Σε μια ύστατη προσπάθεια να πείσει τους βουλευτές της να υποστηρίξουν τη συμφωνία που έχει συνάψει με τις Βρυξέλλες για το Brexit στη σημερινή κρίσιμη ψηφοφορία στο Κοινοβούλιο, η πρωθυπουργός Τερίζα Μέι προειδοποίησε ότι πλέον είναι πιθανότερη η παραμονή της Βρετανίας στην ΕΕ παρά μια «έξοδος» χωρίς συμφωνία. Η Μέι θα πάει σήμερα στη Βουλή έχοντας και μια επιστολή από τις Βρυξέλλες, όπου γίνεται ξεκάθαρο πως θα καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια να μην ενεργοποιηθεί ο όρος της συμφωνίας για το backstop στα ιρλανδικά σύνορα, που αποτελεί και το σημαντικότερο αγκάθι για την έγκρισή της. Αναφέρεται επίσης ότι ακόμα και αν ενεργοποιηθεί, η ισχύς του θα είναι προσωρινή.

Η βρετανίδα πρωθυπουργός παίζει τα τελευταία της χαρτιά για την κρίσιμη σημερινή ψηφοφορία, η οποία ήταν αρχικά προγραμματισμένη να πραγματοποιηθεί τον περασμένο μήνα, όμως αναβλήθηκε καθώς ήταν σίγουρο ότι θα έχανε. Προσπάθησε έτσι να εξασφαλίσει κάποιες περαιτέρω διαβεβαιώσεις από την ΕΕ για να πείσει τους βουλευτές της. Τα πράγματα ωστόσο παραμένουν σκούρα για τη Συντηρητική πρωθυπουργό, καθώς είναι πολλοί οι αντάρτες μέσα στο κόμμα της που δεν προτίθενται να στηρίξουν τη συμφωνία με τις Βρυξέλλες.

Ποιος;

Η συζήτηση γίνεται στη Βουλή των Κοινοτήτων. Η Μέι δεν έχει την πλειοψηφία στους 650 βουλευτές και η κυβέρνησή της στηρίζεται στο μικρό βορειοϊρλανδικό κόμμα DUP, που όμως στη συγκεκριμένη περίπτωση αντιτίθεται στη συμφωνία. Για να εγκριθεί η συμφωνία χρειάζονται 318 ψήφοι καθώς δεν παρίστανται 7 βουλευτές μέλη του ιρλανδικού κόμματος Σιν Φέιν, ο πρόεδρος και οι τρεις αντιπρόεδροι δεν ψηφίζουν, ούτε οι 4 βουλευτές που βοηθούν στην καταμέτρηση των ψήφων.

Πότε;

Στο Κοινοβούλιο πραγματοποιήθηκε τριήμερη συζήτηση τον Δεκέμβριο πριν αναβληθεί η ψηφοφορία. Η συζήτηση επαναλήφθηκε στις 9 Ιανουαρίου και θα ολοκληρωθεί σήμερα στις 9 το βράδυ (ώρα Ελλάδας). Τότε θα ξεκινήσει και μια σειρά ψηφοφοριών. Πρώτα για τις τροποποιήσεις που έχουν προταθεί και κατόπιν για την ίδια τη συμφωνία.

Τι;

Η συζήτηση αφορά το εάν θα εγκριθεί πρόταση που αναφέρει ότι το Κοινοβούλιο εγκρίνει τη Συμφωνία Απόσυρσης – ένα νομικό κείμενο που περιγράφει τους όρους της εξόδου της Βρετανίας από την ΕΕ – καθώς και μια πολιτική διακήρυξη που περιγράφει μακροπρόθεσμα τη σχέση του Λονδίνου με τις Βρυξέλλες.

Τι θα γίνει εάν χάσει;

Εάν η πρόταση της Μέι ηττηθεί, θα πρέπει να επιστρέψει έπειτα από τρεις εργάσιμες ημέρες στο Κοινοβούλιο, όπου θα περιγράψει τα επόμενα βήματά της. Η ημέρα που θα το κάνει αυτό θα είναι η Δευτέρα 21 Ιανουαρίου. Η κυβέρνηση έχει ανακοινώσει πως εάν απορριφθεί η συμφωνία, η Βρετανία θα αποχωρήσει από την ΕΕ χωρίς συμφωνία στην καθορισμένη ημερομηνία της 29ης Μαρτίου. Η πραγματικότητα όμως είναι πως η τεράστια αβεβαιότητα για την πέμπτη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου και οι αντιδράσεις των διεθνών αγορών θα απαιτήσουν μια πολύ πιο γρήγορη πολιτική αντίδραση. Κάποια βρετανικά ΜΜΕ αναφέρουν τις τελευταίες ημέρες ότι η Μέι θα ζητήσει από το Κοινοβούλιο να ψηφίσει εκ νέου επί της συμφωνίας. Με 117 από τους 317 βουλευτές του κόμματός της να έχουν ψηφίσει εναντίον στην πρόταση δυσπιστίας του Δεκεμβρίου, η Μέι θα δεχθεί και έντονες πιέσεις να παραιτηθεί.

