Ακόμη και η προεδρεύουσα έκανε μια εξαίρεση. Συνηθισμένη να διακόπτει και να ειρωνεύεται όποιον βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας παίρνει τον λόγο, η Τασία Χριστοδουλοπούλου ακολούθησε την ίδια τακτική χθες το πρωί όταν ο Νίκος Δένδιας επέμενε να ζητά καταμέτρηση για κάποιο θέμα. «Εχετε πολλή πλάκα. Συνεχίστε, ανεβείτε, δώστε πόνο», είπε στους βουλευτές που διαμαρτύρονταν. Οταν όμως λίγο αργότερα ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΝΔ πήρε ξανά τον λόγο για να εξηγήσει γιατί αρνείται να σχολιάσει την πρόταση αντισυνταγματικότητας που είχε καταθέσει η Χρυσή Αυγή, δεν τον διέκοψε. Κι όταν όλες οι πτέρυγες της Βουλής τον χειροκρότησαν και οι χρυσαυγίτες άρχισαν τα γνωστά για τους «προδότες», τους προειδοποίησε ότι θα τους αποβάλει από την αίθουσα.

Ηταν μια σπάνια στιγμή συναίνεσης του δημοκρατικού τόξου απέναντι σ’ εκείνους που έχουν το θράσος να χρησιμοποιούν τους θεσμούς της δημοκρατίας με σκοπό να τους υπονομεύσουν. Δύο είναι λοιπόν τα ερωτήματα που δημιουργούνται. Γιατί είναι τόσο δύσκολο να έρχονται σε επιμέρους συμφωνίες τα δημοκρατικά κόμματα, ακόμη κι αν οι ιδεολογίες τους είναι πολύ διαφορετικές; Και ποιος ωφελείται από τη συναίνεση; Το μέρος που παίρνει την πρωτοβουλία, το μέρος που ανταποκρίνεται ή εκείνοι που μένουν απ’ έξω;

Ας ξεκινήσουμε από το δεύτερο. Είναι πιθανό η Χρυσή Αυγή να βγαίνει πρόσκαιρα κερδισμένη από τέτοιες επιχειρήσεις απομόνωσής της. Να παρουσιάζεται δηλαδή σε κάποιους αφελείς ως θύμα των μεθοδεύσεων των «προδοτών». Αλλά αυτό δεν μπορεί και δεν πρέπει να κλονίζει τη στάση της δημοκρατίας απέναντι σε μια «εγκληματική οργάνωση με δομή και στόχους», όπως είχε χαρακτηρίσει αυτό το ναζιστικό μόρφωμα ο Νίκος Αλιβιζάτος τον Μάιο του 2017 στη διάρκεια της δίκης για τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα. Μιας δίκης που έχει διαρκέσει υπερβολικά μεγάλο διάστημα και πρέπει επιτέλους να μπει στο στάδιο της ολοκλήρωσής της.

Ετσι αντιμετωπίζονται οι εξτρεμιστές: με ενότητα, αποφασιστικότητα και αίσθημα ευθύνης, όχι με συναλλαγές τύπου Μπαλτάκου ούτε με λογικές του είδους «ο εχθρός του εχθρού μου είναι φίλος μου». Με το ίδιο πνεύμα όμως θα μπορούσε να αντιμετωπίζονται και καταστάσεις όπου διακυβεύονται γενικότερα τα συμφέροντα της χώρας. Το Μακεδονικό είναι ασφαλώς το παράδειγμα των ημερών. Η τρομακτική πόλωση γύρω από τη Συμφωνία των Πρεσπών είναι προϊόν της αδυναμίας του πολιτικού συστήματος να λειτουργήσει συναινετικά, καθώς υπάρχει η αίσθηση ότι όποιος επιδιώκει τη συναίνεση δείχνει αδυναμία. Και για να κλείσει ο κύκλος, ποιον ευνοεί αυτό το φαινόμενο; Τη Χρυσή Αυγή, φυσικά.

Τίποτα δεν δείχνει ότι η κουλτούρα αυτή θα αλλάξει. Τα χθεσινά χειροκροτήματα των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ στον Δένδια ήταν μια ευχάριστη παρένθεση. Οσο πλησιάζουμε προς τις εκλογές, τόσο θα προκρίνεται η σύγκρουση ως εργαλείο προσέλκυσης ψηφοφόρων. Οι μισοί Ελληνες θα εξακολουθήσουν να θεωρούν ότι η Συμφωνία των Πρεσπών είναι προδοτική. Και η Χρυσή Αυγή θα παραμένει τρίτο κόμμα.