Γιάννης Μουζάλας. Από τους Γιατρούς του Κόσμου στο υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής και σήμερα στη μάχη των ευρωεκλογών. Πιστεύει ότι η Ευρώπη πρέπει να αλλάξει, να αντισταθεί στο «σκοτεινό» της παρελθόν που την καλεί και να επιλέξει τη συνεργασία, τη συναίνεση και την προσοχή στον πολίτη. Εκτιμά ότι το Προσφυγικό είναι ένα από τα δύο μεγάλα ζητήματα της ΕΕ που απαιτούν να γίνουν πολλές τομές ακόμα. Ο Γιάννης Μουζάλας δηλώνει στα «ΝΕΑ» ότι αυτό είναι το στοίχημα των ευρωεκλογών, η πάταξη της Ακροδεξιάς και η ανάδειξη του συλλογικού συμφέροντος, της αλληλεγγύης και του κοινωνικού κράτους, με συνεργασίες από την Αριστερά μέχρι την παραδοσιακή Δεξιά των «αστών του Διαφωτισμού» που πρέπει να δουλέψουν μαζί για να επουλωθούν οι πληγές.
Μετά το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής μπαίνετε στη μάχη των Ευρωεκλογών. Γιατί;
Η θητεία μου στο υπουργείο, η συνακόλουθη θητεία μου στην Ευρώπη και στα αντίστοιχα όργανα, με οδήγησαν αναπόφευκτα εκεί. Το Μεταναστευτικό θα είναι θέμα για την Ευρώπη τα επόμενα 10 χρόνια. Εχω λοιπόν και την εμπειρία του θέματος, αλλά και την εμπειρία συνεργασιών, ξέρω πια πώς συνεργάζεσαι στην Ευρώπη.
Αυτός είναι ο πρώτος λόγος. Ο δεύτερος είναι ότι πάλι η θητεία μου σαν υπουργός στην Ευρώπη με όλες αυτές τις συνεργασίες μού έκανε βίωμα το ότι το 70% της καθημερινότητάς μας ορίζεται από αποφάσεις που λαμβάνονται στην ΕΕ. Σε αυτά συνέβαλε και η άνοδος της Ακροδεξιάς. Εγώ προσθέτω ότι μεγαλύτερος κίνδυνος από την άνοδο της Ακροδεξιάς είναι η άνοδος μέσα στην παραδοσιακή Δεξιά ενός κομματιού που έχει ενσωματώσει τον ακροδεξιό λόγο και την ακροδεξιά πρακτική. Επομένως η Ευρώπη είναι ένα πολύ σημαντικό πεδίο μάχης και μια πρόκληση.
Στο Προσφυγικό υπάρχει διάθεση να αλλάξουν τα πράγματα;
Αν η λιτότητα είναι το κύριο πρόβλημα, το Μεταναστευτικό είναι το δεύτερο μεγαλύτερο. Οταν πρωτοέγινα υπουργός, στα συμβούλια το κάθε κράτος είχε τη δική του πολιτική και η Ευρώπη παρακολουθούσε αμήχανη. Τα κράτη έλεγαν τα δικά τους και όλα κατηγορούσαν τα κράτη υποδοχής, εμάς και την Ιταλία. Ο Γιούνκερ μάζεψε προτάσεις και επέβαλε μια κοινή ευρωπαϊκή πολιτική, χωρίς την οποία θα είχαμε επιπλέον 100 camp στην Ελλάδα. Και καταλήξαμε στη δήλωση ΕΕ – Τουρκίας που μας έδωσε τη μεγάλη ανάσα.
Σήμερα ζούμε μια υποκριτική Ευρώπη, που οι χώρες έχουν κλείσει τα σύνορά τους, δεν δέχονται την αλληλεγγύη και την ευθύνη που έχουν και πάλι τα προβλήματα διογκώνονται. Η μόνη απάντηση είναι μια Ευρώπη η οποία βαθαίνει τη συνοχή της και προσπαθεί να λειτουργήσει ως Ευρώπη και όχι με βάση τα ξεχωριστά εθνικά συμφέροντα του καθένα. Δύσκολο. Το όραμά μας, οι λαοί να ανασαίνουν ελεύθερα, υπάρχει, ας ξεκινήσουμε λοιπόν από τα πιο απλά και άμεσα εφαρμόσιμα.
Η Τουρκία είναι απειλή για το Προσφυγικό; Μπορεί να δημιουργήσει κρίση;
Ναι, μπορεί. Η θέση που υποστηρίξαμε εγώ και ο Πρωθυπουργός, και πιστεύω ότι πρέπει να είναι η εθνική θέση και αποτελεί υποχρέωση όλων των κομμάτων του δημοκρατικού τόξου, είναι ότι η συμφωνία ΕΕ – Τουρκίας δεν είναι συμφωνία Ελλάδας – Τουρκίας. Η Ευρώπη οφείλει να την υποστηρίξει. Θα πάθει μεγάλη ζημιά η Ελλάδα αν πάψει αυτή η συμφωνία, αλλά είναι λάθος να νομίζουν οι Αυστριακοί, οι Γερμανοί ή όποιος άλλος ότι θα μείνουν ανεπηρέαστοι.
