Τζον λε Καρέ και Ερικ Χόμπσμπομ: δύο ξεχωριστές φυσιογνωμίες των αγγλικών γραμμάτων. Ο συγγραφέας των ευπώλητων κατασκοπευτικών θρίλερ και ο μαρξιστής ιστορικός έτρεφαν αμοιβαία εκτίμηση. Αλλά ίσως και όχι. Σε λίγες ημέρες, οπότε αναμένεται η κυκλοφορία της πρώτης βιογραφίας του άγγλου αριστερού διανοουμένου -με τίτλο «A Life in History» -, πρόκειται να στρέψει το αναγνωστικό ενδιαφέρον στην αλληλογραφία που είχαν οι δύο άνδρες γύρω από το όνομα ενός λογοτεχνικού ήρωα του Λε Καρέ. Στο κατασκοπευτικό του έργο «Ενας τέλειος κατάσκοπος» του 1986 – που έγινε αργότερα σειρά παραγωγής BBC – o συγγραφέας εμφανίζει έναν μαρξιστή διανοούμενο με το όνομα «Χόμπσμπομ», τον οποίο ελέγχουν οι βρετανικές μυστικές υπηρεσίες (ΜΙ5). Και όπως φέρνει στο φως η δημοσίευση της αλληλογραφίας τους, ο αληθινός καθηγητής Χόμπσμπομ δεν ήταν ευχαριστημένος με αυτή την ονοματοποιία.
«Μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι το όνομα»,γράφει ο Χόμπσμπομ στην πρώτη του επιστολή «ταυτίζεται πλήρως με έναν αρκετά περιορισμένο αριθμό αληθινών προσώπων. Δεν υποθέτω ότι κάποιος θα θεωρήσει μια φανταστική συμμετοχή στο MI5 ως πραγματική δυσφήμηση, αν και μιλώντας ως κάποιος που είχε φάκελο ήδη από το 1942, με κάνει λίγο ανήσυχο» έγραφε προς τον Τζον λε Καρέ.
Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ. Ο Λε Καρέ, του οποίου το πραγματικό όνομα είναι Ντέιβιντ Κόρνγουελ, υπήρξε συνεργάτης των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών στη δεκαετία του 1950 και στις αρχές της δεκαετίας του 1960. Εσπευσε τότε να τον καθησυχάσει απαντώντας στην επιστολή του: «Δεν έχω ιδέα γιατί επέλεξα ένα όνομα παρόμοιο με το δικό σας, αφού δεν έχω ποτέ συνειδητά ακούσει για εσάς ή για φερώνυμους με εσάς.
Δεν υπήρχε το ελάχιστο αστείο από την πλευρά μου και σίγουρα δεν θα διακινδύνευα κάποια σπάταλη δικαστική ενέργεια κάνοντας κάτι τέτοιο. Επιλέγω ονόματα για τη μουσική τους αντίθεση και αντίκτυπο: το δικό σας (ή το δικό μου) όνομα προκύπτουν ως ένα είδος οπτικού και ακουστικού μοναχικού τύπου από το πλήθος, κάτι με το οποίο ξεχωρίζει κανείς ως άνθρωπος».
Η γραπτή ανταλλαγή μεταξύ των δύο στα μέσα της δεκαετίας του 1980 ήταν εγκάρδια, ωστόσο υπήρχαν υπόγειες αντικρούσεις ψυχρότητας. Ο μαρξιστής ιστορικός ζήτησε από τον συγγραφέα να αλλάξει το όνομα του ήρωά του σε όλες τις επόμενες εκδόσεις του θρίλερ. Ομως δεν εισακούστηκε.
Ο 87 ετών σήμερα Λε Καρέ έδωσε τη δική του ερμηνεία λέγοντας στην εφημερίδα «Observer» ότι εκείνη την εποχή – αρχές ης δεκαετίας του 1980 – τον ενδιέφερε να βρει ένα όνομα που θα παρέπεμπε άμεσα τους εξοικειωμένους στην αριστερή θεωρία σε πολιτικούς συνειρμούς. Ωστόσο ο βιογράφος του Χόμπσμπομ, Ρίτσαρντ Τζέι Εβανς, σημειώνει πως ο Λε Καρέ είναι πολύ πιθανό να χρησιμοποίησε αυτό το όνομα, έχοντας ίσως ανακαλέσει στη μνήμη του κάποιον φάκελο αρχείου από την εποχή που εργαζόταν για τις υπηρεσίες πληροφοριών.