Πόσο μόνοι είμαστε;

Το είχε πει ο Χατζιδάκις σε μια συνέντευξη στο ραδιόφωνο: «Με τους Τούρκους δεν αισθάνομαι καλά ως φίλος, αισθάνομαι καλύτερα ως εχθρός». Ηταν την εποχή που κυριαρχούσε η αντίληψη, η εθνική και συλλογική αντίληψη, πως οι όλες οι κοινωνικές παθογένειες οφείλονταν σε εκείνα τα 400 χρόνια σκλαβιάς. Στην υποδούλωση ενός έθνους με σπουδαίο πολιτισμικό παρελθόν, τόσο σπουδαίο ώστε να αφήσει αιώνια το αποτύπωμά του στο εθνικό dna, σε κάποιες ορδές βαρβάρων που ήταν ανεπίδεκτες πολιτισμού. Πώς να αισθανθεί κανείς φίλος με τους απογόνους των ορδών όταν το άλλο αποτύπωμα, το αποτύπωμα της υποδούλωσης, ήταν ακόμη εδώ; Οταν βασίλευε το ρουσφέτι και όλα εκείνα τα κουσούρια που φώναζαν την καταγωγή τους ήδη από τις λέξεις;