Πόσο επαρκής ήταν μέχρι σήμερα στις πολιτικές της η Ευρώπη;
Η κατάσταση είναι τόσο κρίσιμη γιατί η Ευρώπη – εμείς το βιώσαμε με τη βαρβαρότητα των Μνημονίων – επέβαλε μια οικονομική πολιτική όπου οι λαοί τυραννίστηκαν από τη λιτότητα, την κατάργηση του κοινωνικού κράτους και τη ρηγμάτωση του κράτους δικαίου. Οι Ευρωπαίοι έχασαν την εμπιστοσύνη τους. Αυτό πρέπει να παλέψεις. Η σοσιαλδημοκρατία, με μεγάλο μερίδιο ευθύνης για την επιβολή αυτών των πολιτικών, δείχνει να στρέφεται πάλι προς τις ρίζες της. Προς τις αριστερές της ρίζες και να αντιτίθεται σε αυτή την κατάσταση. Εδώ μπαίνει η πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ, που είναι και πανευρωπαϊκή πολιτική πια και μιλάει για συμμαχία της Αριστεράς, των Σοσιαλιστών, των Πρασίνων, ακόμα και των Φιλελευθέρων. Επίσης χρειάζεται και η παραδοσιακή Δεξιά, που εγώ αποκαλώ «αστούς του Διαφωτισμού». Είναι μονόδρομος. Δεν ξέρω αν θα πετύχει, αλλά πρέπει να προσπαθήσουμε.
Ο ΣΥΡΙΖΑ αλλοιώθηκε;
Ο ΣΥΡΙΖΑ ωρίμασε μέσα από τη διαδικασία της διακυβέρνησης, μέσα από τις συγκρούσεις άλλαξε κάποιες θέσεις, έβαλε πιο χαμηλά τον πήχη σε κάποια πρακτικά ζητήματα, αλλά εγώ είμαι υπέρ αυτού. Κατάφερε να κάνει μερικές μικρές εφαρμόσιμες αλλαγές οι οποίες βελτίωσαν τη ζωή ενός λαού που σφαγιάστηκε από τα Μνημόνια, που είχαν συνέπειες πολέμου. Τα μέτρα που λαμβάνονται δεν είναι επιδοματικά, είναι μόνιμα. Είναι αναίδεια όμως να λες ότι τα μέτρα του ΣΥΡΙΖΑ είναι λίγα. Δεν καλύψαμε την απώλεια, αλλά διευκολύναμε τη ζωή μας.
Ποιο είναι το διακύβευμα αυτών των εκλογών;
Είναι η άνοδος της Ακροδεξιάς, που δεν είχε πάψει να υπάρχει στην Ευρώπη, αλλά τώρα απενοχοποιήθηκε και μπήκε στους θεσμούς. Χειρότερη όμως είναι η ανάδειξη μέρους της παραδοσιακής Δεξιάς, με λόγο και πρακτική Ακροδεξιάς, που σε πολλές χώρες της Ευρώπης συνεργάζεται με την Ακροδεξιά. Είναι και ο νεοφιλελευθερισμός, η προσπάθεια αφαίρεσης από τους Ευρωπαίους εισοδημάτων, κοινωνικού κράτους και της ρηγμάτωσης του κράτους δικαίου. Οσο πέφτουν τα εισοδήματα, διαλύεται το κοινωνικό κράτος και ρηγματώνεται το κράτος δικαίου, τόσο η Ακροδεξιά θα γιγαντώνεται. Για να μπορέσουν να επιβάλουν ακόμα χειρότερα μέτρα χρειάζεται η Ακροδεξιά.
Και όσοι έχουν απογοητευτεί από την Ευρώπη;
Εχουμε φτιάξει στο μυαλό μας μια εξαιρετική άποψη για την Ευρώπη και έχουμε ξεχάσει ότι η Ευρώπη είναι για τους ιστορικούς η σκοτεινή ήπειρος με τους περισσότερους πολέμους. Με δύο μαζικά φασιστικά κινήματα με λαϊκή βάση. Βιώσαμε τρεις δικτατορίες στον Νότο. Θέλουμε να πάμε εκεί; Αν όχι, θα πρέπει να πάμε να ψηφίσουμε. Εγώ θα ήθελα όλοι να ψηφίσουν Αριστερά, να ενώσουμε τις δυνάμεις μας για να αντιστρέψουμε αυτή την κατάσταση. Το αν θα το πετύχουμε ή όχι, είναι το στοίχημα της εποχής.