Ο γαλάζιος τομεάρχης Eξωτερικών Γιώργος Κουμουτσάκος αναδεικνύει στα «ΝΕΑ» δύο κρίσιμα, αλλά όχι πολύ συζητημένα θέματα που προκύπτουν από τη Συμφωνία των Πρεσπών. Πρώτον, τη στάση που θα κρατήσουν τα Σκόπια στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, διερωτώμενος αν θα τάσσονται με τα τουρκικά ή με τα ελληνικά συμφέροντα. Και δεύτερον, τις επιπτώσεις που προκαλεί η Συμφωνία στη στάση που το κοινοτικό δίκαιο επιτρέπει στη χώρα μας να κρατήσει κατά τη διάρκεια των ενταξιακών διαπραγματεύσεων μεταξύ ΕΕ και Σκοπίων.
Ορισμένοι στη ΝΔ προβλέπουν πως η γειτονική χώρα δεν θα τηρήσει τις δεσμεύσεις που ανέλαβε με τις Πρέσπες. Εσείς φοβάστε κάτι τέτοιο;
Τα Σκόπια με τη ρηματική τους διακοίνωση παραβίασαν τη Συμφωνία πριν καν κυρωθεί, κάτι που σιωπηρά δυστυχώς αποδέχθηκε η κυβέρνηση. Επιπρόσθετα, οι τελευταίες δηλώσεις Ζάεφ δεν είναι ενθαρρυντικές και η στάση ανοχής από την Αθήνα προκαλεί έντονο προβληματισμό. Οι αδυναμίες και οι παγίδες της Συμφωνίας των Πρεσπών ήρθαν στην επιφάνεια πολύ νωρίς. Να προσθέσω κάτι ακόμα, που δεν είναι εν τη στενή εννοία παραβίαση της Συμφωνίας, αλλά θα κρίνει την καλοπιστία ή κακοπιστία των γειτόνων μας. Ερωτώ όλους εκείνους που υποστήριξαν ότι η Συμφωνία των Πρεσπών θα μεταβάλει υπέρ της Ελλάδας τα δεδομένα στη σχέση Αγκυρας – Σκοπίων. Μετά την ένταξή τους στο ΝΑΤΟ, ποια στάση θα κρατήσουν τα Σκόπια για διάφορα ζητήματα ασφάλειας ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για την Ελλάδα;
Θέλετε να γίνετε πιο σαφής;
Αναφέρομαι ενδεικτικά στο ενδοσυμμαχικό πρόβλημα που δημιουργεί στο ΝΑΤΟ η σταθερή τουρκική απαίτηση αποστρατιωτικοποίησης νησιών του Ανατολικού Αιγαίου. Ο κ. Ζάεφ θα ακολουθήσει τις αναγνώσεις της Αγκυρας ή τις ευαισθησίες και τις προτεραιότητες της Αθήνας; Με λίγα λόγια, εντός του ΝΑΤΟ τα Σκόπια θα επιδιώξουν τη συνεργασία της Αθήνας ή τη συμμαχία με την Αγκυρα; Θα περιμένουμε να δούμε και θα μετρήσουμε τη στάση τους.
Το κόμμα σας επέμενε από την αρχή πως πρόκειται για μια επιζήμια για τα εθνικά συμφέροντα συμφωνία. Εκανε ό,τι μπορούσε για να την αποτρέψει;
Ναι, και είμαι απόλυτος σε αυτό. Η ΝΔ έκανε ό,τι μπορούσε θεσμικά και στο πλαίσιο των δημοκρατικών διαδικασιών. Συγκρουστήκαμε σφοδρά σε κοινοβουλευτικό επίπεδο, με στέρεα και μελετημένα επιχειρήματα, όπως ακριβώς επέβαλλε ο ρόλος μας ως αξιωματικής αντιπολίτευσης. Οσοι εύκολα μιλούν, υποστηρίζουν ή ζητούν από τη ΝΔ να υιοθετήσει και να καταφύγει σε πρακτικές που θυμίζουν οποιαδήποτε μορφή «εκτροπής» ή οριακής νομιμότητας, δεν έχουν καμία συναίσθηση όσων λένε. Δεν κατανοούν πού μπορούν να μας οδηγήσουν τα παιχνίδια σε θεσμικό ή πολιτειακό επίπεδο. Η ΝΔ, ως η επόμενη κυβέρνηση, είναι αποφασισμένη να υποστηρίξει το εθνικό συμφέρον με όλες τις δυνάμεις της και σε όλα τα επίπεδα, αξιοποιώντας κάθε μέσο που διαθέτει προς τα Σκόπια, με αυτονόητο σεβασμό στο διεθνές δίκαιο. Είναι δέσμευσή μας να μην εκχωρήσουμε κανένα νόμιμο πολιτικό – διπλωματικό μας όπλο.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο βέτο στην ένταξη των Σκοπίων στην ΕΕ. Οι ευρωπαίοι εταίροι, ωστόσο, χαιρέτισαν ως ιστορική τη Συμφωνία των Πρεσπών. Μέσα σε αυτό το κλίμα, πόσο εύκολο θα είναι να γίνει πράξη αυτό που υποσχέθηκε ο πρόεδρος του κόμματος;
