Την τελευταία φορά η «αφήγηση» για τις οσκαρικές πιθανότητες ενός Ελληνα είχε σταματήσει στον Κώστα Γαβρά, ο οποίος με το «Ζ» του 1970 κέρδισε τελικά τα αγαλματίδια για ξενόγλωσσο φιλμ και μοντάζ (Φρανσουάζ Μπονό), ενώ είχε αποσπάσει υποψηφιότητες για καλύτερη ταινία, σκηνοθεσία και διασκευασμένο σενάριο (ο Γαβράς με τον Χόρχε Σεμπρούν). Το 1982 επανήλθε με το Όσκαρ διασκευασμένου σεναρίου για τον «Αγνοούμενο» (και άλλες τρεις υποψηφιότητες). Είχε προηγηθεί η επιτυχία του Μιχάλη Κακογιάννη, η οποία ξεκίνησε το 1962 με την υποψηφιότητα για Οσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας για την «Ηλέκτρα», για να καταλήξει το 1964 στα τρία Οσκαρ του «Αλέξη Ζορμπά» (β’ γυναικείου ρόλου στη Λίλα Κέντροβα, καλλιτεχνικής διεύθυνσης στον Βασίλη Φωτόπουλο, φωτογραφίας στον Γουόλτερ Λάσαλι). Η ίδια ταινία είχε συνολικά επτά υποψηφιότητες – οι άλλες για Οσκαρ καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας, διασκευασμένου σεναρίου και α’ ανδρικού ρόλου στον Aντονι Κουίν. Ο μεγάλος σκηνοθέτης επανήλθε το 1976 με την «Ιφιγένεια» και την υποψηφιότητα καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας.

Από χθες ο Γιώργος Λάνθιμος πέρασε στην ίδια «λεωφόρο» με τις δέκα υποψηφιότητες που απέσπασε η ταινία «Η ευνοούμενη» (στους κινηματογράφους από τις 7 Φεβρουαρίου), την οποία σκηνοθετεί ως συμπαραγωγή των εταιρειών Element Pictures, Scarlet Films, Film4 και Waypoint Entertainment. Η στιγμή αυτή είναι η σημαντικότερη για τον έλληνα σκηνοθέτη, ο οποίος το 2011 είχε κερδίσει μία υποψηφιότητα για ξενόγλωσση ταινία με τον «Κυνόδοντα» και το 2015 μία για πρωτότυπο σενάριο στον «Αστακό» (με τον Ευθύμη Φιλίππου).

Ισοβάθμησε έτσι με το «Ρόμα» του Αλφόνσο Κουαρόν – μια παραγωγή του Netflix, που έχει κερδίσει επίσης τις εντυπώσεις στην προοσκαρική κούρσα. Ο ίδιος ο Γιώργος Λάνθιμος μάλιστα διεκδικεί δύο βραβεία, ως σκηνοθέτης αλλά και ως παραγωγός της ταινίας, διότι «Η ευνοούμενη» βρίσκεται και ανάμεσα στις οκτώ που προτάθηκαν για το Οσκαρ καλύτερης ταινίας. Υποψηφιότητες για την «Ευνοούμενη» απέσπασαν και τρεις ηθοποιοί της: η Ολίβια Κόλμαν στον α’ γυναικείο ρόλο που θεωρητικά είναι το φαβορί, αν και υπάρχει ο παράγοντας Γκλεν Κλόουζ της ταινίας «The wife» και οι Ρέιτσελ Βάις, Εμα Στόουν που διεκδικούν το β’ γυναικείου ρόλου. «Η ευνοούμενη» είναι επίσης υποψήφια στην κατηγορία του μοντάζ, όπου βρίσκουμε άλλον έναν Ελληνα, τον Γιώργο Μαυροψαρίδη, της φωτογραφίας (Ρόμπι Ράιαν), του πρωτότυπου σεναρίου – γραμμένου κατευθείαν για την οθόνη (Ντέμπορα Ντέιβις, Τόνι ΜακΝαμάρα) -, της σκηνογραφίας (Φιόνα Κρόμπι, Αλις Φέντον) και των κοστουμιών (Σάντι Πάουελ).

