Τον τελευταίο καιρό είμαστε μάρτυρες μιας προκλητικής συμπεριφοράς της εξ Ανατολών γειτονικής χώρας. Η Τουρκία, προσπαθώντας να συνεχίσει την αμφισβήτηση, καταρχήν, της κυριαρχίας της Κυπριακής Δημοκρατίας, προβάλλει ανιστόρητους ισχυρισμούς, επιχειρεί αναθεωρητισμούς της υφιστάμενης τάξης πραγμάτων και, βέβαια, αμφισβητεί τα δικαιώματα στην περιοχή που απορρέουν από τις διεθνείς συνθήκες. Πίσω από την κατάσταση αυτή βρίσκονται πολλές αιτίες. Μεταξύ των άλλων η νεοοθωμανική νοοτροπία της τουρκικής κυβέρνησης, η ενεργειακή απομόνωση, η πολιτική αστάθεια στην εξωτερική πολιτική της και πάνω απ’ όλα η κακή πορεία των οικονομικών και κοινωνικών θεμάτων. Το γεγονός αυτό δεν είναι πρωτόγνωρο, αφού κάθε φορά που η Τουρκία βρίσκεται σε δύσκολη θέση, προσπαθεί να εξάγει την κρίση της. Απλά θα υπενθυμίσουμε τη ρήση «βυθίσατε το “Χόρα”» παλιότερων εποχών.

Από τότε πολύ νερό έχει κυλήσει στο αυλάκι. Από τις γκρίζες ζώνες στο Αιγαίο, τα «παρκαρισμένα» εκατομμύρια στην Καραϊβική και το «αποπαίδι» των δανειστών, η Ελλάδα έφθασε να είναι κύριος συνομιλητής και διαμορφωτής των εξελίξεων στην περιοχή. Η μετατροπή αυτή επετεύχθη έπειτα από έντονες προσπάθειες. Οι προσπάθειες αποδίδουν καρπούς. Είναι χαρακτηριστικές οι κινήσεις, σε συνεργασία με την Κύπρο, για την ενδυνάμωση των τριμερών συμφωνιών με το Ισραήλ και την Αίγυπτο και η δημιουργία νέων με άλλες χώρες της περιοχής, όπως η Ιορδανία. Συμφωνίες όπως αυτές, φέρνουν δράσεις και σχεδιασμούς για συμφωνίες και πρωτοβουλίες και σε άλλους τομείς, πέραν του πολιτικού και διπλωματικού. Απόρροια των ανωτέρω είναι η προώθηση των σχεδίων για την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου, γνωστού ως Eastmed, που θα μεταφέρει, αφού πραγματοποιηθεί, το φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου, μέσω Ελλάδας, στις ενεργειακά διψασμένες αγορές της Δυτικής Ευρώπης. Η παράλληλα ηλεκτρική διασύνδεση, που σχεδιάζεται, θα βγάλει το νησί της Κύπρου από την ηλεκτρική απομόνωση, διασφαλίζοντας την ασφάλεια εφοδιασμού της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Οι πρωτοβουλίες για τη βαλκανική συνεργασία επίσης φέρνουν καρπούς. Είναι σε όλους γνωστές από τη θερμή υποδοχή που έτυχαν οι συνδιασκέψεις για τη βαλκανική συνεργασία και ανάπτυξη, με όλα τα κράτη της περιοχής. Η Συμφωνία των Πρεσπών έδωσε τελικά την αποκλειστική χρήση του ονόματος Μακεδονία στην Ελλάδα και απελευθέρωσε πολύτιμο διπλωματικό κεφάλαιο, την κατάλληλη στιγμή, ώστε να είμαστε πάνοπλοι και σε διπλωματικό επίπεδο για την αντιμετώπιση των συνεχών προκλήσεων από γειτονική χώρα. Από τα πρώτα θετικά αποτελέσματα της νέας κατάστασης πραγμάτων που διαμορφώνεται στην περιοχή, είναι η διασφάλιση της άμυνας του εναέριου χώρου της Βόρειας Μακεδονίας από την Ελληνική Π.Α., αντί της Τουρκικής.

Μια ενεργητική εξωτερική πολιτική στερεώνεται με πολλή προσπάθεια και πολλαπλές δράσεις και πρωτοβουλίες και δεν αναλώνεται σε «κουμπαριές». Η ανάπτυξη πολύπλευρων συμμαχιών σε ισότιμη βάση έχει πολλαπλά οφέλη, αφού τελικά ενεργοποιεί πολλές Δυνάμεις, αναπτύσσοντας και πολλαπλές συμμαχίες. Η γεωπολιτική αναβάθμιση της χώρας είναι εμφανής στην παρούσα φάση, αφού και η ΕΕ αναλαμβάνει, για πρώτη φορά, τη συμπαράσταση στην κυπριακή υπόθεση και οι παραινέσεις των ΗΠΑ προς την Τουρκία είναι σημαντικές. Το κύριο αποτέλεσμα των προσπαθειών αυτών είναι η αναβάθμιση της χώρας μας σε μια ταραγμένη περιοχή και η ενίσχυση του ρόλου της ως παράγοντα σταθερότητας  και ειρήνης στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο.