Εζησε 38 χρόνια ως φυγάς, πρώτα στη Γαλλία και κατόπιν στη Βραζιλία. Αλλά από την περασμένη Δευτέρα, ο Τσεζάρε Μπατίστι, το πρώην μέλος της ιταλικής ακροαριστερής οργάνωσης Ενοπλοι Προλετάριοι για τον Κομμουνισμό (PAC), που είχε καταδικαστεί ερήμην σε ισόβια από την ιταλική Δικαιοσύνη το 1993 για τη δολοφονία τεσσάρων ανθρώπων στα τέλη της δεκαετίας του 1970, βρίσκεται στις φυλακές υψίστης ασφαλείας του Οριστάνο, στη Σαρδηνία. Η σύλληψή του στη Βολιβία, η έκδοσή του από τη Βραζιλία, χαιρετίστηκε από όλο το ιταλικό πολιτικό φάσμα. Εγινε όμως αφορμή να ανοίξει ένα ακόμα μέτωπο στον πόλεμο που μαίνεται ανάμεσα στην Ιταλία του Ματέο Σαλβίνι και τη Γαλλία του Εμανουέλ Μακρόν από όταν ανέλαβε τα ηνία της Ρώμης η λαϊκιστική κυβέρνηση Αριστεράς – Δεξιάς, τον περασμένο Ιούνιο.

Σε live μετάδοση που έκανε στο Facebook από το αεροδρόμιο Τσαμπίνο της Ρώμης, εκεί όπου προσγειώθηκε το αεροπλάνο των ιταλικών μυστικών υπηρεσιών με τον Μπατίστι, ο ακροδεξιός υπουργός Εσωτερικών και ισχυρός ανήρ της Ιταλίας δήλωσε πως αρνείται να δεχθεί μαθήματα «ηθικότητας, καλωσορίσματος και αλληλεγγύης» από τη Γαλλία, όπου υπάρχουν «πολλοί, πάρα πολλοί τρομοκράτες ελεύθεροι». «Η γιορτή για τους εγκληματίες τελείωσε. Επί του παρόντος, περιμένουμε να μας επιστρέψει ο Εμανουέλ Μακρόν τους εγκληματίες που έχουν καταφύγει στη Γαλλία ώστε να γλιτώσουν από την ιταλική Δικαιοσύνη, η σύλληψη του Τσεζάρε Μπατίστι είναι μόνο η αρχή», επεσήμανε ο Σαλβίνι. Ενα 24ωρο αργότερα, επανήλθε μιλώντας στην ιταλική τηλεόραση: «Καλώ τις γαλλικές Αρχές, την κυβέρνηση και τον γάλλο πρόεδρο, να στείλουν πίσω στην Ιταλία και την ιταλική Δικαιοσύνη εκείνους που έχουν σκοτώσει αθώους, ώστε να μην πίνουν σαμπάνια κάτω από τον πύργο του Αϊφελ αλλά να κλειστούν στη φυλακή όπως πρέπει».

