Η φωτιά που έκαψε την Ευρώπη

Σήμερα, δεσπόζει με τον γυάλινο θόλο στο κέντρο του και αποτελεί την πιο χαρακτηριστική εικόνα της επανενωμένης Γερμανίας, αναγνωρίσιμη πια σε ολόκληρο τον κόσμο. Ο γυάλινος θόλος του Ράιχσταγκ δεν αποτελεί απλώς ένα εύρημα του μεγάλου Βρετανού αρχιτέκτονα Σερ Νόρμαν Φόστερ που ανέλαβε την ανακατασκευή του: είναι φτιαγμένος για να συμβολίζει την ανάγκη για διάφανη δημοκρατία. Αν και εντελώς έμμεσος, αυτός είναι ένας από τους ελάχιστους πλέον τρόπους αναφοράς στο τι συνέβη σε αυτή την πόλη από την οποία ξεκίνησαν οι δύο Παγκόσμιοι Πόλεμοι της Ιστορίας, αλλά και στην οποία επικράτησε, δια πυρός και σιδήρου, ένα από τα πιο σκληρά κομμουνιστικά μεταπολεμικά καθεστώτα. Κατά τα άλλα, ο επισκέπτης του σημερινού Βερολίνου, πολύ δύσκολα και μόνον αν έχει προετοιμαστεί γι’ αυτό, μπορεί να ανιχνεύσει στην πόλη στοιχεία της ιστορίας της στον 20ο αιώνα: τα περισσότερα από αυτά, έχουν, απλώς σβηστεί πια οριστικά από τον χάρτη ή η αποτύπωσή τους έχει πλέον «μετακομίσει» πολιτικώς ορθά και ουσιαστικά ανώδυνα σε μουσειακού τύπου χώρους. Το πάλαι ποτέ Τσεκ πόιντ Τσάρλι, το σημείο στο οποίο παραλίγο ο Ψυχρός Πόλεμος να καταστεί ουκ ολίγες φορές θερμός, δεν είναι τίποτα άλλο παρά μία τουριστική ατραξιόν, πολύ περισσότερο χολιγουντιανή, παρά πραγματική. Τα ίχνη του Τείχους έχουν περίπου εξαφανιστεί εντελώς από την πόλη, όπως, πολύ περισσότερο, τα σημάδια του ναζισμού και εκείνα της επακόλουθης συντριβής. Για όποιον γνωρίζει την ιστορία του Βερολίνου και τη σημασία της, το κενό του αποτυπώματός της είναι εκκωφαντικό. Ομως, όσο περνούν τα χρόνια, όλο και λιγότεροι είναι εκείνοι που ξέρουν και ακόμα πιο λίγοι όσοι αναζητούν να μάθουν…