Οι χαμηλές θερμοκρασίες συνοδεύονται παραδοσιακά από έξαρση των ιώσεων και του κοινού κρυολογήματος, με τον πρώτο μήνα του 2019 να ακολουθεί την πεπατημένη. Σε κάθε περίπτωση δεν υπάρχει θεραπεία για το κοινό κρυολόγημα, ενώ σε ό,τι αφορά την εποχική γρίπη η σημαντικότερη ασπίδα προστασίας παραμένει το εμβόλιο. Υπό τα δεδομένα αυτά, η παιδίατρος – λοιμωξιολόγος και συνεργάτρια του ΚΕΕΛΠΝΟ Ξανθή Δεδούκου και οι ειδικοί της Mayo Clinic δίνουν χρήσιμες συμβουλές με τις οποίες θα αποφύγουμε ημέρες ασθενείας ή θα μας βοηθήσουν για όσο το δυνατόν ηπιότερα συμπτώματα.

Σε τι φάση βρίσκεται το κύμα της εποχικής γρίπης;

Παραδοσιακά καταγράφεται αύξηση των κρουσμάτων στα τέλη Δεκεμβρίου έως αρχές Ιανουαρίου, με τη δραστηριότητα της νόσου να κορυφώνεται τους μήνες Φεβρουάριο και Μάρτιο. «Πέραν όμως από τη συνήθη πορεία, ο ιός της γρίπης είναι απρόβλεπτος – για παράδειγμα, δεν γνωρίζουμε ποιος υπότυπος θα επικρατήσει και ποιες πληθυσμιακές ομάδες θα αποδειχθούν πιο ευάλωτες. Ομως, για τον συγκεκριμένο ιό έχουμε την τύχη να υπάρχει το αντιγριπικό εμβόλιο» τονίζει η Ξανθή Δεδούκου.

Στο πλαίσιο αυτό, οι επιστήμονες προτρέπουν τους πολίτες που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες να εμβολιαστούν, έστω και καθυστερημένα, καθώς έχει ήδη ξεκινήσει η δραστηριότητα της γρίπης στη χώρα μας, με έξι ασθενείς να νοσηλεύονται σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας.

Πότε κρίνεται απαραίτητη η λήψη αντιιικών;

«Τα άτομα που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου, ανεξαρτήτως του εάν έχουν εμβολιαστεί, θα πρέπει με την εκδήλωση των πρώτων συμπτωμάτων να επισκεφθούν τον γιατρό τους» σημειώνει η Ξανθή Δεδούκου. Και αυτό διότι ανάλογα με την κρίση του θεράποντος ιατρού είναι πιθανή η έγκαιρη χορήγηση αντιιικών φαρμάκων με τις πρώτες εκδηλώσεις – δηλαδή, κατά τις πρώτες 48 ώρες.

Ποια είναι τα μέτρα πρόληψης από τον ιό της γρίπης αλλά και το κοινό κρυολόγημα;

«Η εφαρμογή κοινών κανόνων υγιεινής – το συστηματικό πλύσιμο των χεριών, να μην ακουμπάμε τα μάτια, τη μύτη και το στόμα που αποτελούν πύλη εισόδου μικροοργανισμών και η χρήση χαρτομάντιλου κατά τον βήχα ή το φτέρνισμα, το οποίο έπειτα οφείλουμε να απορρίπτουμε» εξηγεί η ειδικός του ΚΕΕΛΠΝΟ.

Επιπλέον η αποφυγή των φιλιών, της χειραψίας και η τήρηση απόστασης ασφαλείας (περί τα 50 εκ.) από τους συνομιλητές είναι ακόμη μερικά σημαντικά μέτρα πρόληψης. Και καθώς οι ιώσεις μεταδίδονται με τα σταγονίδια, κατά τον ίδιο τρόπο μολύνονται και οι επιφάνειες. Συνεπώς και αυτές θα πρέπει να καθαρίζονται συστηματικά (π.χ. πόμολα, ποντίκια υπολογιστών, τηλέφωνα).

Πώς αντιμετωπίζουμε τις ιώσεις;

Οποιος υποφέρει από γρίπη ή κοινό κρυολόγημα πρέπει να παραμένει σπίτι του έως ότου να υποχωρήσουν τα συμπτώματα, ενώ δεν πρέπει να λαμβάνονται αντιβιώσεις. Η ενυδάτωση, ο καλός ύπνος, η σωστή διατροφή και η ξεκούραση είναι τα «φάρμακα» που συνταγογραφούν οι ειδικοί της Mayo Clinic.

Μάλιστα, οι επιστήμονες μιας εκ των πλέον διακεκριμένων ιατρικών σχολών των ΗΠΑ προτείνουν τις γαργάρες με αλατόνερο για την καταπολέμηση του πονόλαιμου. «Μισό κουταλάκι του γλυκού αλάτι σε μια κούπα ζεστό νερό μπορεί να καταπραΰνει προσωρινά τον πόνο» σημειώνουν.

Γιατί η πλύση της ρινικής κοιλότητας είναι σημαντική;

«Η απομάκρυνση των εκκρίσεων είναι σημαντική για τα παιδιά ώστε να αποφεύγονται οι ωτίτιδες. Αντίστοιχες επιπλοκές, εξαιτίας της απόφραξης, μπορεί να υποστούν και οι ενήλικοι, όπως είναι για παράδειγμα η ιγμορίτιδα» εξηγεί η Ξανθή Δεδούκου.

Και προσθέτει: «Επιπλέον, λόγω της στάσης των εκκρίσεων, μπορεί να προκύψει βακτηριακή επιλοίμωξη». Παραδείγματος χάριν, ένας άνθρωπος μπορεί αρχικά να έχει προσβληθεί από ιογενές νόσημα, αλλά πάνω σε αυτό να «επιτεθεί» ένα βακτήριο (όπως είναι ο πνευμονιόκοκκος) και να εξελιχθεί σε πνευμονία.

Πότε τα συμπτώματα είναι ανησυχητικά;

Οι ιώσεις κάνουν κατά κανόνα έναν κύκλο 3-4 ημερών. «Η επανεμφάνιση του πυρετού, η έντονη καταβολή, οι ακατάσχετοι εμετοί στα παιδιά, η αναπνευστική δυσχέρεια και οι πόνοι στο στήθος είναι σημάδια που δείχνουν ότι ο ασθενής πρέπει άμεσα να εξεταστεί από γιατρό».