Βρισκόμαστε στο 2004. Η Ελλάδα, η Κύπρος και η υπόλοιπη Ευρώπη κρατούν την ανάσα τους: τι θέση θα κρατήσει ο έλληνας πρωθυπουργός για το σχέδιο Ανάν; Πώς θα αντιδράσει στα δάκρυα που κόντεψαν να πνίξουν την ιστορική δήλωση του Τάσσου Παπαδόπουλου «Παρέλαβα κράτος, δεν θα παραδώσω κοινότητα;» Προς ποια κατεύθυνση θα ορθώσει το ανάστημά του;
Αλλά ο Κώστας Καραμανλής δεν θα πάρει σαφή θέση. Από σεβασμό (προς τους Ελληνοκύπριους) και από σοφία (έμφυτη). Σύμφωνα με ορισμένες φήμες, είχε τηλεφωνήσει στον Μίκη Θεοδωράκη και είχε ζητήσει τη γνώμη του, ο μεγάλος μουσικοσυνθέτης ήταν στην αρχή θετικός, αλλά μετά διάβασε ένα βιβλίο, άλλαξε γνώμη και επηρέασε με τη σειρά του τον Καραμανλή. Ετσι, ο τελευταίος αποφάσισε να τηρήσει δημοσίως ουδετερότητα. Στα παρασκήνια, βέβαια, υπονόμευε το σχέδιο μαζί με τον κύπριο πρόεδρο.
Σήμερα δεν είναι πια παρά ένας πρώην. Και πάλι όμως η χώρα κράτησε για εβδομάδες ολόκληρες την ανάσα της, περιμένοντας την παρέμβασή του για τη Συμφωνία των Πρεσπών. Θα παρέμενε άραγε στη γενναιόδωρη δήλωση των 39 λέξεων που είχε κάνει τον περασμένο Ιούνιο, όπου αναγνώριζε ότι η ομιλία της Ντόρας Μπακογιάννη είχε αποτυπώσει με ακρίβεια την πολιτική της τότε κυβέρνησης; Ή θα πρόσθετε και μια προσωπική πινελιά;
Ο πρώην πρωθυπουργός δεν απογοήτευσε το φαν κλαμπ του. Μπορεί να μη βροντοφώναξε ότι «η Μακεδονία είναι μία και είναι ελληνική» (όπως έκανε επανειλημμένα χθες στην ομιλία του ο Αντώνης Σαμαράς), μπορεί να μη φώναξε καν (η δήλωσή του ήταν γραπτή), καθεμιά από τις 134 λέξεις του όμως είναι βαρύνουσα. Χώρια που ικανοποιεί και πάλι τον Μίκη Θεοδωράκη.
Δύο είναι τα βασικά του επιχειρήματα. Πρώτον, ότι οι άλλοι βιάζονται, όχι εμείς. Σωστά. Τι χειρότερο μπορεί να γίνει από το να αποκαλούν όλοι οι άλλοι τη γειτονική χώρα Μακεδονία; Και γιατί στο κάτω κάτω είναι τόσο κακό να απλώνουν τα δίχτυα τους στη γειτονιά μας η Ρωσία του Πούτιν, η Τουρκία του Ερντογάν και η Κίνα του Σι; Μια χαρά καθεστώτα είναι. Αυτή η εμμονή με την Ευρώπη καταντάει κάπου ενοχλητική. Μην το ξεχνάμε, ακόμη και το χύμα τσίπουρο θέλει να απαγορεύσει.
Το δεύτερο επιχείρημα είναι ότι η κυβέρνηση όφειλε «να αφουγκραστεί τις εύλογες ανησυχίες της μεγάλης πλειοψηφίας των πολιτών». Αυτό ακούγεται επίσης πολύ δημοκρατικό. Ετσι είχε άλλωστε υπαναχωρήσει και ο Κώστας Σημίτης από τη μεταρρύθμιση του Ασφαλιστικού εκείνο το μακρινό 2001: άκουσε τη «φωνή λαού» (και συνδικαλιστών) και απομάκρυνε εκείνον τον ανάλγητο Γιαννίτση. Ο Κώστας Καραμανλής δεν διευκρινίζει αν συμφωνεί με το αίτημα των διαδηλωτών για διεξαγωγή δημοψηφίσματος, είναι όμως προφανές ότι αυτό εννοεί. Τι να έλεγε δηλαδή ο Τσίπρας στον Ζάεφ, ότι δεν τον αφήνουν να προχωρήσει οι δημοσκοπήσεις;
Αργησε πάντως ο πρώην. Λίγες μέρες νωρίτερα να είχε κάνει τη δήλωση, όλο και κάποιον «πρόθυμο» θα είχε προλάβει.