Συνεχίζει να ανατέλλει, όμως δεν οδηγεί πια

Ο κομματικός μύθος λέει πως, όταν πρωτοσυστήθηκε στα στελέχη, δεν έτυχε ευρείας αποδοχής. Λίγα χρόνια αργότερα, κανείς δεν μπορούσε να διανοηθεί το κόμμα χωρίς το σύμβολό του. «Σύμπλεγμα κυκλικό, περιβαλλόμενον υπό του τίτλου του κόμματος, εντός δε του κύκλου αποτύπωμα ανατέλλοντος ηλίου» έγραφε το καταστατικό που κατατέθηκε το 1974 στον Αρειο Πάγο. Ο ήλιος του ΠΑΣΟΚ, που έγινε πράσινος όταν η Ελλάδα πέρασε στην έγχρωμη εποχή, συνόδευε τη δημοκρατική παράταξη σε όλη της τη μεταπολιτευτική ιστορία – από τα πρώτα χρόνια του Ανδρέα έως τον εκσυγχρονισμό του Σημίτη και από τον Γιώργο Παπανδρέου έως τον Ευάγγελο Βενιζέλο. Η ταύτιση ήταν τέτοια που το σύμβολο την «πλήρωνε» όταν ο εκάστοτε πρόεδρος επιχειρούσε να ξεφύγει από το στενό πλαίσιο του κόμματος. Ο Παπανδρέου παρουσίασε το Δέντρο «των αξιών», ο Βενιζέλος την Ελιά. Κανένα από τα δύο δεν κατάφερε να μείνει στη συνείδηση της βάσης. Οι κυνικοί επέμεναν: «Πρέπει οι ψηφοφόροι να καταλαβαίνουν τι ψηφίζουν».