Είναι η πρώτη φορά που ασχολείται με την πολιτική – το επώνυμό του όμως είναι γνωστό σε κάθε ελληνικό σπίτι. Ο Νίκος Παπανδρέου πιστεύει πως η Ευρώπη έχει πολλά και κρίσιμα ζητήματα να αντιμετωπίσει το επόμενο διάστημα, από τη ρύθμιση του χρηματοπιστωτικού τομέα έως την κλιματική αλλαγή και πως η στάση του Εμανουέλ Μακρόν θα είναι αυτή που θα καθορίσει τις ευρωπαϊκές συμμαχίες την επομένη των εκλογών. «Οι σοβαρές συνεργασίες γίνονται επί τη βάσει αρχών και αξιών», επισημαίνει, δίνοντας μια έμμεση απάντηση στα προσκλητήρια του Αλέξη Τσίπρα, ενώ σχολιάζει ότι «είναι λάθος να παρουσιάζονται οι ευρωεκλογές ως άτυπο δημοψήφισμα», ρίχνοντας παράλληλα τα βέλη του και στον Κυριάκο Μητσοτάκη.«Πιστεύω ότι το κάνει για λόγους τακτικούς, όμως ας είμαστε σαφείς, συνιστά λαϊκισμό του χειρίστου είδους».
Ποιο πιστεύετε πως είναι το ζήτημα που θα καθορίσει την Ευρωπαϊκή Ενωση τα επόμενα χρόνια;
Είναι πολλά και αλληλένδετα: η αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου, η ψηφιακή επανάσταση, η φορολογία των μεγάλων επιχειρήσεων, η αυστηρή ρύθμιση του χρηματοπιστωτικού τομέα για να μην ξαναζήσουμε όσα συνέβησαν τα τελευταία δέκα χρόνια, η επίλυση του Μεταναστευτικού μέσα από ένα δίκαιο σύστημα κατανομής και βέβαια η άμεση και επείγουσα αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής.
Η επίλυση αυτής της πολλαπλής κρίσης του καπιταλισμού, της γεωπολιτικής και του περιβάλλοντος, θα καθορίσει τη ζωή μας για τις επόμενες δεκαετίες. Τα φαινόμενα αυτά είναι άρρηκτα συνδεδεμένα, όπως εξάλλου και οι λύσεις τους. Η Ευρωπαϊκή Ενωση και η πορεία προς μια Ομόσπονδη Ευρώπη είναι η καλύτερη πιθανότητα που έχουμε για να δώσουμε λύσεις. Προϋπόθεση για να έχει οποιοδήποτε νόημα αυτή η συζήτηση είναι ο άμεσος τερματισμός των πολιτικών λιτότητας. Είναι αναγκαία συνθήκη.
Ποια οφείλουν να είναι τα σημεία αιχμής για την Ελλάδα εντός της ΕΕ; Ποια πρέπει να είναι η στάση της χώρας σχετικά με την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας;
Ενα πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων τύπου σχεδίου Μάρσαλ για τις χώρες του Νότου, με σκοπό την επανεκκίνηση της οικονομίας, την ουσιαστική σύγκλιση και ένα άλμα προς το μέλλον. Πρέπει να πραγματοποιήσουμε άμεσα επενδύσεις στις υποδομές, τις τηλεπικοινωνίες, καθώς και να επιδιώξουμε την αλλαγή του ενεργειακού μείγματος. Ετσι θα επιτύχουμε τον οικονομικό μετασχηματισμό που χρειαζόμαστε για τις επόμενες δεκαετίες, τη δημιουργία θέσεων εργασίας για τους νέους και την αποκατάσταση των συντάξεων.
Σε ό,τι αφορά τα εθνικά μας θέματα, η ενταξιακή πορεία της Τουρκίας παραμένει ένα χρήσιμο διπλωματικό εργαλείο – παρότι έχει χάσει την αξιοπιστία του μιας και κανείς δεν πιστεύει ότι θα συμβεί, συμπεριλαμβανομένης και της τουρκικής πλευράς. Ισως να έχει έλθει η στιγμή να συζητήσουμε για μια άλλου τύπου «ειδική σχέση». Η γενικευμένη επεκτατική στρατηγική και επιθετικότητα της Τουρκίας δεν αφήνει πολλά περιθώρια για αυτή τη συζήτηση στη φάση αυτή. Πρέπει να βρισκόμαστε σε επιφυλακή. Εμείς δεν διεκδικούμε τίποτα. Δεν παραχωρούμε όμως ούτε σπιθαμή.
