Αν το Brexit ήταν δέντρο, θα ήταν σίγουρα κλαίουσα ιτιά. Αυτό τουλάχιστον πιστεύει ο βραβευμένος γερμανός καλλιτέχνης Κλίμενς Βίλχελμ, ο οποίος αποφάσισε να φυτέψει μια ιτιά στις όχθες του ποταμού Ντέβερον στη Σκωτία την ημέρα που η Βρετανία θα εγκαταλείψει την ΕΕ. «Το “δέντρο του Brexit” είναι ένα αμφίσημο σύμβολο μιας αμφίσημης στιγμής στη βρετανική, ευρωπαϊκή και παγκόσμια Ιστορία. Πολλοί άνθρωποι στη Βρετανία και στον υπόλοιπο κόσμο βιώνουν έντονα τα αισθήματα της θλίψης και της απώλειας λόγω του Brexit. Επέλεξα την κλαίουσα ιτιά διότι συμβολίζει το πένθος και την οδύνη, αλλά ταυτόχρονα τη γιατρειά και τη μαγεία. Φιλοδοξώ να γίνει ένας τόπος επούλωσης των τραυμάτων του Brexit» λέει στα «ΝΕΑ» ο Βίλχελμ.

Θα προλάβει, άραγε, να τη φυτέψει στις 29 Μαρτίου ή μέχρι τότε το Brexit θα έχει ματαιωθεί ή αναβληθεί, όπως πιστεύουν ορισμένοι; Η απάντηση θα δοθεί σε λίγα εικοσιτετράωρα στη Βουλή των Κοινοτήτων. Η «μητέρα όλων των ψηφοφοριών» επί της συμφωνίας Βρετανίας – ΕΕ, που αρχικά επρόκειτο να γίνει στις 11 Δεκεμβρίου, αναμένεται να διεξαχθεί τη μεθεπόμενη εβδομάδα, πιθανότατα στις 15 Ιανουαρίου. Την πρώτη φορά, η Τερίζα Μέι την ανέβαλε επειδή έβλεπε ότι θα έχανε – εκτός από την ψηφοφορία, ίσως και την καρέκλα της. Τι θα γίνει τη δεύτερη; Οι περισσότεροι πολιτικοί σχολιαστές προεξοφλούν ότι η συμφωνία θα καταψηφιστεί, καθώς την απορρίπτουν σύσσωμη η αντιπολίτευση, το βορειοϊρλανδικό κόμμα DUP που στηρίζει την κυβέρνηση μειοψηφίας, αλλά και έως 110 Συντηρητικοί βουλευτές. Ωστόσο, κυβερνητικές πηγές υποστηρίζουν ότι η κοινοβουλευτική αριθμητική έχει μεταβληθεί και εκτιμούν ότι η συμφωνία θα περάσει «αν όχι με την πρώτη, ίσως με επανάληψη της ψηφοφορίας λίγες ημέρες αργότερα».

Αμέτρητες ώρες μυστικής διπλωματίας στο Λονδίνο, αλλά και διαβουλεύσεις στις Βρυξέλλες βρίσκονταν σε εξέλιξη καθ’ όλη τη διάρκεια των εορτών. Αξιωματούχοι της Ντάουνινγκ Στριτ ελπίζουν ότι θα καταφέρουν να αποσπάσουν παραχωρήσεις σχετικά με το backstop, τη δικλίδα ασφαλείας για την αποφυγή «σκληρών συνόρων» μεταξύ Βόρειας Ιρλανδίας και Ιρλανδίας, η οποία προβλέπει την επ’ αόριστον παραμονή του Ηνωμένου Βασιλείου σε τελωνειακή ένωση με την ΕΕ. Οι Brexiteers και το DUP αντιτίθενται στη συμφωνία, απαιτώντας είτε να απαλειφθεί πλήρως το backstop (αυτό αποκλείεται), είτε να έχει σαφή ημερομηνία λήξης. Μέχρι στιγμής, οι Βρυξέλλες απορρίπτουν αυτό το αίτημα.

ΘΑ ΔΩΣΟΥΝ ΚΑΤΙ.  Κυβερνητικές πηγές, όμως, εκτιμούν ότι η ΕΕ είναι έτοιμη να δώσει «κάτι παραπάνω» στο Λονδίνο εάν διαφανεί ότι το DUP θα στηρίξει τη συμφωνία. «Χωρίς το DUP δεν υπάρχει περίπτωση να περάσει. Αν, όμως, τους πάρουμε μαζί μας, όλα αλλάζουν» είπε στα «ΝΕΑ» στέλεχος των Συντηρητικών. Το ερώτημα είναι τι είδους παραχώρηση πρέπει να κάνει (αν κάνει) η ΕΕ ώστε το DUP να πειστεί να στηρίξει ένα σχέδιο το οποίο, έως τώρα, πολεμά λυσσαλέα. Σύμφωνα με δημοσιεύματα του βρετανικού Τύπου, το υπερσυντηρητικό προτεσταντικό κόμμα της Βόρειας Ιρλανδίας εμφανίζεται πλέον «πιο διαλλακτικό», ενώ παράλληλα αρκετοί Συντηρητικοί Brexiteers φέρονται διατεθειμένοι να υπερψηφίσουν τη συμφωνία εφόσον κρίνουν ικανοποιητικές τις όποιες παραχωρήσεις. Αλλες πηγές, πάντως, δεν συμμερίζονται αυτή την αισιοδοξία, επιμένοντας ότι η συμφωνία δεν θα περάσει. «Ουδείς γνωρίζει τι θα συμβεί. Η ΕΕ ενδέχεται να τροποποιήσει μερικώς τη συμφωνία. Για παράδειγμα, θα μπορούσε να συμπεριλάβει μία σαφή δήλωση προθέσεων για τη εξεύρεση λύσης στα ιρλανδικά σύνορα, η οποία θα εμπόδιζε τη δικλίδα ασφαλείας να τεθεί σε ισχύ. Ωστόσο, δεν πρόκειται να γίνει κάποια ουσιαστική αλλαγή. Μένει να φανεί αν μπαλώματα όπως αυτό είναι αρκετά ώστε να πειστούν οι βουλευτές να υπερψηφίσουν τη συμφωνία», είπε στα «ΝΕΑ» η Τζορτζίνα Ράιτ, ερευνήτρια θεμάτων Brexit στο Ινστιτούτο Διακυβέρνησης της Βρετανίας.

ΤΑ ΣΕΝΑΡΙΑ. Σύμφωνα με το BBC, η βρετανίδα πρωθυπουργός εξετάζει το ενδεχόμενο να διεξαχθούν στη Βουλή «διαδοχικές, μη δεσμευτικές ψηφοφορίες» επί εναλλακτικών προτάσεων για το Brexit, προτού τεθεί προς ψήφιση η δική της συμφωνία. Στις προτάσεις αυτές θα περιλαμβάνονται το δεύτερο δημοψήφισμα και το «μαλακό» Brexit (παραμονή στην τελωνειακή ένωση ή/ και στην ενιαία αγορά). Η Μέι είναι πεπεισμένη ότι καμία πρόταση δεν πρόκειται να πλειοψηφήσει, διότι το Κοινοβούλιο είναι χωρισμένο σε πολλά στρατόπεδα. Ετσι, οι βουλευτές θα αναγκαστούν να υπερψηφίσουν τη δική της συμφωνία ακόμη και αν δεν τους αρέσει, καθώς ως μόνη εναλλακτική θα προβάλλει το άτακτο Brexit.