Ο κορυφαίος ελληνιστής Ζαν Πιερ Βερνάν γράφει ότι το πρώτο αστυνομικό μυθιστόρημα πρέπει να θεωρείται ο «Οιδίπους τύραννος», επειδή η πλοκή απαντάει στην ερώτηση «ποιος σκότωσε τον Λάιο;». Αντίληψη που επανέφερε η Κατίνα Παξινού στο μάθημα τραγωδίας που δίδασκε στο Κολλέγιο Αθηνών (σύμφωνα με αφήγηση του Αλέξανδρου Νεχαμά στον γράφοντα). Τον μύθο του Οιδίποδα και της Σφίγγας αναφέρει και ο Juan Antonio Molina Fox στην εισαγωγή της ανθολογίας αστυνομικών διηγημάτων «Το σώμα του εγκλήματος», που κυκλοφόρησε πρόσφατα από την Αγρα, σε μετάφραση Μαργαρίτας Ζαχαριάδου. Στα παραδείγματα μυστηρίων που επιλύονται μέσω της ευφυΐας ο Molina Fox περιλαμβάνει επίσης το βιβλικό επεισόδιο της Σωσάννας και των γερόντων (όπου ο Δανιήλ αποδεικνύει την ψευδομαρτυρία τους μέσω διαδοχικών ανακρίσεων), την αφήγηση του Ηροδότου για τον αιγύπτιο βασιλιά Ραμψίνιτο και τον κλέφτη που κατάφερε να ξαφρίσει τον θησαυρό από ασήμι, τις «Χίλιες και μία νύχτες» κ.ά. Στις 30 σελίδες της εμπεριστατωμένης εισαγωγής του, εξάλλου, ο ισπανός συγγραφέας αναλύει την εξέλιξη του αστυνομικού διηγήματος κατά τον 19ο αιώνα και τις αρχές του 20ού, με λεπτομέρειες όσον αφορά τη γεωγραφική του διάχυση. Ακολουθούν τα 13 κλασικά διηγήματα, τα οποία υπογράφονται – χωρίς υπερβολή – από τους συγγραφείς που διαμόρφωσαν το είδος: Ναθάνιελ Χόθορν («Η συμφορά του κυρίου Χίγκινμπότομ»), Εντγκαρ Αλαν Πόε, Τσαρλς Ντίκενς, Γουίλκι Κόλινς, Μαρκ Τουέιν, Οσκαρ Ουάιλντ, Αρθουρ Κόναν Ντόιλ, βαρόνη Ορτσι, Τζακ Λόντον, Μορίς Λεμπλάν, Ζακ Φουτρέλ («Το πρόβλημα του κελιού 13»), Ρίτσαρντ Οστιν Φρίμαν, Τσέστερτον («Τα μυστήρια βήματα»).