Η ώρα της κρίσης (εκτός νέου απροόπτου) πλησιάζει. Στις 9 το βράδυ ώρα Ελλάδας την ερχόμενη Τρίτη, το βρετανικό Κοινοβούλιο θα ψηφίσει «ναι» ή «όχι» στη συμφωνία της Τερίζα Μέι με την ΕΕ για το Brexit. Ολα δείχνουν πως η συμφωνία θα καταψηφιστεί. Τότε είναι που φιλοδοξεί να περάσει από την επιθετική ρητορική στην πράξη ο Τζέρεμι Κόρμπιν. Ο ηγέτης των Εργατικών κάλεσε χθες τους βρετανούς βουλευτές να βοηθήσουν το κόμμα του να «άρει το αδιέξοδο» στηρίζοντας την πρόταση μομφής που θα καταθέσει εναντίον της συντηρητικής κυβέρνησης «όταν αυτή θα έχει τις μεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχίας». «Αν η κυβέρνηση δεν μπορεί να περάσει το πιο σημαντικό της νομοθέτημα» δήλωσε «τότε πρέπει να γίνουν γενικές εκλογές με την πρώτη ευκαιρία». Σαφή απάντηση όμως σε ένα ερώτημα που παραμένει, δυόμισι χρόνια μετά το δημοψήφισμα, μετέωρο, ο Τζέρεμι Κόρμπιν δεν έδωσε: το βρετανικό Εργατικό Κόμμα είναι τελικά υπέρ ή κατά του Brexit;

Μιλώντας χθες στο Γουέικφιλντ, στη Βόρεια Αγγλία, ο Κόρμπιν επέμεινε στο γνωστό του μάντρα: μόνο μία κυβέρνηση Εργατικών μπορεί να διασφαλίσει μία συμφωνία με την ΕΕ που θα επανενώσει τη Βρετανία – μια διαδικασία που, όπως αναγνώρισε, θα επέβαλλε κατά πάσα πιθανότητα παράταση της διαδικασίας που προβλέπεται από το Αρθρο 50, και άρα καθυστέρηση της αποχώρησης της Βρετανίας από την ΕΕ. «Αν αναλάβουμε καθήκοντα σε μία περίοδο μάχης με τον χρόνο, θα χρειαστεί να δοθεί χρόνος για τη διαπραγμάτευση αυτή» επεσήμανε. «Αν δεν μπορούν να διασφαλιστούν γενικές εκλογές, τότε θα κρατήσουμε όλες τις επιλογές στο τραπέζι, συμπεριλαμβανομένης της επιλογής να κάνουμε εκστρατεία για ένα [δεύτερο] δημοψήφισμα. Προτεραιότητα όμως πρέπει να είναι οι εκλογές. Δεν είναι μόνο η πιο πρακτική επιλογή, είναι επίσης η πιο δημοκρατική επιλογή» πρόσθεσε.

Το τελευταίο αυτό κομμάτι της ομιλίας του, αυτός ο «βετεράνος του ευρωσκεπτικισμού της Αριστεράς», όπως τον χαρακτηρίζει η γαλλική «Le Monde», το έχει επαναλάβει στο πρόσφατο παρελθόν σχεδόν αυτολεξεί. Αρκετοί βουλευτές των Εργατικών, όπως ο Τσούκα Ουμούνα, κάνουν ήδη από καιρό εκστρατεία για δεύτερο δημοψήφισμα. Ο Τζον Μακντόνελ, το Νο 2 του κόμματος, θεωρεί αυτή την κατάληξη «αναπόφευκτη». Οι εκκλήσεις να «αρνηθούμε το ιστορικό λάθος του Brexit» ή να μετασχηματιστεί το Εργατικό Κόμμα σε «κόμμα παραμονής στην ΕΕ» πολλαπλασιάζονται. Το 72% της βάσης του κόμματος θέλει δεύτερο δημοψήφισμα. Σύμφωνα μάλιστα με πρόσφατη έρευνα, το 88% των μελών του κόμματος θα ψήφιζε σε αυτή την περίπτωση υπέρ της παραμονής στην ΕΕ. Αλλά ο Κόρμπιν μοιάζει να στηρίζει την προοπτική δεύτερου δημοψηφίσματος πιο χλιαρά και από ό,τι στήριξε το Remain στο δημοψήφισμα του 2016.

Οι υποστηρικτές του, βέβαια, επιμένουν να χαρακτηρίζουν αυτή την αμφισημία του «εποικοδομητική», υποστηρίζοντας πως συμφιλιώνει τις διαφορετικές τάσεις: το 37% των ψηφοφόρων του Εργατικού Κόμματος, άλλωστε, ψήφισε υπέρ του Brexit τον Ιούνιο του 2016. Οσο για τους φιλευρωπαίους, ο Κόρμπιν μοιάζει να κάνει έναν απλό όσο και κυνικό υπολογισμό: δεν έχουν πουθενά αλλού να πάνε εκτός του Εργατικού Κόμματος. Οι πρόωρες εκλογές για τις οποίες παλεύει, ωστόσο, είναι ένα κάθε άλλο παρά ασφαλές στοίχημα: δημοσκόπηση της YouGov που πραγματοποιήθηκε στα τέλη Δεκεμβρίου και στις αρχές Ιανουαρίου εμφάνισε τους Εργατικούς έξι ποσοστιαίες μονάδες πίσω από τους Συντηρητικούς, έπειτα από εβδομάδες μάχης στήθος με στήθος ανάμεσα στα δύο κόμματα. Οσο για τον ίδιο τον Κόρμπιν, η δημοτικότητά του μεταξύ των Βρετανών συνολικά είναι κάτω από 25% – μόλις λίγο χαμηλότερα από εκείνη της Τερίζα Μέι.

Η (αν)αποφα-σιστικότητα

Προς το παρόν, ο Τζέρεμι Κόρμπιν αρνείται ακόμα και να αποκαλύψει τι θα ψήφιζε ο ίδιος σε περίπτωση δεύτερου δημοψηφίσματος για το Brexit. Για έναν ηγέτη που εξελέγη το 2015 με βάση την υπόσχεση να ξαναδώσει στη βάση του Κόμματος τη δύναμη να παίρνει αποφάσεις – σχολιάζει ο Τιμ Μπέιλ, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου – «έχει περίεργο τρόπο να το δείχνει».