Το μόνο που τους λείπει είναι ο… Αριθμός Φορολογικού Μητρώου. Κατά τ’ άλλα, συντάσσουν αναλυτικό business plan, στελεχώνουν τα τμήματα παραγωγής, ανθρώπινου δυναμικού και μάρκετινγκ, χρεώνουν στο προσωπικό αρμοδιότητες ανάλογα με τις δεξιότητές του, διαφημίζουν τις πατέντες τους και παλεύουν απέναντι σε ασφυκτικές προθεσμίες με στρατηγική, συνεργασία και πειθαρχία. Οι μπίζνες των εφήβων – «επιχειρήσεις» που στήνονται στο μονότονο έως βαρετό ελληνικό σχολείο – πληθαίνουν χρόνο με τον χρόνο, καλύπτοντας μεγάλη γκάμα προϊόντων: από μινιμαλιστικές ή hi-tech συσκευές για την καθημερινότητα μέχρι διαδικτυακές εφαρμογές και είδη διατροφής και ομορφιάς, όπως βιολογικά λικέρ και σαπούνια με ενεργό άνθρακα.
Πρώτη γεύση από τον κόσμο του επιχειρείν, αλλά και της αγοράς εργασίας δίνει εδώ και 14 χρόνια το Σωματείο Επιχειρηματικότητας Νέων/Junior Achievement Greece, που υπάγεται στον αντίστοιχο παγκόσμιο οργανισμό, ο οποίος ξεκίνησε από τη Βοστώνη συμπληρώνοντας φέτος 100 έτη. Στην Ελλάδα για πρώτη χρονιά τα προγράμματα υλοποιούνται υπό την αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας και τα αποκαλυπτήρια των «επιχειρήσεων» του 2019 αναμένονται στα τέλη Φεβρουαρίου στη Θεσσαλονίκη και τον Μάρτιο στην Αθήνα.
«Για φέτος έχουμε 160 σχολεία, περίπου 30 περισσότερα από πέρυσι. Είναι μαθητές από την Αλεξανδρούπολη μέχρι την Κρήτη, ακόμα και από ακριτικές περιοχές, όπως το Καστελλόριζο, οι Φούρνοι Ικαρίας αλλά και τα Πομακοχώρια της Ξάνθης» λέει η υπεύθυνη επικοινωνίας του ΣΕΝ/JA Greece Μαρία Γιαννέτου και τονίζει: «Οραμά μας όμως είναι να υπάρχουν κάποτε επιχειρηματικά project σε κάθε σχολείο. Και βέβαια οι μαθητικές επιχειρήσεις να βγαίνουν στην αγορά, να παύουν να είναι εικονικές. Το έχουμε δει ειδικά στη Βόρεια Ευρώπη». Προς το παρόν τα ελληνόπουλα πωλούν και διαφημίζουν τα προϊόντα τους υπό συγκεκριμένες συνθήκες (εντός σχολείου, για φιλανθρωπικό σκοπό κ.λπ.). «Αρα όλα γίνονται για την εμπειρία και η λέξη κλειδί είναι το κίνητρο. Προσφέρουμε στα παιδιά ένα βήμα για να εκφράσουν ιδέες, να ανοίξουν το μυαλό τους. Αυτά έχουν τη δύναμη, τον ενθουσιασμό, τη θέληση. Είναι η ελπίδα της Ελλάδας. Μπορούν να κάνουν το θαύμα που περιμένει η χώρα: Να τη βγάλουν από τη μιζέρια και τον αρνητισμό, να αλλάξουν τις νοοτροπίες. Τα ίδια τα παιδιά μού λένε “δεν θέλουμε να φύγουμε από την Ελλάδα”».
Οπως περιγράφει η ίδια, έχει δει ανήλικους «επιχειρηματίες» να μεταμορφώνονται: «Τα χαρισματικά παιδιά βλέπουν τις ιδέες τους να υλοποιούνται. Ομως και τα κλειστά, διστακτικά παιδιά, συχνά οι κακοί μαθητές γίνονται δραστήριοι, αισιόδοξοι, επικοινωνιακοί και με αυτοπεποίθηση. Δεν θα ξεχάσω την περίπτωση μαθητή από την Καλαμάτα. Ηταν τέτοια η αλλαγή που οι γονείς του τηλεφωνούσαν καθημερινά στην καθηγήτρια για να την ευχαριστήσουν που ο γιος τους συμμετείχε στο πρόγραμμα». Η συγκεκριμένη ομάδα από την Καλαμάτα (λυκειόπαιδα από τα εκπαιδευτήρια Μπουγά) εμπνεύστηκε ένα «έξυπνο» κράνος ύστερα από δύο θανατηφόρα τροχαία με μοτοσικλέτα σε μικρό χρονικό διάστημα στην πόλη. Η εικονική εταιρεία «Helm.e.t.» απέσπασε πέρυσι το χρυσό βραβείο στον πανελλαδικό διαγωνισμό ενώ διακρίθηκε πανευρωπαϊκά ως «Καλύτερη Επιχειρηματική Φιλοσοφία». Το προστατευτικό κράνος περιλαμβάνει ειδικούς πομπούς, διακόπτες και αισθητήρες και ένα σύστημα πομποδέκτη – μικροεπεξεργαστή που δίνει εντολή στη μηχανή να ξεκινήσει. Εν ολίγοις, η μοτοσικλέτα δεν ξεκινά εάν ο οδηγός δεν φοράει το κράνος.