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του ιταλικού Κέντρου Ερευνών για την Ασφάλεια και την Τρομοκρατία (CRST), περίπου 30 πρώην ιταλοί τρομοκράτες κατέφυγαν στη Γαλλία στο τέλος της περιόδου των «μολυβένιων χρόνων». Αισθάνονταν προστατευμένοι από το επονομαζόμενο «δόγμα Μιτεράν»: η Γαλλία είχε διαβεβαιώσει, το 1985, πως θα έπαυε να εκδίδει στην Ιταλία πρώην μέλη ενόπλων ακροαριστερών οργανώσεων που είχαν απαρνηθεί τη βία, αρκεί να μην είχαν βάψει τα χέρια τους με αίμα. Ο ίδιος ο Τσεζάρε Μπατίστι, μάλιστα, ο οποίος είχε δραπετεύσει τον Οκτώβριο του 1981 από τις φυλακές του Φροσινόνε, στην Ιταλία, βρήκε στην άλλη πλευρά των Αλπεων κάτι περισσότερο από ένα σπίτι, εισπράττοντας επαίνους από τη λογοτεχνική ελίτ της Γαλλίας για τα αστυνομικά του μυθιστορήματα. Με τα χρόνια βέβαια το «δόγμα Μιτεράν» ράγισε, από το 2004 ο Μπατίστι είχε βρει καταφύγιο στη Βραζιλία. Η στροφή της τελευταίας προς τα δεξιά, αρχικά με τον Μισέλ Τεμέρ (Αύγουστος 2016 – Δεκέμβριος 2018) και κατόπιν με τον ακροδεξιό Ζαΐρ Μπολσονάρο, κατέστησε την έκδοσή του στην Ιταλία αναπόφευκτη. Πολλοί ακόμη ιταλοί ακροαριστεροί φυγάδες, όμως, λιγότερο γνωστοί αυτοί, εξακολουθούν να ζουν ελεύθεροι στη Γαλλία. Ενα ακόμα όπλο στη μάχη του Σαλβίνι εναντίον του (καθ’ ομολογία του) «μεγαλύτερου εχθρού του στην Ευρώπη» – του Εμανουέλ Μακρόν.

 

Μεταναστευτικό, η αρχή των εχθροπραξιών

Εθνολαϊκιστής, ξενόφοβος, ευρωσκεπτικιστής ο πρώτος, φανατικός φιλοευρωπαίος ο δεύτερος, ήταν απλώς θέμα χρόνου από όταν σχηματίστηκε στη Ρώμη η κυβέρνηση Λέγκας – Κινήματος Πέντε Αστέρων να ξεκινήσουν οι διαλπικές εχθροπραξίες. Την αφορμή την έδωσε η απόφαση του Σαλβίνι να κλείσει τα ιταλικά λιμάνια στα πλοία ΜΚΟ που διασώζουν μετανάστες στη Μεσόγειο, και δη η απόφαση που πήρε αρχές Ιουνίου του 2018 να μην προσφέρει ασφαλές λιμάνι στο «Aquarius», το πλοίο των SOS Méditerranée και των Γιατρών Χωρίς Σύνορα που είχε περισυλλέξει τότε ανοιχτά της Λιβύης 629 μετανάστες. Ο Μακρόν κατήγγειλε τη Ρώμη για «κυνισμό» και «ανευθυνότητα» – χωρίς ωστόσο να προσφέρει ο ίδιος ασφαλές λιμάνι στο «Aquarius», που κατέληξε έπειτα από πολυήμερη οδύσσεια στη Βαλένθια της Ισπανίας. Ο Σαλβίνι αντεπιτέθηκε κατηγορώντας τον για υποκρισία. Η Ρώμη, που καταγγέλλει από καιρό το Παρίσι για απώθηση «ανδρών, γυναικών και παιδιών» μεταναστών στο Βιντιμίλε, στα σύνορα των δύο κρατών απαίτησε επίσημη συγγνώμη. Ο γάλλος πρεσβευτής κλήθηκε στο ιταλικό υπουργείο Εξωτερικών ώστε να του επιδοθεί διάβημα διαμαρτυρίας, οι Ιταλοί απείλησαν να ακυρώσουν μια συνάντηση ανάμεσα στον Μακρόν και τον ιταλό πρωθυπουργό, Τζουζέπε Κόντε, στις 15 Ιουνίου στη Ρώμη.

