Μετά το Αουσβιτς

Το 1979, τριάντα τέσσερα χρόνια μετά την απελευθέρωση των επιζώντων κρατουμένων από τον Κόκκινο Στρατό, το Αουσβιτς αναγνωρίστηκε από την UNESCO ως ένα από τα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς. Τυπικά αυτό σήμαινε πως κανένας δεν θα μπορούσε πλέον να κατεδαφίσει ή να εκμεταλλευτεί τις ερειπωμένες κτιριακές του εγκαταστάσεις, αλλά ουσιαστικά πως θα στεκόταν όρθιο ώστε να υπενθυμίζει εις το διηνεκές μια ιστορία που πολλοί – ακόμη και μεταξύ των επιζώντων ή των συγγενών των θυμάτων – θα προτιμούσαν να λησμονήσουν. Η κληρονομιά του Αουσβιτς ήταν μια κληρονομιά δυσβάσταχτη, δύσχρηστη ή κι εντελώς για κάποιους ανεπιθύμητη, μια κληρονομιά από χρέη που αδυνατούσαν να ξεχρεώσουν. Το μέγεθος της ανθρώπινης κτηνωδίας – και ο… επαγγελματισμός με τον οποίον ήρθε αυτή εις πέρας – ήταν τόσο τεράστιο ώστε να μην μπορούν να το αφομοιώσουν ούτε εκείνοι που ήταν εθισμένοι στις ιστορίες τρόμου, τόσο τεράστιο ώστε να παραμένει… τεράστιο ακόμη και όταν μειώθηκε αισθητά. Είναι γνωστόν ότι, σύμφωνα με τους πρώτους υπολογισμούς, βασισμένους σε μαρτυρίες – συμπεριλαμβανομένης της μαρτυρίας του Ρούντολφ Ες, του μακροβιότερου διοικητή του Αουσβιτς, που απαγχονίστηκε το 1947 -, τα θύματα στο συγκρότημα των τριών κυρίων στρατοπέδων (Αουσβιτς Ι, Αουσβιτς ΙΙ Μπίρκεναου, Αουσβιτς ΙΙΙ Μόνοβιτς),  μονάχα μεταξύ των εβραίων κρατουμένων, ανέρχονταν στα 3,5 έως 4 εκατομμύρια. Σύμφωνα με νεότερους, πιο ρεαλιστικούς και καλύτερα διασταυρωμένους υπολογισμούς, ο αριθμός των Εβραίων που πέθαναν στο Αουσβιτς κυμαίνεται ανάμεσα στο 1,2 και 1,5 εκατομμύριο· παρότι μειωμένος περισσότερο από το μισό, ο αριθμός παραμένει αδιανόητα σοκαριστικός. Εάν μάλιστα τον συναθροίσει κανείς με τη «συγκομιδή» των άλλων στρατοπέδων αντιλαμβάνεται γιατί το Ολοκαύτωμα ως τάξη μεγέθους διαφέρει από οποιαδήποτε άλλη θηριωδία στην ιστορία.