρόαιμων πλέι μέικερ ανέδειξε τη σημαντικότητα των αμυντικών μέσων και μέσω αυτού, τον νέο βασιλιά του ποδοσφαίρου Λούκα Μόντριτς που κατάφερε να οδηγήσει τη μικρή Κροατία μέχρι τον τελικό.