Λιγότερα ατυχήματα στα χιονοδρομικά κέντρα οραματίστηκαν οι μαθητές του Κολεγίου Ανατόλια στη Θεσσαλονίκη και δημιούργησαν το «xBand», μια συσκευή που συλλέγει πληροφορίες για την τοποθεσία του σκιέρ, παρακολουθεί τα ζωτικά σημεία του και σε περίπτωση κινδύνου στέλνει ειδοποίηση ώστε να σταλεί βοήθεια. Η συγκεκριμένη «επιχείρηση» κέρδισε πέρυσι το δεύτερο πανελλαδικό βραβείο ενώ στην τρίτη θέση είχε βρεθεί η εικονική εταιρεία «Ομηρος – Ρίχνω Φως στον Πολιτισμό» του 1ου ΕΠΑΛ Ασπροπύργου. Σε αυτή την περίπτωση τα παιδια άνοιξαν τις πόρτες μουσείων σε ανθρώπους με προβλήματα όρασης, οι οποίοι μπορούν να αγγίζουν αντίγραφα των εκθεμάτων και να απολαμβάνουν ακουστική ξενάγηση.
Οταν η 17χρονη «Μαρία της Ευρώπης» συνάντησε την Ελένη Αρβελέρ
Στα 15 χρόνια της δεν περίμενε ότι θα ξεχωρίσει ανάμεσα σε χιλιάδες ευρωπαίους μαθητές και θα αναδειχθεί «Ηγετική Προσωπικότητα». Ηταν το 2016 στον πανευρωπαϊκό διαγωνισμό του Junior Achievement στη Λουκέρνη της Ελβετίας. «Αν και ήμουν από τα μικρότερα σε ηλικία παιδιά της διοργάνωσης θεώρησαν πως είμαι πολύ ώριμη. Με προσφωνούν “η Μαρία από την Ελλάδα”!» έλεγε τότε η Μαρία Κοκάλα από τη Σφενδάμη Πιερίας.
Σήμερα, στα 17 της, η «Μαρία της Ευρώπης» δεν περίμενε ότι θα συναντούσε την εμβληματική Ελένη Γλύκατζη – Αρβελέρ, πρώτη γυναίκα πρύτανη της Σορβόννης, για μια συζήτηση περί ισότητας των φύλων και εκπαιδευτικού συστήματος. «Ηταν συναρπαστικό που βρέθηκα απέναντι σε μια γυναίκα που θαυμάζω. “Θα τα καταφέρεις. Ηδη έχεις καταφέρει πολλά” μού είπε όταν της εξέφρασα την αγωνία μου για τις Πανελλαδικές Εξετάσεις» λέει η τελειόφοιτη του ΓΕΛ Κορινού Πιερίας. Η ίδια στοχεύει πλέον στο Τμήμα Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών: «Οταν ζήτησα τη γνώμη της για το εκπαιδευτικό μας σύστημα, μου απάντησε ότι “συχνά μπερδεύουμε την παιδεία με την εκπαίδευση”, εξηγώντας ουσιαστικά πως όλα ξεκινούν από την οικογένεια».
Σύμφωνα με την υπεύθυνη επικοινωνίας του ΣΕΝ/JA Greece Μαρία Γιαννέτου, «αυτή η συγκινητική, σπάνια συνάντηση βιντεοσκοπήθηκε και θα μεταδοθεί την 1η Φεβρουαρίου στο Παγκόσμιο Συνέδριο της MDRT Hellas που διοργανώνει ο εκπρόσωπος στην Ελλάδα του οργανισμού κορυφαίων επαγγελματιών στον χρηματοοικονομικό και ασφαλιστικό κλάδο και εθελοντής μας Κάρολος Μαρκουίζος».
Η Μαρία Κοκάλα υπήρξε επικεφαλής της εικονικής επιχείρησης «SmileyBin», για την οποία είχε δείξει ενδιαφέρον ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης. Μαζί με τους συμμαθητές της είχε εμπνευστεί ανταποδοτικούς κάδους ανακύκλωσης που δίνουν κίνητρα στους πολίτες (λιγότερα δημοτικά τέλη, εκπτώσεις σε καταστήματα κ.λπ).