«Η βαθύτερη σημασία των γεγονότων»

Εκανα μια άσκηση. Από έναν μεγάλο αριθμό σκίτσων του Δημήτρη Χαντζόπουλου απέσπασα τους υπότιτλους που υπάρχουν στα περισσότερα έργα του και άφησα χωριστά το εικαστικό μέρος. Επιβεβαίωσα την αίσθηση που είχα. Τα «λόγια» λειτουργούν και από μόνα τους. Θα μπορούσαν να είναι ένα καίριο σχόλιο χωρίς εικαστική υποστήριξη. Ενα σχόλιο με μεγάλη πυκνότητα, in media res, στην καρδιά του θέματος, στις μη ορατές διά γυμνού οφθαλμού αλλά καίριες διαστάσεις του γεγονότος. Το ίδιο κατά μείζονα λόγο ισχύει για το εικαστικό μέρος. Αυτό έχει αυτοτελή εικαστική αξία, τις δικές του προφανείς ή λανθάνουσες αισθητικές αναγωγές και κυρίως έχει ενσωματωμένο ένα μεγάλο ζωγραφικό ταλέντο, συστηματική γνώση και σκληρή δουλειά στις λεπτομέρειες. Το πολιτικό σχόλιο συντελείται και με μόνο το εικαστικό μέρος. Αυτό φαίνεται στις περιπτώσεις, μάλλον λίγες, σκίτσων χωρίς υποτιτλισμό. Η σύνδεση όμως εικαστικού έργου και σχολίου λειτουργεί πολλαπλασιαστικά. Για την ακρίβεια προκαλεί μια καθηλωτική έκπληξη για το πώς είναι δυνατό να αναδεικνύεται με ένα σκίτσο – με τις συμβάσεις και τις ασυλίες του χιούμορ – η βαθύτερη σημασία των γεγονότων. Η σύνδεσή τους με καταστάσεις. Η πολιτική τους ουσία. Τι είναι λοιπόν ο Χαντζόπουλος; Ενας σπουδαίος σκιτσογράφος; Ενας εικαστικός καλλιτέχνης που συνομιλεί με την Ιστορία της Τέχνης στην «Πάπισσα Ιωάννα»; Ενας ιδιοφυής, κρυπτικός και εύστοχος πολιτικός αναλυτής; Ενας δηκτικός αλλά πάντα τρυφερός σχολιαστής της Ιστορίας εν τω γίγνεσθαι και των προσώπων που παίζουν στη δημόσια σκηνή; Ολα αυτά μαζί και κάτι πολύ περισσότερο. Ενας καλλιτέχνης και ένας διανοούμενος εγκιβωτισμένος στο έργο του που λειτουργεί καθημερινά ως σύνοψη. Ως κλειδί ερμηνείας μιας επικαιρότητας που τρέχει κυνηγώντας πολύ συχνά την ουρά της, ενώ νομίζει ότι κυνηγά τη σχέση της με την Ιστορία. Αυτήν την επικαιρότητα ο Χαντζόπουλος τη γειώνει και ταυτόχρονα την αποκαλύπτει πολιτικά χρησιμοποιώντας το δικό του διπλό τέχνασμα, εικαστικό και λεκτικό, που του επιτρέπει να δείξει την πραγματική εικόνα που υπάρχει πίσω από τη φωτογραφία της ημέρας.