Την τελευταία τετραετία, στα χρόνια του ΣΥΡΙΖΑ, με τον ένα φόρο να μπαίνει μετά τον άλλο, τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις λύγισαν από το βάρος της υπερφορολόγησης. Αδυνατώντας να εξοφλήσουν τις οφειλές τους αναγκάστηκαν να αφήσουν ανοιχτούς λογαριασμούς στην Εφορία. Κάθε μήνα φόροι εκατομμυρίων ευρώ μένουν απλήρωτοι. Μέσα σε τέσσερα χρόνια τα ληξιπρόθεσμα χρέη φούσκωσαν κατά 30 δισ. ευρώ και πλέον έχουν εκτοξευτεί πάνω από τα 104 δισ. ευρώ καταρρίπτοντας κάθε μήνα το ένα ρεκόρ μετά το άλλο. Οι φορολογούμενοι που βίωσαν τον εφιάλτη των κατασχέσεων αγγίζουν πλέον το 1,17 εκατομμύρια όταν το 2015 ανέρχονταν σε 695.074 άτομα. Με τα κατασχετήρια να εκδίδονται με ρυθμό πολυβόλου, οι τραπεζικοί λογαριασμοί αδειάζουν σε χρόνο-εξπρές χωρίς να το γνωρίζουν οι οφειλέτες ή και οι συνδικαιούχοι κοινών λογαριασμών οι οποίοι το διαπιστώνουν έκπληκτοι μπροστά στο ΑΤΜ της τράπεζας.
Ενα τσουνάμι 6.000.000 κατασχέσεων σε τραπεζικούς λογαριασμούς έχει χτυπήσει από το 2015 μέχρι σήμερα τους φορολογουμένους, ενώ εκατοντάδες χιλιάδες λογαριασμοί έχουν κλειδώσει προκαλώντας οικονομική ασφυξία σε επαγγελματίες και νοικοκυριά.
Μπροστά στο σκηνικό αυτό, η κυβέρνηση οδεύοντας προς τις κάλπες παίζει το χαρτί των ρυθμίσεων με τις 120 δόσεις και παράλληλα σχεδιάζει να ενεργοποιήσει μέτρα διευκόλυνσης των συνεπών οφειλετών.
Στο πλαίσιο αυτό, δρομολογεί τη σταδιακή αποδέσμευση των μπλοκαρισμένων λογαριασμών οφειλετών και παράλληλα εξετάζει να θεσπίσει έναν ειδικό ακατάσχετο επιχειρηματικό λογαριασμό, ο οποίος θα συνδέεται με τον τζίρο που διενεργούν οι επαγγελματίες με τη χρήση POS.
ΠΟΤΕ ΘΑ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΘΕΙ. Το σχέδιο που επεξεργάζονται τα υπουργεία Οικονομικών και Οικονομίας και Ανάπτυξης σε συνεργασία με την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων και την Ελληνική Ενωση Τραπεζών βρίσκεται στην τελική ευθεία, με τις πληροφορίες να αναφέρουν ότι θα ενεργοποιηθεί στα τέλη Φεβρουαρίου. Οι νομοθετικές διατάξεις που αναμένεται να κατατεθούν στη Βουλή τον επόμενο μήνα θα προβλέπουν:
1Ενα σύστημα κλιμακωτού ακατάσχετου λογαριασμού για τους οφειλέτες της Εφορίας με δεσμευμένους τραπεζικούς λογαριασμούς. Με το σύστημα αυτό, οι οφειλέτες του Δημοσίου θα μπορέσουν σταδιακά να ανακτήσουν τον έλεγχο των λογαριασμών τους, οι οποίοι λόγω χρεών που έχουν προς το Δημόσιο είναι δεσμευμένοι ακόμα και για μελλοντικά υπόλοιπα. Με τη ρύθμιση που σχεδιάζεται, οι μπλοκαρισμένοι λογαριασμοί θα ξεκλειδώνουν σταδιακά.
