Σε κατάσταση αβεβαιότητας βρίσκονται οι σχέσεις Εκκλησίας – Πολιτείας ενόψει των εξελίξεων του νέου χρόνου. Ο εναγκαλισμός και η αγαστή συνεργασία Τσίπρα – Ιερωνύμου, όπως επισημοποιήθηκε τον περασμένο Νοέμβριο κατά την κοινή συνέντευξη Τύπου στο Μέγαρο Μαξίμου, φαίνεται ότι θα είναι σύντομης διάρκειας. Ο Αρχιεπίσκοπος βιάστηκε και συμφώνησε με τον Αλ. Τσίπρα σε ζωτικά ζητήματα της Εκκλησίας ερήμην της Ιεραρχίας και κατά παράβαση των Ιερών Κανόνων και του Καταστατικού Χάρτου της Εκκλησίας της Ελλάδος.

Το κοινό σχέδιο Πρωθυπουργού – Αρχιεπισκόπου, όπως το εξήγγειλαν στις 6 του περασμένου Νοεμβρίου πανηγυρικώς και πανελλαδικά στην κοινή συνέντευξη Τύπου στο Μέγαρο Μαξίμου, δύσκολα θα υλοποιηθεί. Ο χρόνος ασκήσεως της εξουσίας του κ. Τσίπρα τελειώνει και ο 81χρονος Αρχιεπίσκοπος έχει απέναντί του την πλειοψηφία της Ιεραρχίας στα όσα συμφώνησε με τον Πρωθυπουργό. Από εκεί και πέρα το ερώτημα είναι τι  στάση θα κρατήσει έναντι της Εκκλησίας η επόμενη κυβέρνηση…

Η μόνη περίπτωση υλοποίησης της συμφωνίας Τσίπρα – Ιερώνυμου είναι η κυβέρνηση να προχωρήσει μονομερώς στην ψήφισή της από τη Βουλή. Χωρίς να συνεδριάσει η Επιτροπή Πολιτείας – Εκκλησίας και πριν να ακουσθούν οι απόψεις της Ιεραρχίας η κυβέρνηση να την περιλάβει στην καταιγίδα προεκλογικών ρυθμίσεων, που προωθεί και ψηφίζει στη Βουλή. Το απονενοημένο αυτό διάβημα της κυβέρνησης Τσίπρα είναι βέβαιο πως θα προκαλέσει αντιδράσεις στο εκλογικό σώμα σε βάρος του κόμματός του και θα είναι ακόμη βαρύτερο πλήγμα στην υστεροφημία του Αρχιεπισκόπου, αφού όλα τα σημεία που συμφώνησε με τον Αλ. Τσίπρα είναι σε βάρος της Εκκλησίας.

Ο Αλ. Τσίπρας στη δημόσια δήλωσή του της 6ης Νοεμβρίου είχε υποσχεθεί ότι για τις σχέσεις Πολιτείας – Εκκλησίας θα ακούσει γνώμες και επιφυλάξεις και θα λάβει υπόψη του σκέψεις και παρατηρήσεις. Αν προχωρήσει χωρίς να ακούσει τις απόψεις της Ιεραρχίας θα φανεί ανακόλουθος με τα ίδια του τα λόγια. Μια ακόμη κυβίστηση. Ο Αρχιεπίσκοπος από την πλευρά του  δήλωσε μεν ότι η Ιεραρχία μπορεί να απορρίψει τη συμφωνία, αλλά δεν δεσμεύθηκε στην περίπτωση αυτή ποια θα είναι η τύχη της συμφωνίας του με τον Αλ. Τσίπρα… Η ασάφεια πάντως του Αρχιεπισκόπου διευκολύνει τον Αλ. Τσίπρα στην υλοποίηση της συμφωνίας…

Ο Αρχιεπίσκοπος με τη συμφωνία του με τον Πρωθυπουργό και με τη γλαφυρή θετική για την κυβέρνηση σιωπή του έχει αποδεχθεί την απόλυση από το Δημόσιο των 10.000 ιερέων, που θα μένουν πλέον σε μια μόνιμη αβεβαιότητα ως προς τη μισθοδοσία τους, την απώλεια της εκκλησιαστικής περιουσίας, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, τη σιωπηρή αποδοχή της αλλαγής του Αρθρου 3 του Συντάγματος και της μετατροπής του κράτους σε «ουδετερόθρησκο», τη σιωπηρή επίσης αποδοχή των αλλαγών στα μαθήματα των Θρησκευτικών, της Γλώσσας και της Ιστορίας, που έχουν σχέση με την ιδιοπροσωπία των Ελλήνων, τη σιωπηρή αποδοχή της συμφωνίας των Πρεσπών και του αδειάσματος όλων των Αρχιερέων της Μακεδονίας. Είναι άγνωστο αν και πώς η Ιεραρχία θα αντιδράσει. Πιθανότατα μέσα από την κρίση που περνά να φανούν οι Αρχιερείς που θα ηγηθούν να ξαναβρεί το κύρος Της και την εμπιστοσύνη του πιστού λαού.

Ο Γιώργος Ν. Παπαθανασόπουλος είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας