Το τελευταίο μυθιστόρημα

Ενα μυθιστόρημα που λειτουργεί ως απολογισμός ζωής. Μοτίβα που επανέρχονται στην εργογραφία του Μάνου Ελευθερίου (12 Μαρτίου 1938 – 22 Ιουλίου 2018), η μείξη της δημοτικής με τη λόγια γλώσσα και την εκκλησιαστική παράδοση. Το κύκνειο άσμα του εκλιπόντος συγγραφέα ξεκινάει στο «ταπεινό σπιτάκι μιας ρημαγμένης επαρχίας» για να απλωθεί σαν το συναισθηματικό τοπίο της σύγχρονης Ελλάδας. Ήδη από την αρχή ο Ελευθερίου «φοράει» το πρώτο πληθυντικό – «θυμάμαι τις οδυνηρές νύχτες», πίσω από το οποίο συσσωρεύονται συλλογικές αναμνήσεις, προσωπικά σπαράγματα, αλληγορίες, «γερόνιτσσες καταφαρμακωμένες», χωριατόπαιδα που «αφήνουν κάποια στιγμή το ταπεινό χωριό τους και πηγαίνουν να βρουν δουλειά ή να σπουδάσουν σε μεγάλες πολιτείες…». Ηδη από την αρχή – στα τρία μότο της έκδοσης από την Τρίτη Στάση των Εγκωμίων του Μεγάλου Σαββάτου – ο Ελευθερίου επιστρέφει στην καταγωγή της φωνής του: «Διαφθοράς εις φρέαρ, συναπολούνται πάντες, οι άνδρες των αιμάτων». Ακολουθεί εκτενές απόσπασμα από το τελευταίο μυθιστόρημά του «Οι άνδρες του αίματος», που αναμένεται στις 7 Μαρτίου.