Για το «Ρόμα» ο ίδιος ο Αλφόνσο Κουαρόν είναι υποψήφιος σε πέντε κατηγορίες. Μετρά δύο υποψηφιότητες ως παραγωγός της ταινίας, αφού το «Ρόμα» διεκδικεί τόσο το Οσκαρ καλύτερης ταινίας όσο και το Οσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας, μία ως σκηνοθέτης, μία ως σεναριογράφος και μία ως διευθυντής φωτογραφίας! Η έκπληξη εδώ είναι ότι το «Ρόμα» απέσπασε υποψηφιότητες και σε κατηγορίες που δεν το περίμενες, όπως του α’ γυναικείου ρόλου (Γιαλίτζα Απαρίσιο) και του β’ γυναικείου ρόλου (Μαρίνα ντε Ταβίρα).

Η LADY GAGA. Mε oκτώ υποψηφιότητες έκαστη ακολουθούν δύο ταινίες: το «Ενα αστέρι γεννιέται», η τελευταία εκδοχή ενός παλιού αμερικανικού μύθου της σόουμπιζνες που σκηνοθέτησε ο Μπράντλεϊ Κούπερ με πρωταγωνιστή τον ίδιο και τη Lady Gaga (και οι δύο είναι υποψήφιοι), και το «Vice» του Ανταμ ΜακΚέι, το βιογραφικό δράμα για τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Ντικ Τσένεϊ, για τον ρόλο του οποίου ο Κρίστιαν Μπέιλ είναι το φαβορί για το Οσκαρ α’ ανδρικού ρόλου.

Η δυναμική της εταιρείας Marvel φάνηκε στις φετινές υποψηφιότητες με τις επτά που συγκέντρωσε η ταινία «Black Panther», ανάμεσα στις οποίες και για το Οσκαρ καλύτερης ταινίας, κάτι που δεν έχει ξαναγίνει στο παρελθόν. Την ίδια ώρα, η «Παρείσφρηση», ένα αντιρατσιστικό δράμα του Σπάικ Λι βασισμένο σε αληθινή ιστορία, είναι υποψήφια σε έξι κατηγορίες. Ανάμεσα στις οποίες, της καλύτερης ταινίας, της καλύτερης σκηνοθεσίας και του β’ ανδρικού ρόλου (Ανταμ Ντράιβερ).

Πολύ χαρμόσυνο το γεγονός ότι μια πολωνική ταινία, ο «Ψυχρός πόλεμος», ίσως η καλύτερη της περσινής χρονιάς, διεκδικεί τρία Οσκαρ: για μη αγγλόφωνη ταινία, σκηνοθεσία και φωτογραφία. Κάπως αδύναμη ωστόσο δείχνει να είναι η παρουσία του «Πράσινου βιβλίου» στα φετινά Οσκαρ. Η ευχάριστη ταινία του Πίτερ Φαρέλι είναι υποψήφια για πέντε Οσκαρ, αλλά όχι της καλύτερης σκηνοθεσίας.

Εκτός από το «Ρόμα», μία ακόμα παραγωγή του Netflix, το σπονδυλωτό γουέστερν των αδελφών Κόεν «The ballad of Buster Scrubbs», έχει παρουσία στα Οσκαρ με τρεις υποψηφιότητες, όσες μετρούν και οι ταινίες «Θα μπορούσες ποτέ να με συγχωρέσεις;» της Μάριελ Χέλερ και «Αν η οδός Μπιλ μπορούσε να μιλήσει» του Μπάρι Τζένκινς που τοποθετείται στο Χάρλεμ της δεκαετίας του ’70, ακολουθεί το χρονικό του έρωτα του Φόνι και της Tις, τη στιγμή που εκείνος θα καταλήξει στη φυλακή, κατηγορούμενος για ένα έγκλημα που ποτέ του δεν διέπραξε.

Στις μικρές, ευχάριστες εκπλήξεις ξεχωρίζω την υποψηφιότητα του Πολ Σρέιντερ για το σενάριο της εξαιρετικής ταινίας «Ακρότητες» (που θα μπορούσε να βρίσκεται στην οκτάδα για το καλύτερης ταινίας) αλλά και τις δύο υποψηφιότητες που κέρδισε η ταινία του Γουές Αντερσον «Το νησί των σκύλων»: εκτός από το Οσκαρ κινουμένων σχεδίων διεκδικεί και εκείνο της μουσικής του Αλεξάντρ Ντεσπλά.