Σαν ελβετικό τυρί

Ακούγονται όλα πολύ ελβετικά: το υπερπλεόνασμα που είναι δέκα ολόκληρες φορές μεγαλύτερο από τους αρχικούς υπολογισμούς, το γεγονός πως είναι αποτέλεσμα της αύξησης των εσόδων και των εξαιρετικά πειθαρχημένων κρατικών δαπανών, η παρατήρηση ενός δεξιού γερουσιαστή ότι έχει υποτιμηθεί η δυναμική από πλευράς εσόδων και πρέπει να εξεταστεί προσεκτικά το ζήτημα, η έκθεση που συνέταξε σχετικά το υπουργείο Οικονομικών με τον μάλλον απολογητικό και ελαφρώς στοχαστικό τίτλο «Μήπως έχει κάνει η κυβέρνηση λάθος υπολογισμούς;», ακόμη και η υποψία των Σοσιαλιστών ότι η κυβέρνηση κάνει επίτηδες απαισιόδοξες προβλέψεις ώστε να δικαιολογεί με αυτόν τον τρόπο τη μείωση των δαπανών «εις βάρος πάντα του ελβετικού λαού». Αν έχει κάτι σημασία σε όλα αυτά τα ελβετικά, δεν είναι πως από την πρόβλεψη των μόλις 300 εκατ. φράγκων το υπερπλεόνασμα έκλεισε τελικά στα 2,9 δισ. φράγκα. Δεν είναι αυτός ο πολλαπλασιασμός, όχι επί δύο ή επί τρία αλλά επί δέκα, ή το γεγονός πως οι Ελβετοί βγάζουν χρήματα. Είναι η προσέγγιση στο πολλαπλασιαστικό λάθος. Η αντίληψη ότι για το υπερπλεόνασμα, κι ακόμη περισσότερο για ένα τόσο θηριώδες υπερπλεόνασμα, δεν πρέπει να πανηγυρίζει κανείς αλλά να προβληματίζεται. Και ασφαλώς να μην το μοιράζει σε επιδόματα και άλλες παροχές. Αλλά να αναζητά το μεγαλύτερο και πιο ουσιαστικό λάθος πίσω από πολλαπλασιαστικό λάθος: Μήπως πίσω από αυτό το δεύτερο λάθος, λέει η αντιπολίτευση στην Ελβετία, κρύβονται αδυναμίες της οικονομίας που μπορεί να έχουν επιπτώσεις αργότερα στο ασφαλιστικό σύστημα ή το σύστημα υγείας;