Πόσο αξιόπιστο μπορεί να είναι ένα συμπέρασμα όταν εξάγεται για τις ανάγκες μιας απλής έρευνας ακαδημαϊκού τύπου και όχι ως προσπάθεια προσπορισμού κέρδους; Οπως φαίνεται, το οικονομικό κίνητρο – δυστυχώς ή ευτυχώς – αποδεικνύεται διαχρονικά πολύ ισχυρότερο και κυρίως ακριβέστερο. Τουλάχιστον αυτό απέδειξε έρευνα της Σχολής Οικονομικών του Cambridge, και μάλιστα με εμφατικό τρόπο, σε ένα πολύ δημοφιλές «στοίχημα»: το Brexit.

Οπως φαίνεται, λοιπόν, οι διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές καθυστέρησαν χαρακτηριστικά σε σχέση με τους τζογαδόρους όταν έπρεπε να μαντέψουν το αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος για την έξοδο ή όχι της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Και μάλιστα αυτή ήταν μια καθυστέρηση που σήμαινε μεγάλα κέρδη, ή μεγάλες ζημιές, ανάλογα με το ποιοι εμπιστεύτηκαν ποιους.

Οι ερευνητές συνέκριναν, από τη μια, τις συμπεριφορές της αγοράς στοιχημάτων του γνωστού ανταλλακτηρίου της Betfair και, από την άλλη, την ισοτιμία στερλίνας – δολαρίου μετά το κλείσιμο της κάλπης στις 10 το βράδυ. Ακριβώς εκείνη τη στιγμή η ψήφος της εξόδου προσφερόταν σε απόδοση 11! Από το τέλος του δημοψηφίσματος αυτή η απόδοση άρχισε να πέφτει σταδιακά καθώς άρχισαν να γίνονται γνωστές οι τάσεις των άγγλων πολιτών. Οποιος δηλαδή παρακολουθούσε την πτωτική τάση και αποφάσισε να στοιχηματίσει 100 ευρώ σε απόδοση 8, έβγαλε 700 ευρώ καθαρό κέρδος. Μέχρι τις 3 το πρωί η απόδοση υπέρ του Brexit στις αγορές στοιχημάτων είχε κατρακυλήσει από το 11 στο 1,10. Και πότε αποφάσισαν οι οικονομικές αγορές ότι το Brexit είναι τελικά «άχαστο»; Στις 4. Δηλαδή μία ώρα μετά. Μόλις μισή ώρα πριν το BBC ανακοινώσει επισήμως το αποτέλεσμα.

Tοo late που λένε και οι Αγγλοι. Που σημαίνει κάτι πολύ απλό: Οποιος εμπιστεύτηκε τους παίκτες του στοιχήματος έγινε πλούσιος. Οποιος θεώρησε ότι οι αγορές ισοτιμιών είναι πιο έγκυρες και «σοβαρές» ακόμα περιμένει.

Και όπως φαίνεται από τα στοιχεία, μιλάμε για ένα στοιχηματικό γεγονός που κίνησε πολύ χρήμα. Περισσότερα από 182 χιλιάδες στοιχήματα για το δημοψήφισμα παίχτηκαν μόνο στην Betfair, ενώ 88 χιλιάδες ήταν οι πράξεις που έγιναν στις αγορές συναλλαγματικών ισοτιμιών (Forex) από την ώρα που έκλεισαν οι κάλπες μέχρι την ανακοίνωση του αποτελέσματος. Ο τζίρος μόνο στην Betfair ανήλθε σε 128 εκατ. στερλίνες, ενώ εξ αυτών 50 εκατ. παίχτηκαν αποκλειστικά το βράδυ του δημοψηφίσματος. Περιττό ίσως να πούμε ότι ο τζίρος αυτός αποτελεί ρεκόρ για την εταιρεία σε στοίχημα που δεν αφορά αθλητικό γεγονός.

«Οι οικονομικές αγορές που ασχολούνται με προβλέψεις, όπως είναι οι αγορές στοιχημάτων, αποτελούν έναν τρόπο που συμβάλλει στη συγκρότηση αξιόπιστων προσωπικών απόψεων, αφού εδώ μιλάμε για ανθρώπους που παίζουν τα λεφτά τους» λέει ο επικεφαλής της έρευνας του Cambridge, καθηγητής Τομ Ολντ. «Οι αγορές πρόβλεψης θα μπορούσαν θεωρητικά να χρησιμοποιηθούν για να βοηθήσουν την αξιολόγηση ή την τιμολόγηση χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων κατά τη διάρκεια γεγονότων όπως τα δημοψηφίσματα και οι εκλογές» τονίζει.

Και επειδή εκλογές πλησιάζουν, πέρα από τις πολιτικές αναλύσεις και δημοσκοπήσεις που είναι δεδομένο ότι χειραγωγούνται υπέρ της μίας ή της άλλης πλευράς, οι αγορές στοιχημάτων δείχνουν να είναι η μόνη αξιόπιστη πηγή πληροφόρησης για αυτούς που θέλουν να μάθουν «πού πάει το πράγμα». Επιπλέον ποιος θα έλεγε «όχι» σε ένα (μικρό ή μεγάλο) οικονομικό κέρδος από τη στιγμή που έχει αποφασίσει να ρισκάρει ένα ποσό, η απώλεια του οποίου δεν θα τον έβλαπτε;