Αραβες, αυτοί οι άγνωστοι

Μπορούμε, κατ’ εξαίρεσιν, να ξεκινήσουμε και από την κατακλείδα σε περιπτώσεις όπως οι «Αραβες» του καθηγητή Ιστορίας της Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής της Οξφόρδης Γιουτζίν Ρόγκαν (Eugene Rogan): πρόκειται, λοιπόν, για ένα βιβλίο από αυτά που χωρίς φόβο ο αναγνώστης, ο ερευνητής, ο ιστορικός μπορούν να χαρακτηρίσουν σημείο αναφοράς. Κι αυτό δεν προκύπτει τυχαία. Ηδη με το προηγούμενο βιβλίο του «Η πτώση των Οθωμανών» (εκδ. Αλεξάνδρεια, 2016, μτφ. Ελένη Αστερίου) για τον Μεγάλο Πόλεμο στη Μέση Ανατολή του 1914-1920 είχε δείξει τη βαθιά του γνώση για την επίμαχη περιοχή και την ευρύτερη της Ανατολικής Μεσογείου. Η ματιά του Ρόγκαν θεωρείται αραβοκεντρική, χωρίς όμως να είναι υποκριτικά διακείμενη υπέρ των Αράβων. Ο ιστορικός επιχειρεί να συγκροτήσει ένα σύγχρονο έργο για την εξέλιξη του αραβικού κόσμου: μιας κοινότητας των εθνών που δεν μπόρεσε να εξελιχθεί σε εθνική κοινότητα, όπως επισημαίνει, υποδεικνύοντας ίσως το μεγαλύτερο πρόβλημα στη συγκρότηση του αραβικού κόσμου στη νεότερη εποχή. Ως ένα σημείο φέρεται ότι αποδέχεται ως κλειδί αποκωδικοποίησης τη φράση «Δεν είναι ευχάριστο να είσαι Αραβας» του Σαμίρ Κασίρ, λιβανέζου διανοουμένου που προώθησε μια ατζέντα ειρήνης και συνύπαρξης στον αραβικό κόσμο, μέχρι που δολοφονήθηκε στη Βηρυττό το 2005.