Ο αριθμός των προσφύγων που φιλοξενούνται σε Λέσβο, Χίο, Σάμο, Κω και Λέρο αλλά και ο έλεγχος από ειδική υπηρεσία της Κομισιόν θα κρίνουν ανά εξάμηνο εάν θα παρατείνεται το ευνοϊκό καθεστώς του ΦΠΑ στα συγκεκριμένα νησιά. Σε πρώτη φάση, στα πέντε νησιά του Αιγαίου που δέχονται τον μεγαλύτερο όγκο των μεταναστευτικών ροών οι μειωμένοι κατά 30% συντελεστές ΦΠΑ διατηρούνται μέχρι και τις 30 Ιουνίου 2019. Για το δεύτερο εξάμηνο του έτους αλλά και για κάθε εξάμηνο το ευνοϊκό καθεστώς ΦΠΑ θα παρατείνεται εφόσον οι μετανάστες στα κέντρα υποδοχής υπερβαίνουν τον αριθμό των προσφύγων που μπορούν να δεχθούν τα νησιά.

Συγκεκριμένα, όπως ορίζει η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που κατατέθηκε το βράδυ της παραμονής της Πρωτοχρονιάς, με απόφαση του υπουργού Οικονομικών θα είναι δυνατή η μείωση κατά 30% των συντελεστών του ΦΠΑ στα πέντε νησιά εφόσον:

1 Ο μέσος αριθμός των φιλοξενουμένων στα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης κάθε νησιού κατά το δωδεκάμηνο που προηγείται της έκδοσης της απόφασης υπερβαίνει τη δυναμικότητα φιλοξενίας ανά νησί, όπως αυτή προσδιορίζεται από την πράξη σύστασης κάθε Κέντρου. Για την έκδοση της υπουργικής απόφασης, ο μέσος ετήσιος αριθμός φιλοξενουμένων υπολογίζεται ανά εξάμηνο, τον Ιούνιο και τον Δεκέμβριο κάθε έτους, με βάση στοιχεία της Υπηρεσίας Υποδοχής και Ταυτοποίησης του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής και της Ελληνικής Αστυνομίας και υπό την επίβλεψη υπηρεσίας που θα οριστεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για το δωδεκάμηνο που λήγει στο τέλος του προηγούμενου μήνα από την έκδοση της απόφασης.

2 Πρόκειται για αγαθά τα οποία κατά τον χρόνο που ο φόρος γίνεται απαιτητός:

– βρίσκονται στα νησιά αυτά και παραδίδονται από υποκείμενο στον φόρο που είναι εγκατεστημένο στα νησιά αυτά,

– πωλούνται με προορισμό τα νησιά αυτά από υποκείμενο στον φόρο, εγκατεστημένο σε οποιοδήποτε μέρος του εσωτερικού της χώρας, προς αγοραστή υποκείμενο ή προς μη υποκείμενο στον φόρο νομικό πρόσωπο, εγκατεστημένο στα νησιά αυτά,

– αποστέλλονται ή μεταφέρονται προς υποκείμενο στον φόρο ή προς μη υποκείμενο στον φόρο νομικό πρόσωπο που είναι εγκατεστημένο στα νησιά αυτά, στο πλαίσιο της ενδοκοινοτικής απόκτησης αγαθών,

– εισάγονται στα νησιά αυτά.

Σημειώνεται ότι η μείωση των συντελεστών δεν ισχύει για τα καπνοβιομηχανικά προϊόντα και τα μεταφορικά μέσα.

Κατά την πρώτη εφαρμογή του νόμου, η απόφαση του υπουργού Οικονομικών εκδόθηκε με βάση στοιχεία της Υπηρεσίας Υποδοχής και Ταυτοποίησης του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής και της Ελληνικής Αστυνομίας.

Οπως δήλωσε η περιφερειάρχης Βόρειου Αιγαίου Χριστιάνα Καλογήρου, «οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ δεν αποτελούν προνόμιο, αλλά βασική προϋπόθεση επιβίωσης και ανάπτυξης για τα νησιά μας. Η αναγκαιότητα της συνολικής επαναφοράς των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά μας παραμένει για εμάς επιδίωξη σταθερή και αμετάθετη».

Σε Λέσβο, Χίο, Σάμο, Κω και Λέρο αγαθά και υπηρεσίες επιβαρύνονται με τους εξής συντελεστές ΦΠΑ:

– 5% για φάρμακα, βιβλία, περιοδικά και εφημερίδες.

– 9% για βασικά είδη διατροφής όπως νωπά κρέατα, ψάρια, γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα, λαχανικά και φρούτα, δημητριακά, άμυλα, ελαιόλαδο, ψωμί, ζυμαρικά, φυσικά νερά, φαρμακευτικά προϊόντα, λιπάσματα, φυτοφάρμακα, λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας, ύδρευσης και φυσικού αερίου, υπηρεσίες διαμονής σε ξενοδοχεία και τουριστικά καταλύματα.

– 17% σε συσκευασμένα, μεταποιημένα και τυποποιημένα είδη διατροφής,  αναψυκτικά, χυμούς, εστίαση – catering, αποχέτευση, κόμιστρα ταξί, υπόλοιπες κατηγορίες προϊόντων και υπηρεσιών, αυτοκίνητα, καύσιμα (βενζίνη, πετρέλαιο, υγραέριο κ.λπ.), οινοπνευματώδη ποτά, ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές, είδη ένδυσης και υπόδησης, είδη οικιακού εξοπλισμού, τέλη σταθερής και κινητής τηλεφωνίας, όλες τις παρεχόμενες υπηρεσίες από επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες.