Η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη δεύτερη αξιολόγηση στα πλαίσια της μεταμνημονιακής «ενισχυμένης εποπτείας» κτυπάει καμπανάκι για μία σειρά από μεταρρυθμίσεις που είτε καθυστερούν είτε δεν προχωρούν καθόλου. Ο αρμόδιος Επίτροπος Μοσκοβισί έχει απευθύνει σύσταση προς την κυβέρνηση να ολοκληρώσει εγκαίρως τις εκκρεμότητες μέχρι τη σύνοδο του Eurogroup της 11ης Μαρτίου, ώστε να εισπράξει σχεδόν 1 δισ. ευρώ από κέρδη που αποκόμισε το Ευρωσύστημα από ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου.

1 Οι ιδιωτικοποιήσεις που θα προσέφεραν έσοδα, επενδύσεις και τεχνογνωσία δεν προχωρούν, γιατί προεκλογικά αυτό δεν συμφέρει την κυβέρνηση. Για παράδειγμα, είναι προφανής η απέχθεια του αρμόδιου υπουργού κ. Σπίρτζη προς την παραχώρηση της εκμετάλλευσης της Εγνατίας Οδού σε ιδιώτες, αλλά και η απροθυμία του να προχωρήσει σε επενδύσεις της τάξης των 150 εκατ. ευρώ που απαιτούνται για να γίνουν τα απαραίτητα έργα συντήρησης. Ελληνικό, λιγνιτικές μονάδες ΔΕΗ, ΕΛΠΕ, φυσικό αέριο, επίσης καθυστερούν απελπιστικά.

2 Οι προσλήψεις στο Δημόσιο που προβλέπει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ξεπερνούν κατά πολύ το «1 προς 1» στις προσλήψεις που ισχύει σήμερα. Η κυβέρνηση δηλαδή, προτάσσοντας το «νέο», χρησιμοποιεί τις παλαιότερες των παλαιών ψηφοθηρικών μεθόδων, μοιράζοντας παροχές και τάζοντας προσλήψεις που δεν πρόκειται να ευοδωθούν. Ηδη το μισθολογικό κόστος στο Δημόσιο έχει αυξηθεί κατά 2 δισ. ευρώ τη διετία 2016-18, ενώ συγχρόνως υπάρχουν σημαντικές καθυστερήσεις στην τοποθέτηση νέων Γραμματέων στα υπουργεία με μη πολιτικά κριτήρια.

3 Η Κομισιόν εκτιμά πως η αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 10,9% στις αρχές Φεβρουαρίου δημιουργεί «σημαντικές ανησυχίες» για την ανταγωνιστικότητα και τις μακροπρόθεσμες αναπτυξιακές προοπτικές στην Ελλάδα. Ειδικότερα, μία αύξηση 20% του εργασιακού κόστους για τους νέους, με την κατάργηση του υποκατώτατου μισθού, μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της απασχόλησης των νέων από 2% έως 4%.

4 Δεν πρόκειται να αλλάξουν οι αντικειμενικές αξίες των ακινήτων το 2019, καθώς (σύμφωνα με την έκθεση) από τα πρώτα στοιχεία που έχει αρχίσει να συγκεντρώνει η ειδική μονάδα υπολογισμού των τιμών των ακινήτων στο υπουργείο Οικονομικών δεν προκύπτουν ενδείξεις για ανάγκη νέας αναπροσαρμογής. Αυτή είναι προεκλογική δικαιολογία για να αποτραπεί η αύξηση των αντικειμενικών αξιών σε «φτωχές» συνοικίες, όπου οι αντικειμενικές αξίες υπολείπονται των αγοραίων (και όπου κατοικούν οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ), και η μείωση στα βόρεια προάστια της Αθήνας και αλλού, όπου οι αγοραίες τιμές είναι μέχρι 50% κάτω από τις αντικειμενικές.

Στο τέλος του τρίτου Μνημονίου, η κυβέρνηση δεσμεύθηκε επίσημα «να συνεχίσει και ολοκληρώσει τις μεταρρυθμίσεις που τρίτου προγράμματος σταθεροποίησης (Eurogroup Statement on Greece, Annex, 22 June 2018). Συγκεκριμένα, η Ελλάδα δεσμεύτηκε να συμβάλει στην αποκατάσταση της ομαλής λειτουργίας του τραπεζικού συστήματος, επιλύοντας το πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων, να αποπληρώνει έγκαιρα τις οφειλές του κράτους σε προμηθευτές και εξαγωγείς, να ενισχύσει τη φορολογική διοίκηση ώστε να μπορεί να επιτελεί αποτελεσματικά το έργο της, να επιταχύνει την απονομή δικαιοσύνης, να απλοποιήσει τη διαδικασία έγκρισης επενδύσεων, να ολοκληρώσει τις χωροταξικές παρεμβάσεις (κτηματολόγιο, δασικοί χάρτες), να επιταχύνει τις ιδιωτικοποιήσεις και να «αποπολιτικοποιήσει» το Δημόσιο διορίζοντας μόνιμους γενικούς γραμματείς επιλεγμένους με αξιοκρατικά κριτήρια. Κάθε μία δέσμευση προϋποθέτει σημαντικές αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο, οι περισσότερες από τις οποίες έχουν ξεχαστεί, όπως διαπιστώνει η έκθεση της ΕΕ. Τη στιγμή που οι επενδύσεις βυθίζονται και η Ελλάδα υποβαθμίζεται στους παγκόσμιους δείκτες ανταγωνιστικότητας, η κυβέρνηση ματαιώνει μεταρρυθμίσεις και μοιράζει προεκλογικές παροχές.

Η Μιράντα Ξαφά είναι senior scholar στο Centre for International Governance Innovation (CIGI) και αντιπρόεδρος της ΔΡΑΣΗΣ