Ως υποψήφιος βουλευτής στην Α΄ Αθηνών, που συμπίπτει με τον Δήμο Αθηναίων, αισθάνομαι την ανάγκη να εξηγήσω πώς σκοπεύω να στηρίξω την πόλη που επιζητώ να εκπροσωπήσω στη Βουλή. Η Αθήνα μας έχει ανάγκη φροντίδας. Η όψη της έχει βέβαια αλλάξει αρκετά, ιδίως με τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Ομως η συνολική εικόνα της απέχει ακόμα πολύ από εκείνη μιας σύγχρονης ευρωπαϊκής πρωτεύουσας. Χρειαζόμαστε βελτίωση της πραγματικής λειτουργίας της πόλης, αλλά και νέες θεσμικές ρυθμίσεις. Πέρα από τον Δήμο, την περιφέρεια και την κυβέρνηση, σημαντικό ρόλο μπορεί να διαδραματίσει και η Βουλή.

Χρειάζεται επανεκκίνηση της οικονομίας της πόλης. Τα άδεια μαγαζιά να στεγάσουν ξανά τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που έκλεισαν. Γι’ αυτό χρειάζεται δραστική μείωση των φορολογικών και κοινωνικο-ασφαλιστικών βαρών, σε συνδυασμό με τολμηρές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για απαγκύλωση από την παραλυτική γραφειοκρατία και απελευθέρωση των παραγωγικών δυνάμεων. Ερχεται μετά το ζήτημα της ασφάλειας. Ολες οι συνοικίες και γειτονιές δικαιούνται ελεύθερη, ασφαλή και υγιή διαβίωση. Σήμερα επικρατεί γενικευμένη ανομία, «άβατα», ανεξέλεγκτες εγκληματικές δράσεις με κλοπές, διαρρήξεις, ληστείες, λαθρεμπόριο, ναρκωτικά. Ακόμα και δίπλα στο Σχολείο της Δικαιοσύνης, την εμβληματική Νομική Σχολή. Ή στον Ναό της Γνώσης, στο Πολυτεχνείο. Η έλλειψη επαρκούς καθαριότητας και υγιεινής στον δημόσιο χώρο είναι εμφανής. Συχνοί βανδαλισμοί παραλύουν την εμπορική και κοινωνική ζωή. Ετσι όμως κανένα έργο, όσο μεγαλόπνοο κι αν είναι, ούτε υλοποιείται ούτε λειτουργεί.

Χρειάζεται έπειτα, για την ανάδειξη και τη συμπλήρωση της ομορφιάς των Αθηνών μια σειρά γενναίων θεσμικών παρεμβάσεων. Τα σχέδια δεν έχουν λείψει. Ας θυμηθούμε το «Rethink Athens» του Ιδρύματος Ωνάση για το κέντρο (2013), που δεν προχώρησε λόγω απένταξης από το νέο ΕΣΠΑ. Ωστόσο οι αρμόδιοι φορείς διαθέτουν πάντα τις 33 οριστικές μελέτες που εκπονήθηκαν. Ας θυμηθούμε ακόμη το «Σχέδιο Ολοκληρωμένης Αστικής Παρέμβασης για την Αθήνα» του Δήμου Αθηναίων, σε συνεργασία με τον Οργανισμό Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας (2014). Απέδωσε μια μελέτη 343 σελίδων, πάλι για το εμπορικό και ιστορικό κέντρο, με 18 άξονες παρεμβάσεων και 62 δράσεις. Τίποτα από αυτά δεν αξιοποιήθηκε.

Είναι ανάγκη να προχωρήσουμε σε θεσμικές τομές. H Αθήνα πρέπει να αξιοποιήσει τη μοναδική στον κόσμο πολιτιστική φυσιογνωμία της, συνδέοντας την ανάδειξη των άπειρων μνημείων και διαδρομών της με την εκπαιδευτική, οικονομική και τουριστική ανάπτυξη. Και προπαντός με τη βελτίωση της ποιότητας ζωής. Με νομοθετική θεσμοθέτηση ειδικής υπηρεσίας αρχιτεκτόνων πόλης, για τον σχεδιασμό και υλοποίηση ευρέων παρεμβάσεων και αναπλάσεων, ακόμη και ολόκληρων τετραγώνων, με σύμπραξη όπου χρειάζεται, δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Και με νομοθετική πρόβλεψη σχετικής ειδικής διαδικασίας. Με υποχρεωτική τακτική συντήρηση των κτιρίων και των κοινόχρηστων χώρων. Να κάνουμε δηλαδή όλα όσα κάνουν οι άλλες μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε την πυρίτιδα! Ας πάρουμε παράδειγμα από το Λονδίνο ή το Παρίσι, που τα τελευταία χρόνια αλλάζουν εκ βάθρων με τεράστια έργα ανάπλασης.

Συμπερασματικά, για τον εκσυγχρονισμό της πόλης να προτάξουμε, με κυβερνητική στήριξη, την αποκατάσταση της νομιμότητας και της κανονικότητας. Και έπειτα να αφυπνισθούμε με θεσμικές πρωτοβουλίες χρήσιμες και αποτελεσματικές, για να απεγκλωβιστούμε επιτέλους από την αέναη αδράνεια.

Ο Θεόδωρος Φορτσάκης είναι καθηγητής της Νομικής Σχολής Αθηνών, τ. πρύτανης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών