Η Εθνική Ελλάδας του μπάσκετ προετοιμάζεται για το Μουντιάλ που θα γίνει στην Κίνα: το προγραμματισμένο για το τέλος του μηνός ξεκίνημά του πλησιάζει. Παρ’ όλο που μεγάλοι παίκτες θα το δουν από την τηλεόραση (κυρίως παίκτες του ΝΒΑ που δεν εξασφάλισαν την πολυπόθητη άδεια), πρόκειται για διοργάνωση σπουδαία με πολλούς διεκδικητές. Οι ομάδες που θέλουν να κερδίσουν ένα μετάλλιο είναι τουλάχιστον επτά, ενώ είναι δεδομένο πως θα υπάρξουν και εκπλήξεις. Η Εθνική μας θα έχει πολλούς δυνατούς αντιπάλους, αλλά και έναν σκοπό που ξεπερνά τα συνηθισμένα: να σώσει το μπάσκετ στην Ελλάδα. Μια επιτυχία της θα του δώσει την τεχνητή αναπνοή που τόσο έχει ανάγκη.

Απουσία

Το ελληνικό μπάσκετ έχει περάσει διάφορες κρίσεις: ποτέ όμως δεν ήταν στην κατάσταση που βρίσκεται αυτό το καλοκαίρι. Οποιος παρακολουθεί τα όσα κωμικά συμβαίνουν στον χώρο του ΕΣΑΚΕ καταλαβαίνει ότι το πρωτάθλημα ψυχορραγεί. Δεν είναι τόσο η εθελούσια απουσία του Ολυμπιακού το μεγάλο πρόβλημα της Α1: είναι η συνολική απαξίωσή της. Ο τρόπος που συμπληρώθηκε ο πίνακας των ομάδων που θα πάρουν μέρος στο νέο πρωτάθλημα ήταν κωμικός: καλά καλά ακόμα δεν ξέρουμε ποιοι θα παίξουν. Οσοι αποφάσισαν να παίξουν ψάχνουν έδρες – ο Πανιώνιος π.χ. μελετά την πιθανότητα να αγωνιστεί στη Δράμα. Ο ΠΑΟΚ μόλις πριν από λίγες μέρες βρήκε χρήματα για να διακανονίσει τα χρέη του στην Εφορία και να πάρει αδειοδότηση ως ΚΑΕ. Οι ομάδες αδυνατούν να συμφωνήσουν για τις απαραίτητες αλλαγές στη διαιτησία που συζητούσαν όλο τον χειμώνα και η ομοσπονδία δεν έχει κανένα απολύτως σχέδιο για να βοηθήσει το πρωτάθλημα να αποκτήσει ένα μίνιμουμ αξιοπιστίας. Στην ΕΡΤ σκέφτονται να κόψουν στις ομάδες τα χρήματα κι ας είναι, έτσι κι αλλιώς, ελάχιστα αυτά που τους δίνουν. Και η νέα ηγεσία του υφυπουργείου Αθλητισμού παραλαμβάνοντας το απίστευτο χάος από τους προηγούμενους μοιάζει αμήχανη να πάρει πρωτοβουλίες: την όποια ανικανότητά της προσεχώς θα τη βρει μπροστά της. Τι είχε απομείνει για να μας θυμίζει τις κάποτε μεγάλες μέρες; Οι εθνικές ομάδες. Φέτος το καλοκαίρι όσες κάτι διεκδίκησαν έφτασαν σε αποτυχίες που μαρτυρούν πως προβλήματα υπάρχουν και πίσω από τη βιτρίνα.

Συντριβή

Δυο τουλάχιστον φετινές καλοκαιρινές αποτυχίες εθνικών ομάδων ήταν απολύτως οδυνηρές. Την πρώτη την είχε η Εθνική Νέων του μπάσκετ στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα που διοργανώσαμε στην Κρήτη τον Ιούλιο. Παλιότερα διοργανώναμε αυτά τα τουρνουά για να πανηγυρίσουμε μετάλλια: στο Παγκόσμιο των Νέων όταν η Εθνική μας βρήκε στη φάση των 16 τη Γαλλία έχασε την μπάλα! Το αντιπροσωπευτικό μας συγκρότημα γνώρισε τη συντριβή (77-46) από τους Γάλλους στα Δύο Αοράκια και το χειρότερο είναι ότι κανείς δεν ένιωσε την παραμικρή έκπληξη. Ολοι όσοι ασχολούνται με τις Εθνικές ήξεραν ότι η ομάδα μας δεν είναι δυνατή, αλλά και ότι δεν είχε τη δυνατότητα να καλύψει την έλλειψη ταλέντου με άλλα στοιχεία, όπως την αγωνιστικότητα, την τακτική, τη δύναμη κτλ. Οι καιροί που οι νεαροί έλληνες διεθνείς είχαν αυτά τα χαρίσματα μοιάζουν να πέρασαν κι αυτό επιβεβαιώθηκε και από την επόμενη μεγάλη καλοκαιρινή αποτυχία: την αποτυχία της Εθνικής Εφήβων να πάρει μετάλλιο στο Πανευρωπαϊκό που επίσης διοργανώσαμε στον Βόλο. Οι Εφηβοι έφτασαν μέχρι τον ημιτελικό, τους συνέτριψαν οι Ισπανοί και στη συνέχεια έχασαν και τον μικρό τελικό από τη Σλοβενία. Σε αυτά τα τουρνουά οι εθνικές μας ομάδες έμοιαζαν να προέρχονται από μια χώρα χωρίς παραδόσεις στο μπάσκετ. Αυτό είναι χειρότερο από τις αποτυχίες.