Η ίδια η Συμφωνία των Πρεσπών προβλέπει στο άρθρο 2 και συνδυαστικά στις παραγράφους 1 και 3 ότι η Ελλάδα αναλαμβάνει από τώρα την υποχρέωση «…να μην αντιταχθεί στην ή την ένταξη του δεύτερου μέρους (δηλαδή των Σκοπίων)» σε διεθνείς οργανισμούς στους οποίους η χώρα μας είναι ήδη μέλος. Ποιες είναι οι επιπτώσεις αυτής της δέσμευσης για την ενταξιακή διαδικασία των Σκοπίων στην ΕΕ; Μήπως ότι η Ελλάδα δεν θα μπορεί να ασκήσει ουσιαστικό έλεγχο στο εάν τα Σκόπια θα εκπληρούν πλήρως τα ευρωπαϊκά προαπαιτούμενα και τις προϋποθέσεις; Η Ελλάδα θα συναινεί με τρόπο αυτόματο στο «άνοιγμα» και στο «κλείσιμο» όλων των διαπραγματευτικών κεφαλαίων; Σε αυτό το πολύ κρίσιμο ερώτημα ζητήσαμε επίσημες και δεσμευτικές απαντήσεις από την κυβέρνηση. Δυστυχώς, δεν τις λάβαμε. Η αφωνία και οι θολές διευκρινίσεις της κυβέρνησης μας υποχρέωσαν να ξεκαθαρίσουμε, διά στόματος Κυριάκου Μητσοτάκη, ότι η κυβέρνηση της ΝΔ δεν θα απεμπολήσει ένα ισχυρό δικαίωμα που έχει ως πλήρες μέλος της ΕΕ χάριν των Σκοπίων. Πρόκειται για αναφαίρετο δικαίωμα της Ελλάδας, η μη άσκηση του οποίου αντιβαίνει πλήρως στο Κοινοτικό Δίκαιο και στην ίδια τη λειτουργία της ΕΕ. Κανένα κράτος – μέλος, κανένας εταίρος μας δεν μπορεί να αντιταχθεί σε κάτι τόσο θεμελιώδες για την ίδια την υπόσταση της ΕΕ.
Την προηγούμενη εβδομάδα ο Κώστας Καραμανλής υπερασπίστηκε το Βουκουρέστι, δηλαδή τη σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό για όλες τις χρήσεις. Ο Αντώνης Σαμαράς, από την άλλη, υπεραμύνθηκε της απόφασης του Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών του 1992, που απέκλειε οποιαδήποτε σύνθετη ονομασία με τον όρο Μακεδονία. Οι διαφορετικές αυτές προσεγγίσεις αναδεικνύουν δύο μόνιμα αντιμαχόμενες τάσεις μέσα στο κόμμα;
Η κυβέρνηση, όπως δημοσίως είχε παραδεχθεί, χειρίστηκε εξαρχής το Μακεδονικό σαν εργαλείο για να αναδιατάξει το πολιτικό τοπίο και να πλήξει τους αντιπάλους της. Τα κατάφερε ώς έναν βαθμό. Απέτυχε όμως παταγωδώς όσον αφορά τη ΝΔ που βγήκε ενωμένη και ισχυρή. Πρώτη πολιτική δύναμη της χώρας σήμερα και ισχυρή κυβέρνηση αύριο. Αποκλίνουσες αναγνώσεις μπορεί να υπάρχουν. Η μόνη όμως επίσημη και δεσμευτική θέση είναι εκείνη που εκφράζει ο πρόεδρος του κόμματος. Με αυτήν στρατευόμαστε όλοι.
Ο ΣΥΡΙΖΑ επενδύει στη ρητορική των προοδευτικών δυνάμεων έναντι εκείνων της συντήρησης. Σας ανησυχεί η πιθανότητα οι εκλογές να γίνουν σε κλίμα ακραίας πόλωσης;
Πρόκειται για ψευδοδίλημμα κενό περιεχομένου. Προοδευτικός δεν μπορεί να αποκαλείται εκείνος που είναι συνώνυμος με την παρακμή της χώρας. H πόλωση αποτελεί ιδεολογική επιλογή για τον ΣΥΡΙΖΑ. Αποτελεί τη μόνη συνέπειά του. Το έκανε ως αντιπολίτευση. Το κάνει σήμερα ως κυβέρνηση. Δημιουργήθηκε, ζει και υπάρχει μέσα από την πόλωση και τον διχασμό. Κατασκευάζει εχθρούς για να υπάρξει. Η ΝΔ, συνεπής στην ιστορία και την ιδεολογία της, δεν θα ακολουθήσει αυτόν τον κατήφορο. Αλλωστε τις μεγάλες εκλογικές της νίκες που οδήγησαν σε κυβερνήσεις αυτοδυναμίας τις κέρδισε με στρατηγική «μεσαίου χώρου». Ο κ. Τσίπρας λοιπόν θα χορέψει μόνος του το τανγκό του διχασμού. Και θα ηττηθεί.