Υπολογισμοί

Αν η πρωθυπουργός χάσει με περισσότερες από 200 ψήφους εναντίον της πρότασης, τότε το πρώτο που θα αμφισβητηθεί θα είναι η παραμονή της στην Ντάουνινγκ Στριτ. Οι αντίπαλοί της (κυρίως οι εσωκομματικοί) ήδη προσπαθούν να πετύχουν τη μεγαλύτερη ήττα της. Εάν η συμφωνία ηττηθεί με λιγότερες από 100 ψήφους, θα είναι μια πύρρειος νίκη για τη Μέι που θα της επιτρέψει να ζητήσει δεύτερη ψηφοφορία. Αυτή η στρατηγική μπορεί να έχει αποτέλεσμα μόνο εάν εξασφαλίσει παραχωρήσεις από τις Βρυξέλλες.

Το «θανάσιμο αμάρτημα» και το Brexit

Ενα από τα «θανάσιμα αμαρτήματα» στα οποία οφείλουν να μην υποπέσουν οι επιβάτες στο μετρό του Λονδίνου είναι η… οπτική επαφή. Κάνε ό,τι θες: διάβασε εφημερίδα, άκουσε μουσική, παίξε με το κινητό σου, αλλά για κανέναν λόγο μην κοιτάξεις τον συνεπιβάτη σου στα μάτια. Χθες το απόγευμα μια κοπέλα παρέβη τον άγραφο νόμο στη γραμμή Τζουμπιλί: κρατούσε ένα χαρτάκι που έγραφε «Stop Brexit» και χαμογελούσε σε όποιον διασταύρωνε το βλέμμα του με το δικό της. Η «παρέμβασή» της αντιμετωπίστηκε μάλλον με αδιαφορία από τους υπόλοιπους επιβάτες και δεν διατάραξε στο ελάχιστο την πορεία του λονδρέζικου υπόγειου σιδηρόδρομου. Αντιθέτως, η αποψινή ψηφοφορία στη Βουλή ενδέχεται να διαταράξει την πορεία του Brexit. Οι βουλευτές που αντιτίθενται στη συμφωνία της Τερίζα Μέι – μεταξύ τους και περίπου εκατό των κυβερνώντων Συντηρητικών – δεν κρατούν χαρτάκια όπως αυτό στο μετρό. Εμφανίζονται, όμως, αποφασισμένοι να την καταψηφίσουν, θέτωντας εν αμφιβόλω την έξοδο της χώρας τους από την ΕΕ.

Σε περίπτωση που, όπως αναμένεται, η συμφωνία δεν περάσει, όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοικτά: έξοδος χωρίς συμφωνία (no deal), πρόωρες εκλογές, δεύτερο δημοψήφισμα, «μαλακό» Brexit ή προσωρινή αναβολή του Brexit – το τελευταίο φαντάζει όλο και πιο πιθανό. Η εκπρόσωπος της Μέι είπε στα «ΝΕΑ» ότι το no deal θα προκαλέσει «κάποια ανωμαλία», αλλά σε καμία περίπτωση δεν θα είναι «καταστροφικό» για τη χώρα.

Οι περισσότεροι βουλευτές διαφωνούν, με ορισμένους να επιχειρούν να ανακτήσουν τον έλεγχο της διαδικασίας του Brexit ώστε να αποτρέψουν την έξοδο χωρίς συμφωνία. Αλλοι βουλευτές προωθούν τη διενέργεια νέου δημοψηφίσματος. Παράλληλα, πηγές των Βρυξελλών εμφανίζονται βέβαιες ότι το Λονδίνο θα αιτηθεί παράταση της παραμονής στην ΕΕ τουλάχιστον έως το τέλος Ιουνίου. Εάν το εύρος της αποψινής ήττας δεν είναι πολύ μεγάλο, η Μέι αναμένεται να επιστρέψει στις Βρυξέλλες για νέες διαπραγματεύσεις. Σε αντίθετη περίπτωση, η παραμονή της στην Ντάουνινγκ Στριτ δεν είναι δεδομένη – το ίδιο και η υλοποίηση του Brexit.