Προπονητές

Για χρόνια υποτίθεται ότι προτιμούσαμε να έχουμε καλές εθνικές ομάδες μπάσκετ, που να φέρνουν μετάλλια, παρά να δουλεύουν οι μικροί σε ηλικία παίκτες πάνω στα βασικά για να γίνουν καλύτεροι. Οι προπονητές έπρεπε να μαθαίνουν στα παιδιά τη λογική του σπορ και τα μυστικά του. Θυμάμαι σε παλιότερα τουρνουά ότι έβλεπα πως οι κατώτεροι σε προσόντα έλληνες παίκτες ήταν όλοι μικροί προπονητές! Ηξεραν πώς πρέπει να ξοδέψουν τα φάουλ, πώς να παίξουν σύνθετες άμυνες, πότε πρέπει να επιτεθούν. Οι αντίπαλοί τους, ψηλότεροι, δυνατότεροι, αλτικότεροι, έχαναν συχνά ματς δικά τους γιατί δεν είχαν την πρέπουσα τακτική: σε ένα σπορ όπως το μπάσκετ απαγορεύεται η απλοϊκή τακτική προσέγγιση. Αυτό ήταν πάντα το αβαντάζ των ελληνικών ομάδων: είτε μιλάμε για τις Εθνικές, είτε για τον ΠΑΟ και τον Ολυμπιακό στην Ευρωλίγκα, είτε για τον Κολοσσό και τα Τρίκαλα στην Α1. Σχεδόν πάντα πρόκειται για ομάδες διαβασμένες, τακτικά σοβαρές, με λογική ξεκάθαρη. Μπορεί να χάσουν γιατί δεν τους έχει βγει το παιχνίδι ή γιατί ο αντίπαλος είναι ποιοτικά ανώτερος τόσο, ώστε καμία διαβολιά δεν μπορεί να τον περιορίσει. Σπανίως όμως οι ελληνικές ομάδες χαρίζουν ματς, χωρίς να κάνουν ό,τι μπορούν. Με μια προϋπόθεση: ότι θα έχουν μια κάποια πληρότητα. Οι φετινές καλοκαιρινές αποτυχίες κατέδειξαν πως με τον καιρό (και χάρη στις αρκετές επιτυχίες) φτάσαμε στην υπερβολή: παρουσιάζουμε ομάδες που δεν είναι πλήρεις γιατί σταματήσαμε να παράγουμε παίκτες. Η Εθνική Νέων που αγωνίστηκε στο Παγκόσμιο της Κρήτης και η Εθνική Εφήβων που αγωνίστηκε στον Βόλο δεν είχαν π.χ. κανέναν αξιόπιστο σουτέρ! Οι Εφηβοι είχαν κάποια στιγμή στο ματς με τη Λιθουανία που κέρδισαν (για αυτό και το αναφέρω) 4 στα 28 τρίποντα: και με δεμένα τα μάτια θα σούταραν καλύτερα! Και δεν είναι μόνο οι σουτέρ. Κάποτε στο ελληνικό μπάσκετ δεν είχαμε σέντερ – για την ακρίβεια ήμασταν τυχεροί γιατί βρίσκαμε έναν αληθινό μεγάλο σέντερ και με αυτόν βγάζαμε μια δεκαετία τουλάχιστον. Είχαμε όμως πολλούς και σπουδαίους περιφερειακούς: αυτοί ήταν πάντα η μεγάλη τύχη μας. Στα χρόνια του Γκάλη και του Γιαννάκη π.χ. υπήρχαν ο γενναίος Σταυρόπουλος, ο υπέροχος Ιωάννου, ο μεγαλύτερος αλλά εξαιρετικός Κορωναίος κι άλλοι πολλοί. Σήμερα ακόμα και στην Ανδρών πίσω από τον Σλούκα και τον Καλάθη υπάρχουν μόνο νεροκουβαλητές και εργάτες, ούτε καν πολυτελείας. Αν ήταν νέος ο Σταύρος Ελληνιάδης π.χ. θα ήταν βασικός στη δωδεκάδα: ηγέτης και σκόρερ.

Νίκες

Ολο το σύστημα του ελληνικού μπάσκετ μοιάζει υπό κατάρρευση. Η Εθνική Ανδρών έχει στην Κίνα τη μοναδική στα χρονικά αποστολή να φτάσει σε μια επιτυχία που να βάλει τέλος στον γενικό κατήφορο. Θα έχουμε τον Γιάννη Αντετοκούνμπο και όλοι θα τον κοιτάζουν με θαυμασμό. Ολοι εκτός από μας που θα τον κοιτάζουμε με αγωνία: αν ο καλύτερος παίκτης του κόσμου δεν μπορέσει να οδηγήσει την ομάδα σε μια επιτυχία, ώστε να ξεχαστεί η εγχώρια μιζέρια, αλίμονο στο σπορ που αγαπήσαμε…