Την έχουν χαρακτηρίσει «Αμλετ των γυναικείων ρόλων» και όχι άδικα. Είναι ένα από τα πιο χαρακτηριστικά και πολυπαιγμένα έργα του Ιψεν. Διαφορετικές εκδοχές της έχουν παρουσιαστεί στο θέατρο, στον κινηματογράφο και στην τηλεόραση, ενώ έχει διασκευαστεί και για μπαλέτο. Τώρα, η «Εντα Γκάμπλερ» γίνεται για πρώτη φορά όπερα δωματίου και παρουσιάζεται από τις 25 Ιανουαρίου στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Η ομάδα The Medium Project εντάσσει το ιψενικό έργο στο λυρικό ρεπερτόριο σε σκηνοθεσία Ράιας Τσακηρίδη και μουσική διεύθυνση Ανδρέα Τσελίκα.

Από το 1891, οπότε πρωτοπαρουσιάστηκε, το έργο έχει αποσπάσει τον θαυμασμό και τον αποτροπιασμό, την εκτίμηση και την αποδοκιμασία, χωρίς ποτέ να αφήσει περιθώρια για εύκολες απαντήσεις. Αυτόν τον δρόμο, κατά κάποιον τρόπο, ακολουθεί και η οπερατική διασκευή του συνθέτη και πιανίστα Γιώργου Δούση που δίνει με ρεαλιστικό τρόπο την πλοκή κι εξέλιξη του έργου. «Νομίζω ότι η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζω στην παράσταση είναι να φέρω στη ζωή την Εντα, επικεντρωμένη στον περίπλοκο χαρακτήρα της, χωρίς να σκέφτομαι τις δύσκολες πτυχές στη μουσική ή τη φωνητική τοποθέτησή μου» αναφέρει η γερμανίδα σοπράνο Γιούλια Ρουτιλιάνο που θα ενσαρκώσει την Εντα σε διπλή διανομή με την Ιρένα Αθανασίου.

Κατά καιρούς, οι κριτικοί έχουν χαρακτηρίσει την ηρωίδα της «εξάμβλωμα της φαντασίας», «τέρας», «παρανοϊκή», «ατομίστρια» και «άτεγκτη». Και όντως, τα μοιραία της χαρακτηριστικά την προδίδουν. Παρ’ όλα αυτά, η Ρουτιλιάνο δεν στέκεται μόνο στο σκοτεινό της προφίλ. «Είναι πραγματικά ένα θηρίο, αλλά νομίζω ότι στην πραγματικότητα είναι ένα λυπημένο και άδειο πρόσωπο και τις περισσότερες φορές πολύ μοναχικό. Σίγουρα η οικογένειά της και το πώς μεγάλωσε είναι ένας από τους λόγους που απέκτησε αυτή την προσωπικότητα. Παίζει παιχνίδια, αυτό είναι αλήθεια, αλλά στην πραγματικότητα όλοι είναι υπεύθυνοι για τη ζωή τους» τονίζει η αναγνωρισμένη λυρική πρωταγωνίστρια.

Ο ΡΟΛΟΣ. Η ίδια ακολούθησε μια δική της, προσωπική προσέγγιση στον αντιφατικό ρόλο. «Αρχικά διάβασα το κείμενο του θεατρικού και επικεντρώθηκα σε κάθε λεπτομέρεια που γράφει για τον χαρακτήρα του. Τι λέει ή πώς μιλούν οι άλλοι γι’ αυτήν. Με όλες τις πληροφορίες που συγκέντρωσα προσπαθώ να σκιαγραφήσω τον χαρακτήρα της. Τότε προσπάθησα να με ντύσω με τον χαρακτήρα της σαν να φορούσα ένα άλλο φόρεμα. Κατά τη διάρκεια των σκηνών προσπαθώ να αισθάνομαι τι θα έκανε σε αυτή την κατάσταση, πώς θα σκεφτόταν και πώς θα αντιδρούσε. Η δυσκολία εδώ είναι να δω τα πράγματα μέσα από τα δικά της μάτια, όχι τα δικά μου» επισημαίνει η σοπράνο.

Ακόμα κι έτσι, πάντως, η Ρουτιλιάνο δεν θα μπορούσε να μείνει ασυγκίνητη από άλλες μεγάλες ερμηνεύτριες που άφησαν το αποτύπωμά τους στον συγκεκριμένο ρόλο. «Η ταινία “Εντα Γκάμπλερ” με την Ινγκριντ Μπέργκμαν του 1963 μου έδωσε έμπνευση, καθώς και η ταινία “Hedda” (βασισμένη στο έργο του Ιψεν) του 2016 με τη Σούζαν Βολφ στον κύριο ρόλο. Και οι δύο πολύ διαφορετικές ταινίες με πολύ διαφορετική αφήγηση. Δυστυχώς, δεν είχα την ευκαιρία να δω θέατρο. Αλλά ούτως ή άλλως δεν θέλω να μιμηθώ κάποιον, γι’ αυτό προτιμώ να μη βλέπω πάρα πολύ» καταλήγει η λυρική τραγουδίστρια.

INFO

«Εντα Γκάμπλερ», στις 25, 26, 27/1 και 1, 2, 3/2 στην Εναλλακτική Σκηνή Εθνικής Λυρικής Σκηνής (Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος, Λεωφόρος Συγγρού 364, Καλλιθέα, τηλ. 213-0885.700, είσοδος 10-20 ευρώ)