Η συνάντηση τελικά έγινε, σε κλίμα ευγένειας. Λίγες ημέρες αργότερα, ωστόσο, στις 21 Ιουνίου, ο Μακρόν κατήγγειλε τη «λέπρα που διογκώνεται στην Ευρώπη, τον εθνικισμό που αναγεννάται, τα κλειστά σύνορα που προτείνουν κάποιοι». Ο γάλλος πρόεδρος, που εφαρμόζει σκληρή μεταναστευτική πολιτική («μια γραμμή ανθρωπισμού και πραγματισμού» σύμφωνα με τον ίδιο), καταφέρθηκε παράλληλα εναντίον εκείνων «που κουνούν το δάχτυλο», που «μου εξηγούν ότι πρέπει να υποδεχθούμε όλο τον κόσμο», χωρίς να βλέπουν «τα ρήγματα της γαλλικής κοινωνίας». Δεν κατονόμασε τον Σαλβίνι. Αλλά εκείνος δεν άφησε το γάντι πεσμένο: «Μπορεί να είμαστε λαϊκιστές λεπροί αλλά μαθήματα δέχομαι από εκείνους που ανοίγουν τα δικά τους λιμάνια. Δεχθείτε πρώτα χιλιάδες μετανάστες και μετά μιλάμε», δήλωσε, καλώντας τον «αλαζόνα γάλλο πρόεδρο» να σταματήσει τις προσβολές και να δείξει «με πράξεις τη γενναιοδωρία του», βάζοντας τέλος και στις απωθήσεις στο Βιντιμίλε.

Πριν ακόμα τελειώσει το καλοκαίρι του 2018, τα δύο στρατόπεδα που θα αντιπαρατεθούν στις επερχόμενες ευρωεκλογές είχαν γίνει ξεκάθαρα. Ματέο Σαλβίνι και Βίκτορ Ορμπαν συναντήθηκαν για πρώτη φορά στο Μιλάνο στις 28 Αυγούστου, βλέποντας ο ένας στα μάτια του άλλου την αδελφή ψυχή στην κοινή αποστολή τους «να αλλάξουν τη μοίρα της Ευρώπης». Ο ιταλός υπουργός Εσωτερικών και ο εθνολαϊκιστής πρωθυπουργός της Ουγγαρίας εξαπέλυσαν από κοινού δριμεία επίθεση στον Εμανουέλ Μακρόν, ως «επικεφαλής των πολιτικών δυνάμεων που στηρίζουν τη μετανάστευση». «Εάν θέλουν να με αντιμετωπίζουν ως τον βασικό τους αντίπαλο, τότε ναι, έχουν δίκιο», τους απάντησε ο γάλλος πρόεδρος. Τα κίτρινα γιλέκα δεν παρέπεμπαν ακόμα στη Γαλλία παρά μόνο στα φλούο γιλέκα που είναι υποχρεωμένοι οι οδηγοί να έχουν στο αυτοκίνητό τους για την περίπτωση ανάγκης.

 

Κίτρινα Γιλέκα, η εκδίκηση του Σαλβίνι

«Ο Μακρόν δεν είναι πια δικό μου πρόβλημα, είναι ένα πρόβλημα για τον γαλλικό λαό», δήλωνε χαιρέκακα στις αρχές Δεκεμβρίου, μεσούσης της κρίσης των Κίτρινων Γιλέκων στη Γαλλία, ο Ματέο Σαλβίνι. Εναν μήνα αργότερα, στις 7 Ιανουαρίου, με το κίνημα να αποκτά στη Γαλλία νέα πνοή, παρά τα μέτρα κατευνασμού και τη «μεγάλη εθνική διαβούλευση» που ανακοίνωσε ο Εμανουέλ Μακρόν, ο αρχηγός της Λέγκας επανήλθε δριμύτερος, στηρίζοντας και ενθαρρύνοντας ανοιχτά τα Κίτρινα Γιλέκα, «τους έντιμους πολίτες που διαμαρτύρονται εναντίον ενός προέδρου που κυβερνάει σε βάρος του λαού του». «Οσο πιο γρήγορα επιστρέψει σπίτι του, τόσο το καλύτερο», δήλωσε ο Σαλβίνι αναφερόμενος στον γάλλο πρόεδρο.