Βλέπουμε τους ευρωσκεπτικιστές να κερδίζουν έδαφος στις νεότερες ηλικίες. Γιατί χάνει η ενωμένη Ευρώπη την εμπιστοσύνη των νέων;
Οι νέοι δεν έχουν πρόσβαση στην αγορά εργασίας με την ίδια ευκολία ή τους όρους που γινόταν παλαιότερα. Αυτό ισχύει και στους απόφοιτους ανώτατης εκπαίδευσης αλλά και στα τεχνικά επαγγέλματα. Ταυτόχρονα τα έξοδα διαβίωσης έχουν ανέβει σε συγκριτικούς όρους με έμφαση στα έξοδα κατοικίας. Μέσα σε αυτό το κλίμα ανασφάλειας, διάφοροι οπορτουνιστές, πραγματικοί πολιτικοί «θηρευτές» διατυπώνουν εμπρηστικές θέσεις για ίδιον όφελος. Ο συνδυασμός είναι εκρηκτικός και επικίνδυνος. Οι λύσεις βρίσκονται στον τερματισμό της λιτότητας, στη δημιουργία ειδικού ταμείου για τη χρηματοδότηση ενεργών πολιτικών για την ένταξη των νέων στην αγορά εργασίας και στη διαχείριση του μεταναστευτικού ζητήματος με ορθολογισμό και ανθρωπισμό μέσα από το ενιαίο σύστημα ασύλου και τη δίκαιη κατανομή με πληθυσμιακά κριτήρια.
Το Κίνημα Αλλαγής είναι μέλος του PES. Ποιες είναι οι συμμαχίες που πρέπει να διαμορφωθούν στην Ευρώπη την επομένη των εκλογών; Εσείς νιώθετε πιο κοντά στην Αριστερά ή στους Φιλελεύθερους;
Ισχύει στο ακέραιο ότι στο ευρωπαϊκό πλαίσιο είναι αδύνατο να φέρεις αποτελέσματα χωρίς συμμαχίες και συνεννόηση. Ο διπολισμός Κεντροαριστεράς – Κεντροδεξιάς έχει πλέον σπάσει και οι πολιτικές δυνάμεις είναι κατακερματισμένες σε όλο το φάσμα. Καθοριστικός παράγοντας σε αυτή την ιστορική συγκυρία θα είναι η συμπεριφορά του Μακρόν, η συμμετοχή ή μη του οποίου αλλάζει τελείως τον χαρακτήρα των ευρωκοινοβουλευτικών συμμαχιών. Βέβαια, έχει παγιδευτεί σε στρατηγικό αδιέξοδο μετά την αποτυχημένη προσέγγισή του με τους Φιλελευθέρους αλλά και την τεράστια απώλεια του προσωπικού πολιτικού του κεφαλαίου με τις διαμαρτυρίες των Κίτρινων Γιλέκων. Η μετεκλογική του στάση σίγουρα θα καθορίσει πολλά. Στην παρούσα χρονική στιγμή, δύσκολα μπορώ να δω μια συμμαχία με τη σημερινή ευρωπαϊκή Αριστερά. Την τελευταία πενταετία ψήφισαν αλλοπρόσαλλα σε πολλά καίρια θέματα, ενώ και η στάση πολλών κομμάτων της ευρωπαϊκής Αριστεράς απέναντι στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια της κρίσης ήταν αμφιλεγόμενη. Ως γενική παρατήρηση, οφείλω να σας πω ότι αρνούμαι να πέσω στην παγίδα των ψευδεπίγραφων «προοδευτικών μετώπων». Οι σοβαρές συνεργασίες γίνονται επί τη βάσει αρχών και αξιών.
Τι περιμένει το Κίνημα Αλλαγής σ’ αυτές τις ευρωεκλογές; Θα επηρεάσει το αποτέλεσμά τους το αποτέλεσμα των εθνικών εκλογών;
Σε αυτές τις ευρωεκλογές κρίνεται το μέλλον της Ευρώπης και κατ’ επέκταση και της Ελλάδας. Υπάρχουν τεράστια ζητήματα, όπως το περιβάλλον, η οικονομία και οι υποδομές, οι εισοδηματικές ανισότητες, το κράτος πρόνοιας και το Μεταναστευτικό. Είναι λάθος να παρουσιάζονται οι ευρωεκλογές ως άτυπο δημοψήφισμα. Πιστεύω ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης το κάνει για λόγους τακτικούς, όμως ας είμαστε σαφείς, συνιστά λαϊκισμό του χειρίστου είδους.