Τα fake news του ’40

Η ιταλική επίθεση στην Ελλάδα τον Οκτώβριο του ’40 δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Ηδη από τον Μάιο του ίδιου έτους, ιταλικές αεροπορικές και ναυτικές μονάδες πραγματοποιούσαν επιθετικές ενέργειες στο Αιγαίο, με κορύφωση τον τορπιλισμό της «Ελλης» στις 15 Αυγούστου στην Τήνο. Οταν ο ιταλός πρέσβης στην Αθήνα έφτασε τα χαράματα της 28ης στο σπίτι του Μεταξά στην Κηφισιά, εκείνος γνώριζε από πριν τι θα ακούσει και είχε προετοιμάσει την ελληνική αντίδραση – άλλωστε, τα οχυρωματικά έργα στα βόρεια ελληνικά σύνορα είχαν ξεκινήσει χρόνια νωρίτερα, στην καρδιά του Μεσοπολέμου. Επιπλέον, τις αμέσως προηγούμενες ημέρες της επίθεσης οι Ιταλοί οργάνωσαν μια συστηματική εκτεταμένη επιχείρηση διασποράς ψευδών ειδήσεων εις βάρος της Ελλάδας, με σκοπό τη «νομιμοποίηση» της εισβολής, επικαλούμενοι δήθεν συνοριακά επεισόδια στην ελληνοαλβανική μεθόριο, με ευθύνη, υποτίθεται, της Ελλάδας. Ο στόχος της ιταλικής επιχείρησης προπαγάνδας ήταν τριπλός: να δημιουργήσουν κλίμα επίθεσης στην ίδια την Ιταλία, αντίστοιχα, κλίμα φόβου στην Ελλάδα και, φυσικά, να «κοροϊδέψουν» τη διεθνή κοινότητα. Απέτυχαν και στα τρία. Πάντως, για την ελληνική κυβέρνηση και για τα επιτελεία ήταν πλέον ξεκάθαρο ότι η τελική φάση της αντίστροφης μέτρησης είχε πλέον ξεκινήσει. Την προηγουμένη της ιταλικής επίθεσης, τα «Αθηναϊκά Νέα» δημοσίευσαν μια σειρά από ιταλικά ειδησεογραφικά τηλεγραφήματα με τα ιταλικά fake news που το έδειχναν ξεκάθαρα, όπως και τις απαντήσεις που έλαβαν από την ελληνική πλευρά και τα οποία αναδημοσιεύονται εδώ. Είναι βέβαιο ότι, εκτός από την κυβέρνηση και τα επιτελεία, και οι αναγνώστες της εφημερίδας μπορούσαν πλέον ξεκάθαρα να αντιληφθούν ότι ο ερχομός του πολέμου ήταν πια απλώς θέμα ελάχιστου χρόνου. Η πολιτική των fake news διατηρήθηκε πάντως συστηματικά από ιταλικής πλευράς και μετά την έναρξη του πολέμου, σε όλο το διάστημα των συγκρούσεων. Και πάλι, χωρίς αποτέλεσμα.