Λίγες ώρες νωρίτερα, ο έτερος αντιπρόεδρος της ιταλικής κυβέρνησης, ο «Πεντάστερος» Λουίτζι ντι Μάγιο, που λειτουργεί ως σύμμαχος και ανταγωνιστής του Σαλβίνι παράλληλα, είχε δημοσιοποιήσει ανοιχτή επιστολή προς τα Κίτρινα Γιλέκα με την οποία τους παρότρυνε «να προχωρήσουν ακάθεκτα», προτείνοντάς τους μάλιστα, προκειμένου να τους βοηθήσει, να θέσει στη διάθεσή τους την ιντερνετική, διαδραστική πλατφόρμα του M5S, την επονομαζόμενη «Ρουσό», ώστε να «οργανώνουν εκδηλώσεις ανά την επικράτεια» ή ακόμα να «επιλέξουν υποψήφιους» και να «καθορίσουν το προεκλογικό τους πρόγραμμα». «Οσο μπορεί να θυμηθεί παρατηρητής της Ευρώπης», σχολίασε ο βετεράνος γάλλος δημοσιογράφος Πιερ Ασκί, νυν πρόεδρος των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα, «δεν υπάρχει προηγούμενο: μέλη μιας κυβέρνησης της ΕΕ που ενθαρρύνουν μια εξέγερση σε άλλη χώρα της Ενωσης, είναι κάτι πρωτοφανές!». Οι σχέσεις ανάμεσα στη Γαλλία και την Ιταλία, επεσήμανε ο ίδιος, βρίσκονται στο χειρότερο επίπεδο των τελευταίων 50 και πλέον χρόνων. Τους ερχόμενους μήνες, αναμένονται ακόμα χειρότερα.

Οι φυγάδες που ζητάει η Ιταλία

Ιταλοί ακροαριστεροί φυγάδες που ζουν ελεύθεροι στη Γαλλία (μεταξύ άλλων…)

Τζόρτζο Πιετροστέφανι, 75 χρόνων

Ιδρυτής της οργάνωσης Lotta Continua, κρίθηκε ένοχος ως εντολοδόχος της δολοφονίας του αστυνομικού Λουίτζι Καλαμπρέζι το 1972.

Σέρτζο Τορνάγκι, 59 χρόνων

Μέλος των Ερυθρών Ταξιαρχιών με (πρώην) έδρα το Μιλάνο, καταζητούμενος για φόνο.

Σιμονέτα Τζορτζέρι, 63 χρόνων

Εχει καταδικαστεί σε ισόβια για συμμετοχή στην απαγωγή και τη δολοφονία του Αλντο Μόρο από τις Ερυθρές Ταξιαρχίες το 1978.

Ναρτσίζο Μανέντι, 62 χρόνων

Πυροβόλησε θανάσιμα έναν αστυνομικό μπροστά στον 12χρονο γιο του το 1979. Εχει σήμερα μια επιχείρηση παροχής υδραυλικών και ηλεκτρολογικών υπηρεσιών έξω από το Παρίσι.

Ενρίκο Βιλιμπούργκο, 63 χρόνων

Ακόμα ένα μέλος των Ερυθρών Ταξιαρχιών που καταζητείται για τον ρόλο του στη δολοφονία του Αλντο Μόρο, καθώς και για άλλους φόνους. Εχει έδρα του τη Γαλλία από το 1982.

Μαρίνα Πετρέλα, 64 χρόνων

Μια πρώην γραμματέας σε σχολείο της Ρώμης που εντάχθηκε στις Ερυθρές Ταξιαρχίες με το κωδικό όνομα Βιρτζίνια. Διέφυγε στη Γαλλία έχοντας πρώτα διαπράξει φόνο αστυνομικού, ένοπλη ληστεία και απαγωγή δικαστικού. Συμμετείχε και αυτή στην απαγωγή του Μόρο.