Η τελευταία επίσκεψη της γερμανίδας καγκελαρίου Μέρκελ στην Αθήνα, πέραν όλων των άλλων, έφερε κινητικότητα σε ένα ζήτημα που εκκρεμεί τα τελευταία χρόνια. Το Ελληνο-Γερμανικό Ιδρυμα Νεολαίας, το οποίο, όπως είπε ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, θα προχωρήσει εντός του 2019. Η γερμανική πρόταση υπάρχει από το 2013, αλλά σκόνταφτε μέχρι τώρα σε επιφυλάξεις της Αθήνας. Είναι η καλύτερη επένδυση για το μέλλον των ελληνογερμανικών σχέσεων, όπως δείχνει το επιτυχημένο πρόγραμμα «Ελλάδα τότε και τώρα» για την ανταλλαγή μαθητών μεταξύ σχολείων της Βαυαρίας και Ελλάδας, το οποίο, με το κατάλληλο ελληνικό ενδιαφέρον, θα κατέληγε και στη διδασκαλία νεοελληνικών σε γερμανικά γυμνάσια.
Ο Ρολφ Κουσλ, σύμβουλος του υπουργείου Παιδείας της Βαυαρίας, έχει στην ευθύνη του τα 54 ουμανιστικά γυμνάσια της Βαυαρίας, στα οποία διδάσκονται τα αρχαία ελληνικά σε 3.600 μαθητές. «Μέσα από τα κείμενα των κλασικών γνωρίζουν την προσφορά της Ελλάδας ως κοιτίδας της ευρωπαϊκής κουλτούρας» λέει ο Κουσλ στα «ΝΕΑ». Αλλά δεν μένει εκεί, τον ενδιαφέρει και το σήμερα. Ετσι ξεκίνησε το 2013 το πρόγραμμα «Ελλάδα τότε και τώρα» με τη συνεργασία του υπουργείου Παιδείας της Βαυαρίας και του ελληνικού πολιτιστικού ιδρύματος Παλλάδιον του Μονάχου. «Σχεδιάσαμε το πρόγραμμα πρωτίστως με στόχο να βελτιώσουμε τις επιβαρημένες από την κρίση σχέσεις των δύο χωρών, να αξιοποιήσουμε τις γέφυρες μεταξύ τους» λέει ο Κουσλ.
Η προσπάθεια δικαιώθηκε. Σε επιστολή στον τότε υπουργό Παιδείας της Βαυαρίας Λούντβιχ Σπένλε, οι γονείς του 14χρονου μαθητή Σίμον από το ουμανιστικό Γυμνάσιο Αγίου Στεφάνου του Αουγκσμπουργκ ήταν ενθουσιασμένοι για την ανταλλαγή με το Πρότυπο Πειραματικό Γυμνάσιο Ζωσιμαίας Σχολής Ιωαννίνων. Συγκινητικές ήταν οι αφηγήσεις του για την εγκάρδια υποδοχή, την επίσκεψη στο μνημείο θυμάτων του ναζισμού στο χωριό Λιγκιάδες κοντά στα Ιωάννινα, την κατάθεση στεφάνου στη μνήμη τους, την απαγγελία στις δύο γλώσσες ποιημάτων του Γιάννη Ρίτσου και του Μπέρτολτ Μπρεχτ. «Φάνηκε πόσο μεγάλη σημασία έχει η αλληλοκατανόηση με τους ευρωπαίους γείτονές μας» σημείωναν οι γονείς του Σίμον.
Τόσο οι βαυαροί όσο και οι έλληνες μαθητές και εκπαιδευτικοί αγκάλιασαν το πρόγραμμα λέει στα «ΝΕΑ» η Βασιλεία Τριάρχη, πρόεδρος του ιδρύματος Παλλάδιον. Οι γονείς, ιδιαίτερα οι Ελληνες, έδειξαν στην αρχή κάποιες επιφυλάξεις, είχαν δισταγμούς. «Μετά τις πρώτες ανταλλαγές όμως σήμερα στηρίζουν ανεπιφύλακτα το πρόγραμμα και κάνουν ό,τι μπορούν για τη συνέχισή του».
Οι μαθητές μιλούν για μοναδικές εμπειρίες. «Στο σπίτι όπου έμεινα κατενθουσιάστηκα από τη φιλοξενία και την απερίγραπτη ευγένειά τους, αφού δεν έπαψαν να με περιποιούνται σαν να ήμουν δικό τους παιδί!» έγραψε στο σημείωμά της η Εμμανουέλα από το Λύκειο Πανοράματος Θεσσαλονίκης μετά την ανταλλαγή με το Γυμνάσιο Αλμπρεχτ – Αλτντόρφερ του Ρέγκενσμπουργκ. Από τις σημαντικότερες δραστηριότητες του προγράμματος είναι οι αδελφοποιήσεις σχολείων. Σε κάθε περίπτωση, διαβεβαιώνει, το πρόγραμμα «Ελλάδα τότε και τώρα» θα συνεχιστεί. «Τουλάχιστον για τα επόμενα δύο χρόνια μπορούμε να υποστηρίξουμε τις ανταλλαγές με τη χρηματοδότηση του βαυαρικού υπουργείου Παιδείας» λέει ο Κουσλ.
Στα ουμανιστικά Γυμνάσια της Βαυαρίας τα αρχαία ελληνικά διδάσκονται από βαυαρούς εκπαιδευτικούς – «οι περισσότεροι μιλούν και τη νεοελληνική γλώσσα» επισημαίνει η Βασιλεία Τριάρχη. «Θα ήταν καλό να υπάρξει συνεργασία με το ελληνικό υπουργείο Παιδείας όχι μόνο για την καλύτερη διεξαγωγή των ανταλλαγών επισκέψεων μαθητών, χωρίς γραφειοκρατικά προβλήματα. Αλλά και με την προοπτική της εισαγωγής της διδασκαλίας της νεοελληνικής γλώσσας σε ουμανιστικά Γυμνάσια της Βαυαρίας». Σχετική κρούση έγινε. Αλλά από ελληνικής πλευράς, μέχρι στιγμής, έμεινε αναπάντητη.