Απαραίτητη προϋπόθεση θα είναι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές να ρυθμιστούν και η ρύθμιση να τηρείται. Δηλαδή ο οφειλέτης θα πρέπει να είναι συνεπής στη ρύθμιση και να πληρώνει τις δόσεις κάθε μήνα. Το μέτρο αυτό εκτιμάται ότι θα δώσει ανάσα ρευστότητας σε επαγγελματίες και νοικοκυριά που αδυνατούν να επιβιώσουν επειδή έχουν μπλοκαριστεί όλοι οι τραπεζικοί τους λογαριασμοί. Οσο τηρείται η ρύθμιση εξόφλησης των οφειλών ο λογαριασμός θα αποδεσμεύεται σταδιακά. Για κάθε ποσό οφειλής που θα εξοφλεί ο φορολογούμενος βάσει της ρύθμισης θα αποδεσμεύεται από τον λογαριασμό του πολλαπλάσιο ποσό. Σύμφωνα με το σχέδιο, το ποσό του λογαριασμού που θα αποδεσμεύεται θα είναι τρεις με τέσσερις φορές υψηλότερο της μηνιαίας δόσης της ρύθμισης που πληρώνει προς την Εφορία ο οφειλέτης. Για παράδειγμα, αν η μηνιαία δόση ανέρχεται σε 300 ευρώ, το ποσό που θα μπορεί να κινηθεί στον μπλοκαρισμένο τραπεζικό λογαριασμό θα είναι 900 ή 1.200 ευρώ. Ας υποθέσουμε ότι φορολογούμενος έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο ύψους 10.000 ευρώ. Η Εφορία βάζει χέρι στον τραπεζικό του λογαριασμό, ο οποίος τη στιγμή της κατάσχεσης είχε 2.000 ευρώ. Επειδή ο λογαριασμός είχε δηλωθεί ως ακατάσχετος, η Εφορία τράβηξε το ποσό των 750 ευρώ, αφού τα 1.250 ευρώ είναι ακατάσχετα. Ο λογαριασμός έχει πλέον κλειδώσει και ο φορολογούμενος δεν μπορεί να τον κινήσει, ενώ οποιοδήποτε ποσό μπαίνει στον λογαριασμό αμέσως κατάσχεται. Με τη ρύθμιση που προωθείται εάν ο φορολογούμενος υπαχθεί σε ρύθμιση τμηματική εξόφλησης των οφειλών του και ξεκινήσει να πληρώνει τις μηνιαίες δόσεις θα ανακτήσει σταδιακά τον έλεγχο του λογαριασμού του. Με την πληρωμή της πρώτης δόσης και με την καταβολή 850 ευρώ που προβλέπεται στο παράδειγμα θα έχει τη δυνατότητα να κινήσει ποσό ύψους 2.550 ή 3.400 ευρώ. Κάθε επόμενο μήνα, όσο η ρύθμιση της οφειλής τηρείται, το ποσοστό απελευθέρωσης του λογαριασμού θα διευρύνεται.
2Εναν ειδικό ακατάσχετο επιχειρηματικό λογαριασμό. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο λογαριασμός αυτός θα συνδέεται με τις συναλλαγές που πραγματοποιούν οι επαγγελματίες και οι επιχειρήσεις με τη χρήση POS. Το ύψος του ποσού που θα είναι ακατάσχετο θα είναι συνάρτηση με τις εισπράξεις της επιχείρησης ή του επαγγελματία που προέρχονται από τις συναλλαγές με πιστωτικές και χρεωστικές κάρτες που χρησιμοποιούν οι πελάτες τους. Κριτήρια για το ύψος του ακατάσχετου λογαριασμού θα αποτελεί ο τζίρος που πραγματοποιεί ο επαγγελματίας αλλά και η επαγγελματική του δραστηριότητα.
ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ ΣΗΜΕΡΑ. Το σημερινό καθεστώς άρσης των κατασχέσεων που έχουν επιβληθεί στους φορολογουμένους είναι αυστηρό και γραφειοκρατικό για τους οφειλέτες. Συγκεκριμένα, εφόσον έχουν επιβληθεί μέτρα αναγκαστικής είσπραξης αυτά αίρονται εφόσον:
1 Εξοφληθεί το ποσόν για το οποίο εκδόθηκε το κατασχετήριο στα χέρια τρίτου.
2 Ο οφειλέτης έχει υπαχθεί σε πρόγραμμα ρύθμισης τμηματικής καταβολής οφειλών του άρθρου 51 του ν. 4305/2014 (πρώτη ρύθμιση «100 δόσεων»), πληρώνει κανονικά τις μηνιαίες δόσεις του και συντρέχουν σωρευτικά και οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
– έχει εξοφληθεί ποσοστό 50% της αρχικής βασικής ρυθμιζόμενης οφειλής,
– έχει υποβληθεί σχετική αίτηση από τον οφειλέτη,
– έχει εξεταστεί, κατά περίπτωση, η συνδρομή των προϋποθέσεων υπαγωγής στη ρύθμιση και μη απώλειάς αυτής,
– η επιβληθείσα κατάσχεση αφορά αποκλειστικά χρέη που έχουν υπαχθεί και εξοφληθεί στο πλαίσιο των διατάξεων της ρύθμισης του ν. 4305/2014 και δεν περιλαμβάνει άλλα χρέη που δεν έχουν εξοφληθεί.
3Ο οφειλέτης έχει υπαχθεί σε πρόγραμμα ρύθμισης βάσει των διατάξεων των άρθρων 1 έως 17 του ν. 4321/2015 (δεύτερη ρύθμιση «100 δόσεων») και συντρέχουν σωρευτικά οι παρακάτω προϋποθέσεις:
– έχει εξοφληθεί ποσοστό 25% της αρχικής βασικής ρυθμιζόμενης οφειλής πριν από οποιαδήποτε απαλλαγή, στο οποίο δεν συμπεριλαμβάνεται το ποσόν της προκαταβολής του άρθρου 15 του ν. 4321/2015,
– έχει υποβληθεί σχετική αίτηση από τον οφειλέτη,
– έχει εξεταστεί, κατά περίπτωση, η συνδρομή των προϋποθέσεων υπαγωγής στη ρύθμιση και μη απώλειας αυτής,
– η επιβληθείσα κατάσχεση αφορά αποκλειστικά χρέη που έχουν υπαχθεί και εξοφληθεί στο πλαίσιο των διατάξεων του ν. 4321/2015 και δεν περιλαμβάνει άλλα χρέη που δεν έχουν εξοφληθεί.
Λοιπές επιβληθείσες κατασχέσεις στα χέρια τρίτων για τις οποίες δεν συντρέχουν οι ανωτέρω προϋποθέσεις δεν αίρονται.