Χίλιες λέξεις

Παλιό, γνωστό, καθιερωμένο. Εως και κλισέ. Ενα μόνο φωτογραφικό στιγμιότυπο μπορεί να «φορτώσει» τις εντυπώσεις όσο και χίλιες λέξεις. Ως άνθρωπος των λέξεων ωστόσο θεωρώ ότι αυτή η άποψη περιέχει και μια παγίδα. Καθοριστική σε σχέση με την ερμηνεία του κόσμου μας. Η φωτογραφία κλέβει το συναίσθημα. Ενώ οι χίλιες λέξεις το καλλιεργούν. Και μάλιστα με τρόπο επαγωγικό. Αφήνοντας έτσι χώρο και στη συνείδηση. Ζώντας πλέον στην εποχή της εικόνας, όχι της ατμοσφαιρικής ασπρόμαυρης της Δωροθέα Λανγκ αλλά αυτής που καταγράφεται στην οθόνη του κινητού και διακινείται μέσω αυτής, θεωρώ ότι η φωτογραφία σήμερα μπορεί, υπό προϋποθέσεις, να γίνει εργαλείο ενός ιδιότυπου συναισθηματικού λαϊκισμού. Με την έννοια ότι μέσα από την απλότητα ενός κάδρου μας προτρέπει να εξηγήσουμε ιδιαιτέρως περίπλοκα θέματα. Πριν από λίγο καιρό διακινήθηκε – και διακινείται ακόμη – στο Διαδίκτυο, μετ’ επαίνων και λυρικού παροξυσμού, σειρά φωτογραφιών σε κάθε μία από τις οποίες ο καλλιτέχνης «ενώνει» τις δύο όψεις της σημερινής παγκόσμιας πραγματικότητας. Για παράδειγμα, ένα παιδί που κάνει τραμπάλα σε κάποια παιδική χαρά του δυτικού κόσμου φαίνεται σαν να παίζει με έναν συνομήλικό του από τη βομβαρδισμένη Συρία σκαρφαλωμένο στην κάνη ενός πυροβόλου όπλου. Μετά την πρώτη εντύπωση – που, ομολογουμένως, τραβάει το βλέμμα και αναμοχλεύει το συναίσθημα – αναρωτιέμαι τι θέλει να πει ο «ποιητής» – φωτογράφος; Οτι υπάρχουν προνομιούχοι και μη προνομιούχοι; Εντάξει, το ξέραμε και πριν. Το φωτογραφικό μοντάζ απλώς εικονοποιεί την αδικία. Η εικονοποίηση όμως δεν είναι καθόλου το ίδιο με την καταγραφή.