Η ποικιλία είναι μικρή, οι παραλλαγές λίγες. Μέχρι πριν λίγο, ολόκληρος ο επικοινωνιακός μηχανισμός της αντιπολίτευσης υπερτόνιζε τη σίγουρη μείωση των συντάξεων στέλνοντας συστημένη τη δυστυχία σε χιλιάδες πολίτες. Οταν τέλειωσε το έργο, η επικοινωνιακή αντιπολίτευση μετακίνησε το κάδρο κυρίως στην ημερομηνία των εκλογών και στην προεξόφληση των αποτελεσμάτων. Η ημερομηνία «κλείδωσε». Στην τελευταία σεναριακή εκδοχή, εκλογές θα έχουμε, είτε σύντομα λόγω Πρεσπών, είτε μαζί με αυτοδιοικητικές και τις ευρωεκλογές τον Μάιο, είτε στη λήξη του συνταγματικού χρόνου. Βέβαια η εκλογική «πρόβλεψη» είναι μόνιμη. Συνεχώς, εδώ και μερικά χρόνια και κάθε φορά με διαφορετικό ορόσημο, αναπαράγεται το ίδιο αφήγημα. Σε κάθε αξιολόγηση έρχονταν εκλογές, σε κάθε συνεδρίαση του Eurogroup όπου υπήρχε μια αρνητική ή αμφίσημη δήλωση αξιωματούχου, επερχόταν η προκήρυξη, κάθε νομοθετικό μέτρο ήταν απολύτως οριακό καθιστώντας αναπόφευκτη την προκήρυξη εκλογών.
Η ερμηνεία αυτής της εμμονής μπορεί να βρίσκεται στην επίτευξη αφενός εκλογικής ετοιμότητας στους κομματικούς «φαντάρους» της αντιπολίτευσης, αφετέρου στην επιχειρησιακή μείωση της κυβέρνησης, αφού σε προεκλογικές φάσεις αδρανοποιείται ο διοικητικός μηχανισμός. Μ’ ένα σμπάρο δυο τρυγόνια. Αντιπολιτευτική γυμναστική και κυβερνητική ακινησία. Ομως εκείνο που με ενδιαφέρει δεν είναι τα πολυετή τεχνάσματα, όσο το γιατί αυτή η αντιπολιτευτική εξάρτηση απ’ τις εκλογές. Μόνο για λόγους αντιπολιτευτικού δογματισμού; Μόνο για λόγους ρεβανσισμού, αντιδικούντων συμφερόντων κ.λπ.; Ή για λόγους πολιτικής ένδειας, επειδή τα παραδοσιακά κόμματα εξουσίας συναρτώνται όχι με τη πολιτική παραγωγή, αλλά με την κάρπωση, και τις εκλογικές προϋποθέσεις αυτού του πόθου;
Εάν προσπαθήσει ο ψύχραιμος να βρει στον αντιπολιτευτικό λόγο την επεξεργασμένη διαφορετική λύση, τη διαφορετική προγραμματική θέση, θα ατυχήσει. Εκείνο που θα εντοπίσει θα είναι απαξίωση προσώπων, αλλά κυρίως επένδυση σε συλλογικά στερεότυπα. Ιδίως η αξιωματική αντιπολίτευση, αγκιστρώνει, διασκευάζει, διαστρέφει κάθε κυβερνητική επιλογή, ώστε να τη φέρει σε αντιδιαστολή με μετρήσιμες, προσδιορίσιμες λαϊκές παραδοχές και στερεότυπα. Ετσι, δεν επενδύει στην επεξεργασία μιας αντι-θέσης, αλλά στην κατάχρηση μιας προκατάληψης. Ευκολάκι.
Τις εκλογές είτε θα τις διεκδικεί η αντιπολίτευση πολιτικά, λόγω του διαφορετικού και βελτιωμένου προγράμματος (της) που πρέπει να αντικαταστήσει το εφαρμοζόμενο, είτε θα βασίζονται στη συνταγματική πρόνοια και άρα δεν χρειάζεται η υστερική διεκδίκησή τους. Οι εκλογές είτε βασίζονται σε μια πολιτική – φιλοσοφική διαφορά, είτε στον τυπικό κύκλο της τετραετίας.
Στην περίπτωση της δικής μας αντιπολίτευσης, δεν συμβαίνει τίποτα απ’ τα δύο. Η διεκδίκησή τους βασίζεται σε ένα απλό «δεν σας γουστάρω, φύγετε».
Ο Ντικ Τσέινι, κατηγορούμενος για ψεύδη στο Ιράκ, ιδιοτέλειες και δολοπλοκίες στο κλείσιμο του φιλμ «Vice], είπε στο κοινό: «Δεν θα απολογηθώ γιατί σας έδωσα ασφάλεια. Υπήρξα αυτό που θέλατε».
Είναι γενική η πολιτική πρακτική να εκμεταλλεύεται κανείς τον κοινωνικό αυτοματισμό. Μόνο που ο τελευταίος, μερικές στιγμές της ιστορίας, δεν υπήρξε ούτε «αυτόματος», ούτε χειρίσιμος.
Ο Δημήτρης Σεβαστάκης είναι βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Σάμου και πρόεδρος της Διαρκούς Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής