Μετανάστευση: απειλή ή ευκαιρία για την Ευρώπη

Τελικά ούτε η Ελλάδα αλλά ούτε και η Ευρώπη συνολικά έχουν αποκρυσταλλώσει μια πάγια θέση για το τι συνιστά η μετανάστευση: απειλή ή ευκαιρία; Και δεν έχουν καταλήξει γιατί υπάρχει μια εντελώς θολή και εν πολλοίς πολωμένη συζήτηση γύρω από το ζήτημα και τις βασικές συντεταγμένες και έννοιες που το συγκροτούν. Πρώτα απ’ όλα, ακροδεξιές κυβερνήσεις και δυνάμεις αξιοποιούν το ζήτημα για ιδιοτελείς πολιτικούς σκοπούς με επιχειρήματα που συνδέονται με την ευρωπαϊκή πολιτιστική ταυτότητα και αξίες. Θεωρούν δηλαδή την παρουσία σχεδόν οποιουδήποτε ξένου στην Ευρώπη και κυρίως ξένων από την περιοχή του μουσουλμανικού κόσμου ως μείζονα απειλή ασφάλειας και υπονομευτική της ευρωπαϊκής ταυτότητας και αξιών. Αναδεικνύουν έτσι ένα μεγάλο παράδοξο και αντίφαση στην καρδιά της Ευρωπαϊκής Ενωσης: το σύστημα δηλαδή που οικοδομείται στη λογική ότι μπορεί να υπάρξει ενότητα μέσα από τη διαφορετικότητα (unity in diversity) και την πολυπολιτισμικότητα, να προσλαμβάνεται ως ανίκανο «να χωρέσει» τον ξένο. Η άκαμπτη αυτή στάση έχει ως συνέπεια την αδυναμία της Ενωσης να αναπτύξει κοινή πολιτική για το ζήτημα, όπως ρητώς επιτάσσει η Συνθήκη («Η Ενωση αναπτύσσει κοινή μεταναστευτική πολιτική» – άρθρο 79 ΣΕΕ).